Con gái của Tanya Day, Apryl Watson cầm ảnh của mẹ mình trong nghi lễ hỏa táng tại Công viên Kings Domain trước Cuộc điều tra của Thanh tra Chính quyền vào tháng Tám năm 2019 Nguồn: AAP / DAVID CROSLING/AAPIMAGE
VICTORIA - Chính phủ tiểu bang Victoria đang triển khai một phương pháp tiếp cận mới hỗ trợ sức khỏe của người say rượu thay vì bỏ tù họ, vào đúng ngày Melbourne Cup - nhưng hệ thống mới này đã bị hứng nhiều chỉ trích vì chưa sẵn sàng áp dụng trong thực tế.
Năm 2017, Tanya Day, một phụ nữ người Yorta Yorta, đã chết tại đồn cảnh sát ở miền quê Victoria.
Cô đã bị bắt vì tội say rượu ở nơi công cộng – và cô bị chết sau khi đập đầu vào phòng giam bằng bê tông tại Sở cảnh sát Castlemaine.
Phó Ủy viên điều tra tiểu bang Caitlin English nhận thấy cái chết của cô có thể ngăn ngừa được.
“Có một văn hóa đối xử hạ thấp đối với những người bị giam giữ trong tình trạng say xỉn, và với tư cách là một người điều tra nhằm mang lại sự tự do cho cô, tôi thấy rằng cô Day đã không được đối xử nhân đạo. Bằng chứng y tế rõ ràng là với nồng độ cồn trong máu ít nhất 3,3%, cô Day đáng lẽ phải ở bệnh viện thay vì vào tù”.
Chính phủ Victoria cam kết hợp pháp hóa tình trạng say rượu ở nơi công cộng sau cuộc điều tra đó - nhưng đó là khoảnh khắc buồn vui lẫn lộn đối với gia đình Tanya Day.
Con gái của cô Apryl Watson nói Ủy ban điều tra Hoàng gia năm 1989 về những cái chết của Thổ dân bị giam giữ đã khuyến nghị điều tương tự từ nhiều thập kỷ trước.
"Những khuyến nghị đã quá hạn từ lâu; chúng có thể cứu mạng và thay đổi cuộc sống... Nếu tình trạng say rượu ở nơi công cộng được hợp pháp hóa vào 30 năm trước và các trung tâm cai nghiện được thành lập, thì mẹ tôi sẽ vẫn ở đây ngày hôm nay - và nhiều Thổ dân khác nữa."
Sự thay đổi tại Victoria được áp dụng từ ngày diễn ra Melbourne Cup.
Bộ trưởng Sức khỏe Tâm thần của tiểu bang Ingrid Stitt nói:
"Vì vậy, bạn sẽ không còn bị bắt vì say rượu ở nơi công cộng nữa. Nhưng nếu có những vấn đề an toàn cộng đồng khác thì đó sẽ là những vấn đề mà Cảnh sát Victoria giải quyết."
Chính phủ Victoria song song với việc hợp pháp hóa tình trạng say rượu nơi công cộng thì cũng giới thiệu một phương pháp tiếp cận thay thế hỗ trợ sức khỏe của người say rượu, đó là cung cấp các dịch vụ tiếp cận cộng đồng và các chỗ tạm trú an toàn giúp cho những người say rượu tỉnh táo.
Bộ trưởng Sức khỏe Tâm thần nói điều đó có nghĩa là mặc dù sẽ đông đúc cảnh sát hiện diện tại Lễ hội Melbourne Cup ở Flemington, vốn theo truyền thống là ngày nghỉ lễ dành cho hàng ngàn người có thể say sưa đánh chén, nhưng các cảnh sát sẽ khuyến khích những người say rượu tìm kiếm sự hỗ trợ thay vì ném họ vào phía sau song sắt.
"Cảnh sát sẽ có một lựa chọn bổ sung đó là liên hệ với dịch vụ tiếp cận cộng đồng và họ sẽ có thể hỗ trợ tiếp cận những người này. Hoặc nếu người đó không thể được hỗ trợ để về nhà an toàn thì một trong những trung tâm hoặc địa điểm cai rượu an toàn có thể là một lựa chọn cho cá nhân đó. Nhưng đây là những điều sẽ được giải quyết tùy theo từng trường hợp."
Dịch vụ y tế cộng đồng cohealth là một trong những cơ quan sẽ cung cấp các dịch vụ tiếp cận này.
Phó Giám đốc điều hành Chris Turner nói dịch vụ này sẽ thay đổi cuộc sống bằng cách đưa ra một cứu cánh cho người say rượu chứ không phải nhốt họ lại.
"Chúng tôi có một đội ngũ nhân viên tiếp cận sức khỏe tận tâm bao gồm các y tá đã đăng ký và những người tư vấn về nghiện rượu và ma túy... Nếu ai đó có hành động quá khích thì chúng tôi có các nhân viên được đào tạo về các kỹ thuật để giảm bớt sự quá khích đó. Nhưng nếu ai đó trở nên bạo lực và hung hăng, thì chúng tôi sẽ làm việc với cảnh sát”.
Tuy nhiên, quyết định thay đổi luật đã vấp phải một số chỉ trích vì việc triển khai các dịch vụ y tế bị trì hoãn.
Trung tâm cai nghiện Collingwood vẫn chưa được hoàn thành và các trung tâm cai nghiện khác vẫn chưa được thành lập trên toàn tiểu bang.
Thư ký Hiệp hội Cảnh sát Victoria Wayne Gatt đã gọi những cải cách này là thiếu suy nghĩ và chưa được chuẩn bị kỹ càng.
Ông đã đưa ra một tuyên bố nói rằng vẫn còn những câu hỏi về những dịch vụ nào sẽ có thể có mặt ở những nơi cụ thể vào thời điểm cụ thể - và điều gì sẽ xảy ra nếu những người say rượu từ chối đi với họ.
Phe đối lập ở Victoria cũng muốn chính phủ tạm dừng những sự thay đổi này, phát ngôn nhân về cảnh sát phe đối lập Brad Battin tranh luận tại Quốc hội tiểu bang rằng tính mạng con người có thể bị đe dọa trong các tình huống kiểu này.
"Chúng tôi không muốn thấy những người say rượu bị nhốt. Nhưng chúng tôi không muốn thấy những người say rượu gặp nguy hiểm."
Nhưng Bộ trưởng Ingrid Stitt nói bà vẫn tin rằng đây là thời điểm thích hợp để thực hiện thay đổi.
“Đã có sự hợp tác chặt chẽ giữa các nhóm y tế phản ứng nhanh mà chúng tôi đang thành lập và các dịch vụ khẩn cấp, và mọi thứ sẽ tiếp tục đi theo hướng đó... Tất nhiên, chúng tôi rất muốn đưa dịch vụ Collingwood vào hoạt động, và chỉ chờ vài tuần nữa thôi. Nơi đó sẽ cung cấp cho chúng ta nguồn năng lực bổ sung... Nhưng tôi rất tự tin rằng chúng tôi đã có mô hình đúng vì nó dựa trên kết quả của giai đoạn thử nghiệm và tất cả dữ liệu có sẵn”.
Queensland hiện nay vẫn là tiểu bang duy nhất chưa có hành động hoặc dấu hiệu nào cho thấy sẽ hợp pháp hóa tình trạng say xỉn ở nơi công cộng.