Hai CEO Nvidia và AMD không chỉ là những người quyền lực trong lĩnh vực chip AI, mà còn là họ hàng ở Đài Loan.
Quan hệ thân thích giữa CEO Nvidia Jensen Huang và CEO AMD Lisa Su được bà Su lần đầu nhắc đến năm 2020. "Chúng tôi là họ hàng xa", bà tiết lộ trong sự kiện của Hiệp hội Công nghệ Tiêu dùng (CTA).
Nhà phả hệ học Jean Wu tại đảo Đài Loan gần đây cũng công bố những chi tiết về hai người, dựa trên hàng loạt văn bản hành chính cho thấy Jensen Huang là chú họ của Lisa Su. Cả hai lãnh đạo đều không bình luận về thông tin, nhưng phát ngôn viên Nvidia xác nhận ông Huang là họ hàng bên ngoại của bà Su.
Con đường tương đồng
Quan hệ họ hàng giữa Jensen Huang và Lisa Su là điểm thu hút sự chú ý với giới phân tích ngành công nghiệp bán dẫn.
Wu nói về phát hiện của mình "Tôi thực sự bất ngờ".
.jpg)
Jensen Huang và Lisa Su. Ảnh: Tom's Hardware
Christopher Miller, tác giả cuốn Chip War: The Fight for the World’s Most Critical Technology, cũng bày tỏ sự ngạc nhiên trước thông tin lãnh đạo Nvidia và AMD có quan hệ họ hàng. Ông nói "Hai người có chung nguồn gốc gia đình ở đảo Đài Loan đang giữ vị trí trung tâm ngành công nghiệp bán dẫn".
Theo Edith Yeung, đối tác tại công ty đầu tư mạo hiểm Race Capital ở Thung lũng Silicon, đảo Đài Loan đang phát triển những phần cứng máy tính hàng đầu thế giới để thúc đẩy kinh tế. Các tập đoàn như TSMC, Asus, Acer, Foxconn đang dẫn đầu lĩnh vực này, khuyến khích nhiều người trẻ trở thành kỹ sư công nghệ.
"Kinh tế tại đảo Đài Loan gần 50 năm qua xoay quanh sản xuất thiết bị điện tử, cũng như thiết kế, chế tạo và lắp ráp chip. Bán dẫn là lĩnh vực xuất khẩu lớn nhất tại đây, khiến nhiều thanh niên chọn con đường sự nghiệp trong ngành này", Miller cho hay. Jensen Huang và Lisa Su không phải ngoại lệ, dù họ chủ yếu lớn lên ở nước ngoài.
Huang sinh năm 1963 tại thành phố Đài Bắc trước khi tới Đài Nam. Gia đình chuyển đến Thái Lan khi cha ông làm việc tại một nhà máy lọc dầu. Khi Huang 9 tuổi, bất ổn chính trị tại Thái Lan khiến cha mẹ đưa ông và anh trai đến sống với họ hàng ở bang Washington (Mỹ). Sau đó, ông học ở trường nội trú ở Kentucky.
Lisa Su sinh tại thành phố Đài Nam năm 1969. Gia đình bà nhập cư vào Mỹ sau đó ba năm và sống tại New York.
.jpg)
Jensen Huang phát biểu tại Computex hồi tháng 5. Ảnh: Reuters
Hai người trưởng thành ở những nơi cách xa nhau, nhưng có chung con đường sự nghiệp. Họ cùng theo học ngành kỹ thuật điện, bà Su chọn Viện Công nghệ Massachusetts còn ông Huang học ở Đại học bang Oregon và Đại học Stanford.
Họ gia nhập ngành bán dẫn và đều có thời gian làm việc tại AMD. Huang là nhà thiết kế bộ vi xử lý tại công ty trước khi thành lập Nvidia năm 1993. Su tới AMD sau đó gần 20 năm với tư cách phó chủ tịch cấp cao và được ca ngợi là người đã hồi sinh doanh nghiệp này.
Từ họ hàng đến đối thủ
Giờ đây, cả hai là lãnh đạo công nghệ cấp cao. Văn phòng của họ đều ở thành phố Santa Clara thuộc bang California, cách nhau chỉ 5 phút đi xe.
Nvidia và AMD cùng bán phần cứng, phần mềm cho những công ty công nghệ dẫn đầu thế giới, tham gia ngành công nghiệp có thể đạt mốc 1.000 tỷ vào năm 2030. Trong báo cáo thường niên gần nhất, AMD coi Nvidia là đối thủ cạnh tranh hàng đầu ở hai trong bốn lĩnh vực kinh doanh chính, là trung tâm dữ liệu và thiết bị game.
Nvidia và AMD cùng nổi tiếng với các dòng chip đồ họa (GPU) chuyên xử lý hình ảnh game. GPU giờ đây cũng đứng sau cuộc đua AI tạo sinh - công nghệ gắn liền với những sản phẩm phổ biến như ChatGPT.
.jpg)
Lisa Su tại CES 2019. Ảnh: Reuters
Chip H100 của Nvidia được OpenAI dùng để huấn luyện mô hình ngôn ngữ cho ChatGPT, trong khi AMD cũng tung ra dòng MI300X được họ gọi là "bộ xử lý tiên tiến nhất thế giới dành cho AI tạo sinh". AMD ngày 31/10 cho biết GPU có thể mang về doanh thu hơn hai tỷ USD trong năm 2024, nhấn mạnh MI300 được dự báo sẽ là "sản phẩm đạt doanh số một tỷ USD nhanh nhất trong lịch sử hãng".
Hai công ty cũng cạnh tranh sản phẩm cho trung tâm dữ liệu, gồm CPU và bộ xử lý dữ liệu (DPU).
Những năm gần đây, Nvidia và AMD được đánh giá mang đến những công nghệ tối tân có khả năng tái định hình xã hội. Các bộ xử lý của họ ngày càng phổ biến trong xe điện và hệ thống AI, bên cạnh những thị trường truyền thống như máy tính cá nhân và máy console chơi game.
Miller nói "Bất kỳ ai đăng nhập vào Internet cũng có thể cần đến hàng chục hoặc thậm chí là hàng trăm chip Nvidia và AMD. Phần lớn người dùng không chú ý đến, vì họ không bao giờ nhìn thấy những mẫu chip do hai công ty sản xuất. Tuy nhiên, cuộc sống hàng ngày của nhiều người đang dựa vào chip của cả hai hãng".
Sự bùng nổ của AI đã nâng cao đáng kể giá trị của Nvidia, khiến cổ phiếu công ty tăng tới 208% năm nay. Cổ phiếu AMD cũng tăng 73%, dù công ty có quy mô nhỏ hơn nhiều so với Nvidia.
Lisa Su hiện là một trong những lãnh đạo được trả lương hậu hĩnh tại Mỹ, đứng đầu danh sách nữ CEO có thu nhập cao nhất trong danh sách S&P 500 năm ngoái. Bà từng ca ngợi Nvidia là "công ty vĩ đại" khi được hỏi về quan hệ họ hàng với Huang.
CEO của AMD nói "Họ đang sở hữu những công nghệ dẫn đầu nhiều lĩnh vực then chốt trong AI 10 năm qua. Đây là thế giới đầy cạnh tranh, không nghi ngờ gì rằng chúng tôi cạnh tranh rất quyết liệt, nhưng đó cũng là thế giới mà chúng tôi phải liên kết với đối thủ của chính mình".
