​Đường bờ biển quanh co của đảo san hô Funafuti, nơi sinh sống của gần một nửa dân số 11.500 người của Tuvalu, khi thủy triều dâng cao đe dọa nhấn chìm quốc đảo nhỏ bé này. Ảnh chụp ngày 19/02/2004. AFP - TORSTEN BLACKWOOD

Dân cư đảo nhỏ Tuvalu ở Nam Thái Bình Dương, với khoảng 11.000 người buộc phải rời bỏ quê hương bản quán vì nước biển dâng cao, do Biến đổi khí hậu. Hơn 80% cư dân Tuvalu muốn xin tị nạn khí hậu tại Úc. Cuối tháng 7/2025, Úc là quốc gia đầu tiên trên thế giới cấp quy ước « tị nạn khí hậu ». Trong số 3.000 người nạp hồ sơ chỉ có 280 cư dân được cấp thị thực.

Thông tín viên Grégory Plesse tường trình từ Sydney :

« Úc vừa cấp 280 thị thực đầu tiên trên thế giới cho những người tị nạn khí hậu. Những giấy phép cư trú này là kết quả của một thỏa thuận được ký kết vào năm 2023 với Tuvalu, một quốc đảo Thái Bình Dương với chưa đầy 11.000 cư dân, có thể bị nhấn chìm hoàn toàn vào cuối thế kỷ này. Hơn 3.000 người ở Tuvalu đã ghi danh, với hy vọng sẽ nằm trong số những người đầu tiên nhận được chiếu khán nhập cảnh (visa) theo thể thức bắt thăm.  

Trước sức mạnh ngày càng gia tăng của Trung Quốc trong khu vực lân cận, Úc, quốc gia đã nỗ lực từ nhiều năm nay để xây dựng lại lòng tin với các quốc gia nhỏ ở Thái Bình Dương, đã bày tỏ rằng mong muốn, thông qua thỏa thuận này, ‘‘tạo điều kiện cho việc di cư xứng đáng với phẩm giá con người trong bối cảnh các đảo lộn do biến đổi khí hậu ngày càng trở nên tồi tệ hơn’’.

Tuy nhiên, việc Úc mở cánh cửa nhập cư với người dân Tuvalu, chánh sách dự kiến kéo dài trong nhiều năm, cũng đi liền với một cái giá. Đó là Úc có quyền xem xét lại tất cả các thỏa thuận về quốc phòng mà Tuvalu có thể ký kết với các nước khác. »

Nước Úc vốn là nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào khai thác mỏ và than đá, một trong những yếu tố gây biến đổi khí hậu và tiếp tục trợ cấp mạnh cho ngành nhiên liệu hóa thạch. Cuối tháng 7/2025, viên chức phụ trách cơ quan Khí hậu của Liên Hiệp Quốc, Simon Stiell, đã hối thúc Úc đưa ra các cam kết cắt giảm khí thải mạnh mẽ hơn nữa.

Úc đã cam kết giảm 43% lượng khí thải nhà kính trước cuối thập niên này và đạt được mức phát thải bằng 0 vào năm 2050. Canberra đã nộp đơn xin đăng cai Hội nghị Khí hậu của Liên Hiệp Quốc vào năm tới 2026, cùng với một số quốc đảo láng giềng ở Thái Bình Dương đang bị đe dọa bởi mực nước biển dâng cao.

(Theo RFI)