.png)
Getty/VGP/BBC
VIỆT NAM - Các nhà đầu tư vào Việt Nam trong các lĩnh vực như năng lượng, viễn thông, xây dựng và các lĩnh vực khác sẽ cần được Bộ Công an Việt Nam phê duyệt, theo dự thảo Nghị định về kết hợp an ninh với kinh tế - xã hội và kinh tế - xã hội với an ninh gồm 29 điều, 3 chương.
Theo hãng tin Reuters, dự thảo này nhằm nhằm tăng cường an ninh và bảo đảm "sự lãnh đạo tuyệt đối" của Đảng Cộng sản cầm quyền tại Việt Nam.
Dự thảo này, do Bộ Công an Việt Nam soạn thảo và vẫn đang trong tiến trình lấy ý kiến đến ngày 22/9, có thể làm tăng chi phí tuân thủ pháp luật cho doanh nghiệp tại Việt Nam, đồng thời mở rộng đáng kể quyền lực của bộ máy an ninh.
Dự thảo nêu trong phát triển kinh tế - xã hội, "không vì lợi ích kinh tế mà đánh đổi lợi ích quốc gia, dân tộc".
Sau tiến trình lấy ý kiến, nếu không có yêu cầu thay đổi lớn, Nghị định có thể được Thủ tướng Phạm Minh Chính ký ban hành.
Việt Nam là quốc gia phụ thuộc lớn vào xuất cảng và đầu tư từ nước ngoài, hiện chỉ thực hiện kiểm tra an ninh ở mức độ hạn chế đối với hầu hết các dự án phát triển, và vai trò của công an Việt Nam chủ yếu là tư vấn.
Chưa rõ các quy định mới, nếu được thông qua, sẽ áp dụng đến mức độ nào và liệu có chỉ áp dụng cho các dự án trong tương lai hay không.
Trong một văn bản giải trình riêng, Bộ Công an Việt Nam cho rằng các quy định mới là cần thiết để đối phó với tình hình quốc tế ngày càng phức tạp, bị chi phối bởi cạnh tranh chiến lược nhằm "mở rộng phạm vi ảnh hưởng của các cường quốc", nhưng không nêu rõ là quốc gia nào.
Bộ Công an Việt Nam không phản hồi yêu cầu bình luận của Reuters.
Tại Việt Nam, lực lượng công an không chỉ đóng vai trò bảo vệ an ninh mà còn có ảnh hưởng lớn trong việc xây dựng pháp luật và ngày càng tham gia sâu vào kinh tế. Tổng Bí thư Tô Lâm từng giữ chức Bộ trưởng Công an trước khi đảm nhiệm vị trí lãnh đạo cao nhất.
Trong khi đó, quân đội cũng điều hành nhiều doanh nghiệp lớn, bao gồm cả ngân hàng và công ty viễn thông lớn nhất là Viettel.
Nếu được thông qua, dự thảo sẽ trao quyền cho Bộ Công an Việt Nam thẩm định các dự án phát triển trên cơ sở an ninh quốc gia, áp dụng cho nhiều loại hạ tầng trọng yếu như nhà máy điện nguyên tử, dịch vụ viễn thông và vệ tinh có yếu tố nước ngoài, cảng biển và mỏ dầu khí.
Dự án sân golf cũng sẽ phải trình Bộ Công an xét duyệt
Theo dự thảo nghị định này, ngay cả những hoạt động có vẻ ít quan trọng hơn cũng sẽ cần sự chấp thuận của Bộ Công an Việt Nam, bao gồm các khu công nghiệp và sân golf.
Theo Hiệp hội Golf Việt Nam, Hà Nội có kế hoạch mở rộng ngành công nghiệp golf từ gần 100 sân hiện tại lên 200 sân vào năm 2030.
Tập đoàn Trump Organization cũng đang hợp tác với đối tác tại Việt Nam là Tổng công ty Phát triển Đô thị Kinh Bắc (KBC) để xây dựng một sân golf và khu nghỉ dưỡng trị giá 1,5 tỷ USD tại tỉnh Hưng Yên.
Việt Nam cũng là nơi đặt nhà máy sản xuất quy mô lớn của nhiều tập đoàn đa quốc gia như Samsung Electronics (của Nam Hàn), Honda (của Nhật Bổn) và Intel (của Mỹ). Những công ty này bị thu hút bởi tiền lương công nhân thấp nhưng đôi khi cũng bày tỏ lo ngại về sự chậm trễ trong việc phê duyệt dự án.
Theo dự thảo, Bộ Công an Việt Nam, với sự hỗ trợ của lực lượng Công an nhân dân và Công an địa phương, sẽ đánh giá liệu các dự án - bao gồm cả dự án có vốn đầu tư nước ngoài - có đáp ứng được các điều kiện an ninh (chưa được định nghĩa cụ thể) để được khai triển hay không.
Một chuyên gia pháp lý tại Việt Nam, đề nghị giấu tên để phát biểu tự do hơn, cho biết dự thảo nghị định sẽ trao cho công an quyền phủ quyết dự án, và một số công ty đã bày tỏ lo ngại rằng quy định này có thể làm tăng chi phí tuân thủ và gây chậm trễ cho họ.
Các đại diện doanh nghiệp, ngoại giao và pháp lý mà Reuters liên hệ đều từ chối bình luận, một số người cho rằng vấn đề quá nhạy cảm hoặc quy định còn chưa rõ ràng.
Theo dự thảo, Bộ Công an cũng sẽ xây dựng cơ chế giám sát và kiểm tra các dự án viện trợ nước ngoài, và sẽ "đánh giá toàn diện tác động đến an ninh, trật tự xã hội và an toàn" đối với các dự án có vốn đầu tư nước ngoài, đặc biệt ở các khu vực trọng điểm, nơi tập trung nhiều lao động.
Một nghị định tương tự đã được ban hành năm 2019 nhằm bảo đảm yếu tố quốc phòng được cân nhắc trong các dự án kinh tế, nhưng trao ít quyền lực hơn cho quân đội và phạm vi áp dụng hẹp hơn.
(Theo BBC News)
