Các ứng dụng thể dục trên đồng hồ thông minh là một phụ kiện phổ biến. (Cung cấp: Stacey Bartlett)

NAM ÚC - Các chuyên gia nghiên cứu của Đại học Flinders đã phát hiện ra rằng những người trưởng thành trẻ tuổi thường xuyên sử dụng các ứng dụng ăn kiêng và ứng dụng tập thể dục có nhiều khả năng phát triển các thói quen tiêu cực liên quan đến thực phẩm, bài tập thể dục và hình dáng cơ thể.

Ứng viên tiến sĩ về tâm lý học lâm sàng, Isabella Anderberg, cho biết mặc dù các ứng dụng được sử dụng trên thiết bị di động có thể mang lại lợi ích cho mọi người bằng cách thúc đẩy họ tập thể dục, nhưng việc tập trung vào các bài ăn kiêng và giảm cân có thể dẫn đến các hành vi thái quá — đặc biệt là đối với những người có mối quan tâm thường xuyên về hình dáng cơ thể của họ.

Cô Anderberg nói, "Chúng tôi phát hiện ra rằng những trưởng thành người trẻ tuổi sử dụng các ứng dụng ăn kiêng và ứng dụng tập thể dục có nhiều triệu chứng rối loạn ăn uống hơn, chẳng hạn như việc ăn kiêng gây hại sức khỏe hoặc làm cơ thể gầy còm đi, và có những suy nghĩ tiêu cực về hình ảnh cơ thể khi so sánh với những người không sử dụng những ứng dụng này".

Các chuyên viên nghiên cứu đã xem xét 38 bài nghiên cứu để kiểm tra mối liên hệ giữa việc sử dụng các ứng dụng với nguy cơ phát triển hành vi rối loại ám ảnh về việc giảm cân, hình dáng cơ thể, mức thức ăn nạp vào cơ thể (ca-lo-rie), và việc tập thể dục.

Các bài nghiên cứu này trích dẫn dữ liệu trong ngành cho biết, trong năm 2023, có 311 triệu người trên toàn cầu đã sử dụng các ứng dụng sức khỏe (health apps) để theo dõi các bữa ăn của họ, lượng ca-lo-rie nạp vào cơ thể, và bài tập thể dục của họ.

Nhiều ứng dụng được thiết kế giống như một trò chơi để thu hút mọi người, một kỹ thuật mà cô Anderberg gọi là "ứng dụng bị biến thành trò chơi".

Cô anderberg nói, "Các nghiên cứu trong tương lai vẫn cần phải điều tra các tính năng cụ thể trong các ứng dụng này, đặc biệt là các ứng dụng có những tính năng tạo ra các tình huống nan giải cho người dùng".

Isabella Anderberg cho biết có thể có những hậu quả không mong muốn khi sử dụng các ứng dụng tập thể dục. (Ảnh: cung cấp bởi Isabella Anderberg – abc.net.au)

Cô Anderberg cho biết việc tập trung quá nhiều vào những thứ, như việc đếm lượng ca-lo-rie nạp vào cơ thể, có nhiều khả năng gây ra vấn đề cho người dùng về việc muốn có một hình dáng cơ thể trông thế nào.

Cô nói, "Đối với một số người, điều này có thể trở nên là nổi ám ảnh và cũng gây ra cảm giác tội lỗi nếu không đạt được một số mục tiêu về thời gian biểu ăn kiêng hoặc các bài tập thể dục".

Chad DiMauro, nhà ở phía nam thành phố Adelaide, cho biết anh đã thử một ứng dụng đếm lượng c-alo-rie nạp vào cơ thể nhưng đã bỏ sau hai ngày.

Chad DiMauro đã thử một ứng dụng đếm lượng ca-lo-rie nạp vào cơ thể nhưng không thấy chúng có lợi ích cho mình. (ABC Radio Adelaide: Malcolm Sutton)

Anh nói, "Tôi đã cố gắng giảm cân và nghĩ rằng đếm lượng ca-lo-rie tiêu thụ là cách tốt nhất",

"Tôi đã trải qua hai ngày liền ám ảnh về những gì mình ăn uống, trong khi, trên thực tế, tôi có thể ra ngoài đốt cháy ca-lo-rie.”

"Ứng dụng cho tôi biết mình cần ăn ít như thế nào để giảm cân, nhưng chỉ có vậy thôi."

Anh nói ứng dụng này được viết ra theo cách có thể làm một số người phụ thuộc vào nó, và anh gợi ý mọi người chỉ sử dụng chúng trong một thời gian ngắn nào đó để biết lượng ca-lo-rie trong thực phẩm thông thường của họ, sau đó dừng lại.”

Anh DiMauro nói, "Các ứng dụng này có thể tạo ra một nỗi ám ảnh khác về việc giảm cân, làm người ta dành quá nhiều thời gian để nhảy lên cân và những thứ tương tự như vậy.”

"Và rồi, ứng dụng bắt bạn phải nhập số liệu của  những bài thể dục bạn đã tập, lượng thức ăn bạn đã ăn, và điều này chiếm lấy hết thời gian trong ngày của bạn."

Cô Anderberg cho biết có thể "phần thưởng" trên mạng xã hội, là chỗ để mọi người kể lể các nổ lực của mình và đăng lên các bài tập thể dục của mình để muốn có các lượt "thích" (các cú bấm “like”), và những thứ này cũng có thể thúc đẩy hành vi thái quá.

Cô nói, "Tuy nhiên, có nhiều khả năng là việc lý tưởng về ngoại hình đang thúc đẩy một số tác động như vừa kể trên."

"Giống như mạng xã hội, nhiều ứng dụng trong số này có thể chứa đựng rất nhiều hình ảnh về vẻ đẹp để người dùng nó muốn có."

Không phải ứng dụng nào cũng đều tệ.

Một nghiên cứu khác do Đại học Nam Úc dẫn đầu, cũng có các chuyên viên nghiên cứu từ  Đại Học Flinders, đã tổng hợp dữ liệu từ 206.873 người trong 47 bài nghiên cứu, và từ năm ngoái, đã báo cáo rằng các công cụ về sức khỏe trên các thiết bị kỹ thuật số, như ứng dụng di động, có thể cải thiện đáng kể sức khỏe và hạnh phúc.

Nghiên cứu cho biết những phát hiện này phù hợp với các nhóm tuổi và nhóm dân số sức khỏe khác nhau, cho thấy các ứng dụng sức khỏe (health app) có thể giúp củng cố các mối quan tâm rộng rãi về sức khỏe cộng đồng.

Các chuyên viên nghiên cứu cũng khuyến cáo điều tra thêm để hiểu tác động giữa các nhóm người cụ thể.

Tác giả chính của nghiên cứu gần đây hơn của Đại học Flinders, Giáo sư Ivanka Prichard, cho biết một số người sử dụng ứng dụng sức khỏe (health app) cũng báo cáo những kinh nghiệm tích cực, ví dụ như, nhận thức và động lực tăng lên.

Giáo sư Prichard nói, "Nhưng, những tác động rộng hơn đối với sức khỏe tâm thần cần được cân nhắc cẩn thận, đặc biệt là đối với những nhóm dân số dễ bị tổn thương như thanh thiếu niên".

Giáo sư Ivanka Prichard trước đây đã nghiên cứu các ứng dụng tập thể hình. (Ảnh: cung cấp bởi Ivanka Prichard – abc.net.au)

Bà cho biết các cảnh báo trên ứng dụng có thể có lợi cho một số người, chẳng hạn như những người có "hình dáng cơ thể trước đó, hoặc mối quan tâm về chế độ ăn uống trước đó".

Bà nói: "Đối với những người thực sự chú trọng vào mục tiêu về cân nặng và ngoại hình, việc có được các câu hỏi sàng lọc căn bản như độ tuổi và động lực có sẵn trong ứng dụng có thể giúp xác định các khó khăn trong thái độ và hành vi đang gặp phải, đồng thời hỗ trợ hướng dẫn người dùng đến các nguồn thông tin hữu ích".

Giáo sư Prichard cho biết cần phải nghiên cứu thêm để khám phá đầy đủ những lợi ích và "hậu quả không mong muốn liên quan đến việc sử dụng những ứng dụng này".

Còn cô Anderberg cho biết nhóm của cô tập trung vào việc giáo huấn mọi người về những rủi ro, cùng với các chuyên gia y tế có thể giới thiệu các ứng dụng.

Cô nói, "Chúng tôi đang tiến hành các nghiên cứu khác, hy vọng sẽ hỗ trợ phát triển giáo huấn hơn nữa",

"Chúng tôi cũng đang tiến hành một nghiên cứu, trong đó chúng tôi nói chuyện với nhiều chuyên gia trong lĩnh vực thể dục, dinh dưỡng và sức khỏe tâm thần về các ứng dụng này".