Tin thế giới

ĐÀI LOAN - Đài Loan đang điều tra một tàu do Trung Quốc sở hữu bị tình nghi cắt đứt một tuyến cáp quang ngầm ở phía bắc Đài Loan. Mặc dù vụ này chỉ gây gián đoạn tối thiểu cho các dịch vụ internet, nhưng các chuyên viên phân tích cho rằng nó phản ánh sự dễ bị tổn thương của Đài Loan và hạ tầng cơ sở ngầm của nước này trong trường hợp bị quân đội Trung Quốc tấn công hoặc phong tỏa.

HOA KỲ - Trong cuộc họp báo hôm ngày 07/01/2025, tại tư dinh Mar-a-Lago, Florida, tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump đã không loại trừ can thiệp quân sự hay gây áp lực về kinh tế để giành quyền kiểm soát kênh đào Panama và đảo Greenland, lãnh thổ tự trị thuộc chủ quyền của Đan Mạch.

Tập đoàn Meta, chủ nhân của Facebook, Instagram và WhatsApp, hôm qua, 07/01/2024, thông báo chấm dứt « chương trình phát hiện chống tin giả » (fact-checking), có từ năm 2016, đối với các nội dung trên các nền tảng thuộc sở hữu của Meta trước hết tại Mỹ. Quyết định của Meta được chủ nhân mạng X Elon Musk hoan nghênh, nhưng ngay lập tức bị giới chuyên gia chống tin giả lên án mạnh mẽ.

TÂY Á - Israel sẽ rút quân khỏi Lebanon theo từng giai đoạn, phù hợp với nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc năm 2006, chấm dứt cuộc xung đột lớn cuối cùng của họ sau hơn một năm giao tranh. Tại Gaza, trong khi các cuộc đàm phán ngừng bắn đang diễn ra và Hamas đề nghị thả 34 con tin thì ở Bờ Tây, ba người Israel đã bị bắn chết trong vụ tấn công xe bus. Cùng lúc, các cuộc không kích của Israel ở Gaza khiến hàng chục người thiệt mạng, làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng nhân đạo tại đây.

ÂU CHÂU - Hôm ngày 06/01/2025, lãnh đạo nhiều nước Âu châu đã lên án tỉ phú Mỹ Elon Musk gieo rắc « tin giả », kích động hận thù, « can thiệp thô bạo vào công việc nội bộ của nhiều nước » châu Âu. Phản ứng của các lãnh đạo châu Âu được đưa ra sau khi chủ nhân mạng xã hội X, cộng sự của tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump, liên tục đả kích chính phủ Anh, Đức và cổ vũ cho các thế lực cực hữu tại hai quốc gia này.

THẾ GIỚI - Ngay những ngày đầu năm mới, Liên Hiệp Âu Châu đã có nhiều mối lo : OCDE giảm dự phóng tăng trưởng của Pháp và Đức, hai đầu tàu kinh tế trong khối Europe ; Ukraine khóa van đưa khí đốt của Nga vào thị trường chung, tác động trực tiếp đến nhiều thành viên trong khối ; Bruxelles bị đặt trước nguy cơ một cuộc chiến thương mại toàn cầu bắt nguồn từ Mỹ đang dấy lên.

CANADA - Sau 9 năm cầm quyền, thủ tướng Canada, Justin Trudeau, hôm ngày 06/01/2025 đã thông báo từ chức. Vị thủ tướng 53 tuổi quyết định ra đi vào lúc khủng hoảng chính trị trong nước ngày càng nghiêm trọng, nhất là trong bối cảnh tổng thống đắc cử Mỹ Doanld Trump dọa sẽ áp dụng những biện pháp trừng phạt thương mại đối với Canada.

HOA KỲ - Hôm ngày 06/01/2025, Bộ Quốc Phòng Hoa Kỳ quyết định xếp Tencent và CALT, hai tập đoàn công nghệ lớn của Trung Quốc, vào danh sách «các công ty quân sự», góp phần vào việc «hiện đại hóa quân đội Trung Quốc». Hôm qua, ngày 7/01/2025, bộ Ngoại Giao Trung Quốc lên án hành động «đàn áp phi lý».

THẾ GIỚI - Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump nhậm chức vào ngày 20/1/2025. Ông Trump trở lại nắm quyền lần thứ hai trong bối cảnh thế giới khác hẳn cách nay 8 năm. Tổng thống Trump phải đối mặt với những thách thức nào lớn nhất về đối ngoại? Donald Trump dự kiến sẽ xoay sở ra sao?

Á CHÂU, THÁI BÌNH DƯƠNG - Việc Bình Nhưỡng điều gần 12 ngàn quân đến chiến đấu cho Moscow trong cuộc chiến tranh Ukraine càng làm cho liên minh quân sự Nga – Triều thêm mạnh mẽ. Sự việc này có thể đe dọa sự ổn định của mối tương quan lực lượng mong manh ở vùng Đông Bắc Á, và buộc Nhật Bản phải thu hẹp quy mô tham gia các vấn đề hàng hải ở Đông Á và Đông Nam Á nhằm đối phó với chủ nghĩa bành trướng của Trung Quốc.