Nghệ sĩ Gamilaraay/Bigambul và Yorta Yorta Arkeria Rose Armstrong Nguồn: Arkeria Rose

 

 

 

AUSTRALIA - Người Thổ dân và người dân đảo Torres sử dụng nghệ thuật như một phương tiện để trao lại những câu chuyện văn hóa, tín ngưỡng tâm linh và kiến thức thiết yếu về quê hương. Nghệ thuật đóng vai trò như một cánh cửa, qua đó người ta có thể đánh giá sâu sắc hơn về nền văn hóa độc đáo và truyền thống sáng tạo của người Thổ dân.

 

Nghệ thuật bản địa là một tấm thảm phong phú, gồm nhiều phong cách và kỹ thuật, mỗi phong cách đều có nguồn gốc sâu xa từ đất nước, văn hóa và cộng đồng của các dân tộc bản địa.

 

Maria Watson-Trudgett là một phụ nữ Koori và là phụ nữ 'vùng nước ngọt' Wiradyuri.

 

Bà là nhà tư vấn của First Nations và là một nghệ sĩ tự học, người rất đam mê chia sẻ văn hóa Thổ dân của mình.

 

Bà Watson-Trudgett cho biết mọi người thường có quan niệm sai lầm về nghệ thuật của Thổ dân.

“Một số người có định kiến ​​rằng vẽ tranh chấm là truyền thống và hình thức nghệ thuật duy nhất của Thổ dân. Nhưng thực tế không phải vậy, đó là suy nghĩ sai lầm. Nghệ thuật truyền thống của chúng tôi  không nhất thiết phải là nghệ thuật mà thiên về việc tạo dấu hiệu để nhận dạng trên dụng cụ, khắc lên cây để làm lễ đánh dấu nơi chôn cất hoặc vẽ lên cơ thể trong các nghi lễ”.

 

 

Maria Watson-Trudgett là nhà tư vấn của các Quốc gia thứ nhất, một nghệ sĩ tự học và một người kể chuyện. Nguồn: Maria Watson-Trudgett Nguồn: Được phép của Richmond Fellowship Queensland, 2019

 

 

Trên thực tế, nghệ thuật vẽ tranh bằng các dấu chấm chỉ xuất hiện vào những năm 1970 với phong trào nghệ thuật Sa mạc phía Tây từ Papunya. Cộng đồng thổ dân nhỏ này nằm ở phía tây bắc Alice Springs.

 

Chính tại đó, các nghệ sĩ Thổ dân bắt đầu vẽ những câu chuyện truyền thống của họ bằng cách sử dụng sơn acrylic trên bảng.

Maria Watson-Trudgett nói, “Có nhiều phong cách nghệ thuật Thổ dân mà các nghệ sĩ sử dụng để truyền tải câu chuyện và nền văn hóa của họ. Nghệ thuật Thổ dân là bất cứ thứ gì mà một người Thổ dân vẽ ra để kết nối họ với Đất nước và văn hóa, đồng thời tạo cho họ cảm giác kết nối và thuộc về.”

 

 

Chia sẻ văn hóa

Bà Watson-Trudgett bắt đầu vẽ tranh vào năm 2009 để thư giãn sau những căng thẳng khi học Đại học toàn thời gian. Nhưng bà sớm nhận ra rằng nghệ thuật không chỉ là một cách để “làm dịu tâm trí”.

 

“Nghệ thuật với tôi rất quan trọng, với tư cách là một thổ dân, đó là việc tôi chia sẻ câu chuyện của mình với người khác, giữ cho nền văn hóa của tôi tồn tại. Nó cũng giúp tôi kết nối với nền văn hóa Thổ dân và đất nước của tôi, với các trưởng lão của tôi, những kiến ​​thức mà tôi đã học được khi sống và lớn lên ở Đất nước cùng gia đình.”

 

Nghệ thuật của bà Watson-Trudgett là sự kết hợp đương đại giữa nghệ thuật trừu tượng và các họa tiết văn hóa, sử dụng những đường nét uyển chuyển và biểu tượng Thổ dân, phản ánh cách tổ tiên của bà giao tiếp khi vẽ các hình ảnh và biểu tượng trên mặt đất.

 

Bà giải thích.

 

“Các biểu tượng thực sự phụ thuộc vào cách giải thích của các nghệ sĩ sử dụng chúng. Vì vậy, nếu bạn nhìn thấy các biểu tượng, bạn sẽ không bao giờ cho rằng chúng có ý nghĩa tương tự đối với một nghệ sĩ khác.”

 

 

Nghệ thuật luôn là một phần cuộc sống của Arkeria Rose Armstrong. Ảnh: Arkeria Rose Armstrong

 

 

Đối với Arkeria Rose Armstrong, nghệ thuật luôn là một phần cuộc sống của cô. Nghệ thuật của cô Armstrong chịu ảnh hưởng rất lớn từ ông bà cô, cả hai đều là nghệ sĩ.

 

 

Bà của cô là một trưởng lão Gamilaraay, một trong những họa sĩ vẽ tranh cát cuối cùng trong vùng.

"Bà tôi sẽ kể những câu chuyện của mình khi ngồi trên mặt đất, trên Đất nước, trên cát. Bà sẽ miêu tả cuộc hành trình và những câu chuyện của mình thông qua các tác phẩm nghệ thuật. Vì vậy, rất nhiều biểu tượng và hình ảnh mà bà đã nói với chúng tôi đã được chia sẻ theo cách đó".

 

 

Ông nội của cô, một trưởng lão Yorta Yorta, đã dạy cô các kỹ thuật.

“Ông tôi vẽ bằng đất sáp thông qua việc dùng các chấm tròn. Ông dạy tôi cách vẽ bằng dấu chấm. Tôi sử dụng kết hợp kỹ thuật vẽ bằng dấu chấm của ông và biểu tượng của bà tôi về các vòng tròn, tôi cho rằng nên chia sẻ câu chuyện theo cách đó.”

 

Cô Armstrong mô tả nghệ thuật của mình là “sự hòa quyện” giữa hai đất nước của cô. Cô nói rằng việc thực hiện một tác phẩm nghệ thuật cho phép cô phản ánh ý nghĩa của Đất nước đối với mình, gợi lên nhiều cảm xúc.

“Có rất nhiều cảm xúc. Bạn có cảm giác tự hào và vui sướng. Khi chúng ta không sống ở Quốc gia, đó là điểm kết nối để suy ngẫm." Và cô chia sẻ những điều này với con gái mình.”

“Để tiếp tục văn hóa, bạn cần chia sẻ văn hóa và cần thực hành văn hóa. Chia sẻ với thế hệ tiếp theo của chúng ta để đảm bảo rằng họ luôn ngồi cùng bàn và trò chuyện.”

 

 

Kết nối giá trị

Davinder Hart là một nghệ sĩ có nguồn gốc gia đình ở vùng phía tây nam của Quốc gia Noongar, Tây Úc.

 

Ông đã trải qua thời thơ ấu của mình ở Adelaide, trước khi kết nối lại với nền văn hóa của mình ở Ngemba Country, New South Wales, sau này khi lớn lên.

 

Ông Hart đã trải qua những thử thách đáng kể trong những năm đầu sự nghiệp. Ông nghỉ học năm 16 tuổi, chật vật tìm việc làm và chiến đấu với việc lạm dụng chất gây nghiện.

 

 

Tuy nhiên, sự hỗ trợ và hướng dẫn từ các cậu, các anh đã giúp ông xoay chuyển cuộc đời.

“Tôi đã có những cách giải quyết không lành mạnh với nhiều vấn đề xảy ra trong cuộc sống. Thật tuyệt vời khi bây giờ tôi may mắn được gặp các cậu và các anh em của mình, những người đã dạy tôi những câu chuyện về Đất nước, dạy bạn cách cư xử với bản thân theo hướng tích cực. Tôi áp dụng điều đó vào cuộc sống hàng ngày của mình và nó khiến mọi việc trở nên dễ dàng hơn rất nhiều.”

 

Những kiến thức mà ông Hart thu thập được thường được phản ánh qua các tác phẩm nghệ thuật của ông.

“Hầu hết các câu chuyện đều nói về đất mẹ, tổ tiên đã đi trước chúng ta, cả người sáng tạo Baimi sống trong quá khứ của chúng ta. Những lời dạy mà tôi đã học được đến tận phía Tây New South Wales. Tôi đã và đang dành nhiều thời gian ở ngoài đó với cộng đồng, học hỏi nhiều kiến ​​thức, điều này được thể hiện qua tác phẩm nghệ thuật mà tôi làm ngày nay.”

 

 

Ông cho rằng nghệ thuật không chỉ là cách truyền lại câu chuyện cho thế hệ sau mà còn là một hình thức chữa lành vết thương.

Davinder Hart nói, “Chắc chắn tôi ở trong một trạng thái thoải mái khi tôi vẽ. Tôi suy ngẫm khá nhiều khi vẽ. Tôi nghĩ về thiết kế và cách nó sẽ kết hợp với nhau, nhưng hầu hết tinh thần sẽ thực sự chiếm lĩnh bức tranh đó. Nó có tác dụng trị liệu tuyệt vời.”

 

 

Davinder Hart tại Ả Rập Saudi, buổi dạ tiệc của Liên hợp quốc, năm 2023. Nguồn ảnh Davinder Hart

 

 

Hãy tiếp tục trở thành một người kể chuyện

 

Đối với những người phi bản địa, nghệ thuật của First Nation có thể mang lại sự đánh giá sâu sắc hơn về văn hóa độc đáo và truyền thống sáng tạo của họ.

 

Bà Armstrong cho biết điểm khởi đầu tuyệt vời là hỏi về những câu chuyện được kể trong tác phẩm nghệ thuật.

“Người thuộc các quốc gia đầu tiên đó là ai. Những quốc gia đó là gì và họ trông như thế nào? Khi bạn bắt đầu đặt những câu hỏi đó, bạn bắt đầu nhìn thấy và cảm nhận được con người đó. Những câu chuyện này đã được truyền qua nhiều thế hệ và chúng sẽ tiếp tục như vậy. Vì đó là cách chúng ta chia sẻ văn hóa của mình. Làm sao chúng ta có thể tạo không gian để nghe những câu chuyện đó?”

 

Bà thích tham dự các cuộc triển lãm của riêng mình và trò chuyện rộng rãi với mọi người về tác phẩm nghệ thuật.

 

Bà Hart cho biết thêm rằng việc đặt câu hỏi về nghệ thuật cũng có thể tạo ra sự kết nối.

“Hãy thực sự cởi mở, đừng ngại đặt câu hỏi. Khi những người không phải là người bản địa đến gặp tôi và hỏi về công việc của tôi, nhiều lúc họ sẽ nói, 'Tôi không có ý xúc phạm bạn'. Và bạn không xúc phạm tôi, tôi thực sự rất vui vì bạn hỏi tôi những câu hỏi này, bởi vì khi đó tôi có thể cho bạn câu trả lời tốt nhất từ kiến ​​​​thức của tôi. Chúng ta cùng nhau học hỏi nếu đó là điều tôi không biết. Trong cuộc trò chuyện đó, chúng ta đang xây dựng sự kết nối.”

 

----