Tổng thống Philippines, Ferdinand Marcos Jr, và Thủ tướng Úc, Anthony Albanese, trưng bày các văn bản đã ký. Nguồn: AAP / EARVIN PERIAS / POOL/EPA

QUỐC TẾ - Úc và Philippines đồng ý tiến hành tuần tra chung ở Biển Đông đang tranh chấp, như một phần của mối quan hệ đối tác chiến lược, tạo nên sự nâng cấp lớn trong quan hệ ngoại giao. Thủ tướng Úc đã tận dụng chuyến đi tới Manila để ủng hộ mạnh mẽ Tổng thống Philippines, khi ông nầy cho rằng nỗ lực của Bắc Kinh nhằm vẽ lại ranh giới lãnh thổ là trái pháp luật. Hai nước cũng đã đạt được thỏa thuận cải thiện thị thực, cho những người Philippines du lịch Úc được làm việc trong thời gian nghỉ lễ, qua chuyến thăm ngắn ngủi một ngày của Thủ tướng tới nước này.

Chuyến viếng thăm song phương đầu tiên của một Thủ tướng Úc tới Philippines trong hai thập niên qua, bao gồm một số hợp nhất về văn hóa quen thuộc.

Đất nước này đã được lựa chọn cẩn thận cho một điểm dừng chân một ngày, trước khi Thủ tướng Úc đến G20 ở New Delhi.

Thủ tướng Anthony Albanese đã sử dụng chuyến viếng thăm Manila, để thể hiện sự ủng hộ của Úc đối với chủ quyền lãnh thổ của Philippines ở Biển Đông, nơi Trung Quốc tuyên bố chủ quyền thông qua việc sử dụng ‘đường 9 đoạn’ gây tranh cãi trên bản đồ của mình.

Trong khi đó Tổng thống Philippines là ông Ferdinand Marcos Junior cho biết tại một hội nghị chung rằng, sự ủng hộ của Úc về vấn đề này cho thấy, mối quan hệ chặt chẽ giữa hai quốc gia.

Tổng thống Ferdinand Marcos Junior nói "Thật phấn khởi khi thấy rằng, tầm nhìn của chúng tôi về tương lai được liên kết khá chặt chẽ và các mục tiêu của chúng tôi cho sự ổn định và thịnh vượng của khu vực được cộng hưởng từ điều này".

"Cả Thủ tướng và tôi đều thừa nhận rằng, các giá trị chung của chúng ta về dân chủ và tôn trọng lẫn nhau đối với luật pháp quốc tế, là công cụ thúc đẩy quan hệ đối tác mạnh mẽ".

Được biết ông Albanese tuyên bố việc ký kết một thỏa thuận an ninh mới, bao gồm tiến hành tuần tra chung trong khu vực tranh chấp, mà ông nói sẽ tăng cường hơn nữa quan hệ song phương.

Ông Anthony Albanese nói "Nước Úc có tham vọng với những gì chúng tôi có thể đạt được với Philippines và với khu vực".

"Với tinh thần đó, Tổng thống Marcos và tôi đã có cuộc gặp rất mang tính xây dựng sáng nay và tất nhiên, chúng tôi đã ký kết quan hệ đối tác chiến lược mới".

"Sự nâng cao này là một biểu tượng quan trọng về sức mạnh của mối quan hệ của chúng ta và cam kết chung để cùng nhau làm nhiều hơn nữa".

Trong khi đó Úc là nơi có một trong những cộng đồng người Philippines lớn nhất thế giới.

Ông Albanese đã bày tỏ lòng kính trọng tại đài tưởng niệm anh hùng dân tộc Phi, vốn là anh hùng đã bị xử tử Jose Rizal, người cũng được tưởng niệm tại các công viên và các tượng đài ở Úc.

Được biết Thủ tướng Úc đã được trao chìa khóa danh dự tượng trưng của thành phố, trước khi đưa ra một thỏa thuận mới về visa làm việc trong kỳ nghỉ, để khuyến khích nhiều hơn trong số 114 triệu dân Philippines, nhằm giúp đẩy mạnh nền kinh tế của Úc.

Thủ tướng Anthony Albanese nói "Liên kết giáo dục và thể chế sẽ tiếp tục đóng một vai trò quan trọng, trong mối quan hệ song phương của chúng ta".

"Hôm nay tôi vui mừng thông báo rằng, chúng tôi đang tăng gấp đôi số lượng học bổng Úc, dành cho sinh viên đến từ Philippines"

“Chúng tôi có quan điểm chung về sự cần thiết phải duy trì luật pháp quốc tế và lập trường của Úc về điều đó sẽ tiếp tục nhất quán, như chúng tôi đã luôn luôn như vậy kể cả gần đây, về các vấn đề liên quan đến Biển Đông”.

Tổng Thống Ferdinand Marcos Junior, được biết đến với biệt danh là ‘Bong Bong’, được bầu vào chức Tổng thống vào năm rồi sau khi nhận được sự ủng hộ của công chúng và hàng triệu người theo dõi trên mạng xã hội.

Ông đặc biệt nổi tiếng với các cử tri trẻ chưa được sinh ra khi cha ông, nhà độc tài Ferdinand Marcos Senior, vẫn còn cầm quyền.

Với việc Thủ tướng Úc đang thắt chặt ngoại giao, chuyến viếng thăm nhấn mạnh tầm quan trọng mà chính phủ Albanese tin rằng, Philippines sẽ có tầm quan trọng chiến lược.

Trong khi đó hôm thứ Sáu 8/9, ông đã đến thăm một trong những quốc gia đầu tiên ủng hộ thỏa thuận AUKUS, được thiết kế để kiềm chế sức mạnh chiến lược của Trung Quốc, rồi đến hôm thứ Năm 7/9, ông đã xác nhận chuyến viếng thăm gặp gỡ Chủ tịch Tập Cận Bình, tại Trung Quốc vào cuối năm nay.

Trong khi đó Tổng thống Marcos ca ngợi sự ủng hộ của chính phủ Albanese, đối với quyết định năm 2016 của Tòa án Công lý Quốc tế ủng hộ Philippines, vốn bác bỏ tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc đối với phần lớn Biển Đông.

Tổng thống Marcos nói "Xin cảm ơn Thủ tướng vì sự hỗ trợ mạnh mẽ mà ông đã dành cho Philippines, đặc biệt là trong hội nghị ASEAN vừa qua, nơi ông nói rất rõ rằng các yêu sách được đưa ra đối với lãnh hải Philippines của chúng tôi là không hợp lệ và chưa được công nhận, không liên quan đến nhau, cũng như không phù hợp với luật pháp quốc tế".

Được biết ông Albanese nhấn mạnh sự ủng hộ của Úc đối với quyết định này và Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển chưa bao giờ thay đổi.

Ông nói "Chúng tôi có quan điểm chung về sự cần thiết phải duy trì luật pháp quốc tế và lập trường của Úc về điều đó sẽ tiếp tục nhất quán, như chúng tôi đã luôn luôn như vậy kể cả gần đây, về các vấn đề liên quan đến Biển Đông".

Theo quan hệ đối tác chiến lược mới, các Bộ trưởng Quốc phòng Úc và Philippines sẽ gặp nhau hàng năm.

Trong khi chính phủ Úc tìm cách vẽ lại chiến lược khu vực của mình ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, họ phải tiếp tục biến những người quen như Philippines, thành những đồng minh đáng tin cậy.