Laura Hindson sản xuất sữa từ tiger nuts. Nguồn: SBS / Scott Cardwell

Thị trường sữa không từ động vật tại Úc có giá trị hàng năm vượt qua 600 triệu đô-la và đang trên đà phát triển nhanh chóng. Đáng chú ý, một doanh nghiệp sữa từ thực vật do một doanh nhân Úc điều hành cũng đang góp phần nâng cao cuộc sống của những phụ nữ nghèo khó nhất trên thế giới.

“Đây là những tiger nut. Thực ra, tiger nut không phải là loại hạt, nhưng chúng được gọi như vậy vì trên bề mặt có những vằn nhỏ trông giống như vằn của hổ.”

Tiger nuts thực ra là một loại củ, mỗi củ có kích thước tương đương với một hạt đậu gà. Những củ này được sử dụng để sản xuất sữa từ thực vật, loại sữa đang ngày càng trở nên phổ biến trên toàn cầu.

Laura Hindson được người thân từ Mali giới thiệu về loại củ này và đã nhanh chóng nhận ra tiềm năng kinh doanh.

“Chúng là một nguyên liệu linh hoạt tuyệt vời để chế biến sữa từ thực vật. Chính tiger nuts có hàm lượng chất xơ vô cùng cao, là nguồn cung cấp sắt từ thực vật tốt. Chúng chứa nhiều vitamin, magie, và kali, vì vậy, chúng thực sự là một nguồn thực phẩm dinh dưỡng giá trị.”

Tiger Nuts đã được tìm thấy được chôn trong các ngôi mộ của các pharaoh Ai Cập, và là một thực phẩm chủ lực ở Tây Phi. Hiện nay, phần còn lại của thế giới đang dần nhận ra giá trị của chúng.

Bà Hindson cho biết nhu cầu về sữa làm từ Tiger Nuts đang tăng lên.

“Nó thật sự độc đáo, với độ mịn màng, béo ngậy và vị ngọt nhẹ pha chút hương vị của các loại hạt. Năm ngoái, doanh nghiệp của chúng tôi đã tăng gấp đôi sau mỗi quý, điều đó vừa thú vị vừa đầy thách thức.”

Tại một nhà máy được xây dựng riêng ở phía đông nam Melbourne, doanh nghiệp của bà Hindson mang tên Madame Tiger có khả năng sản xuất tới 40 nghìn lít sữa tiger nut mỗi ngày.

“Chúng tôi rửa sạch chúng, sau đó ngâm để làm mềm, xay nhuyễn cùng nước, lọc bỏ phần chất xơ còn sót lại trong sữa, rồi trộn với các thành phần khác và đóng chai.”

Nhưng câu chuyện còn nhiều điều hơn thế.

Madame Tiger đang thay đổi cuộc sống của hơn 600 phụ nữ và gia đình của họ tại Burkina Faso, châu Phi.

Bà Hindson giải thích:

“Chúng tôi lấy tiger nuts từ một tập thể nông dân nữ ở Burkina Faso có tên Mousso Faso. Và ‘Mousso Faso’ có nghĩa là vùng đất của những người phụ nữ hết lòng. Khi lần đầu gặp tập thể này, họ đã bị đối xử rất bất công và mức thù lao mà họ nhận được cho mỗi kilogram tiger nuts thật sự không hợp lý. Vì vậy, chúng tôi hiện đang trả giá gấp khoảng ba đến bốn lần so với mức trước đó cho tiger nuts của họ.”

Burkina Faso là một trong những quốc gia nghèo nhất thế giới. Với gần 14 triệu dân, chỉ có 22 phần trăm người biết chữ và tuổi thọ trung bình dưới 62 năm.

Theo phát ngôn viên của tập thể Mosso Faso nói trên, bà Maria Marquez, người hiện cư trú tại Tây Ban Nha, việc canh tác tiger nuts là công việc cực kỳ vất vả, chủ yếu do phụ nữ đảm nhận và dễ bị lợi dụng.

“Trước đây, và điều này không chỉ xảy ra với tiger nuts, mà còn là một ví dụ điển hình về những gì đã xảy ra với đường, cà phê, ca cao. Như các bạn biết, những hệ thống thương mại đó không công bằng đối với người lao động. Họ đã bị lừa đảo và phải chịu đựng các mối quan hệ thương mại không công bằng, điều này đã gây ra thật nhiều đau đớn và thiệt hại cho các gia đình.”

Bà Marquez cho biết việc bán tiger nuts cho Úc với mức giá công bằng đã giúp tái xây dựng lòng tin và cải thiện cuộc sống của các phụ nữ Mousso Faso.

“Xây dựng những mối quan hệ thương mại ổn định giúp họ tạo cơ hội cho con cái đi học và cải thiện cơ sở hạ tầng cũng như cuộc sống hàng ngày.”

Nhưng thu nhập ổn định không phải là mối quan tâm duy nhất đối với những phụ nữ này.

Burkina Faso đã trở thành một điểm nóng về khủng bố. Năm ngoái, quốc gia này đứng đầu Chỉ số Khủng bố Toàn cầu của Viện Kinh tế và Hòa bình.

Sáng lập viên và là Chủ tịch điều hành, Steve Killelea, giải thích:

“Vào năm 2024, đã có 1.532 ca tử vong. Con số này chiếm khoảng 25 phần trăm tổng số ca tử vong trên toàn cầu. Các chính phủ yếu kém nối tiếp trên khắp châu Phi, kết hợp với rất nhiều căng thẳng giữa các nhóm bộ lạc và dân tộc trong khu vực Sahel, càng trở nên nghiêm trọng hơn khi các chiến binh Jihad quốc tế di chuyển vào khu vực và bắt đầu hoạt động.”

Tổ chức phi chính phủ (NGOs) đang cố gắng giúp người dân Burkina Faso đối phó với nghèo đói và tình trạng khủng bố gia tăng. Bà Marquez tình nguyện cho một tổ chức phi chính phủ có tên CIM Burkina.

“Có thể thấy, tình hình bạo lực trong nước đang gia tăng với các nhóm vũ trang tấn công và có rất nhiều dân thường bị thiệt mạng, tình trạng này ngày càng nghiêm trọng. Vì vậy, tình hình chung của đất nước rất, rất khó khăn. Và dự án này, cũng như mối quan hệ với Madame Tiger, đã giúp họ có thu nhập công bằng để cải thiện cuộc sống.”

Về phần mình, doanh nhân gốc Melbourne Laura Hindson vô cùng tự hào khi xây dựng một doanh nghiệp nhỏ mang lại sự hỗ trợ thiết thực cho phụ nữ tại Burkina Faso.

“Họ đã thực hiện những công việc như xây dựng các nơi trú ẩn, sắp xếp chúng sao cho không bị ánh nắng gay gắt. Họ đã xây dựng các giếng và cơ sở rửa tiger nuts được cải tiến, thậm chí còn xây dựng được kho hàng và hệ thống đường ống. Vì vậy, dự án này đã tạo ra tác động rất lớn đối với phụ nữ và nông dân.”

Thị trường các sản phẩm thay thế sữa toàn cầu được dự báo sẽ đạt 150 tỷ đô-la vào năm 2035.

Thị trường Úc hiện đã có giá trị hơn 600 triệu đô-la mỗi năm và đang tăng trưởng nhanh chóng.

Khi nhu cầu nội địa tăng lên, Madame Tiger cần ngày càng nhiều tiger nuts, theo lời bà Hindson giải thích:

“Chúng tôi đã mua sáu tấn tiger nuts vào năm 2020. Năm sau là bảy tấn, sau đó là 15 tấn, 30 tấn, và mùa thu hoạch năm ngoái đạt 60 tấn. Vậy nên hiện tại khối lượng đã tăng gấp 10 lần so với năm 2020.”

Sữa tiger nut có thể đang trên đà phát triển mạnh mẽ, nhưng việc mở rộng doanh nghiệp này không hề dễ dàng. Bà Hindson cho biết sự ủng hộ từ gia đình và bạn bè là vô cùng thiết yếu.

“Những năm đầu thật sự rất khó khăn. Việc thiết lập một doanh nghiệp, khi bạn làm việc với những người trồng cây quốc tế và mua sản phẩm trực tiếp từ các trang trại ở Tây Phi, chắc chắn gặp không ít thách thức! Nhưng tôi tin rằng phần thưởng và tác động mà bạn có thể tạo ra chắc chắn vượt trội so với những khó khăn đó. Chúng tôi thực sự rất tự hào khi đã hợp tác với Mousso Faso suốt năm năm qua và chứng kiến họ phát triển như hiện nay. Chúng tôi cũng rất tự hào về sữa mà chúng tôi đã sản xuất được, và điều đó khiến chúng tôi cảm thấy thật hạnh phúc khi có thể tạo ra một sản phẩm được người dân Úc yêu mến.”