Nguy cơ virus corona gây tổn thương ở tim, không chỉ ở phổiTrọng Thuấn 16:22 28/03/2020Cho đến nay, tổn thương do virus corona mới chỉ được ghi nhận ở phổi. Nhưng những ca tổn thương tim ở Mỹ và trên thế giới đang dẫn đến những câu hỏi đầy bất an.
Một bệnh nhân 64 tuổi được đưa tới viện ở Brooklyn, New York, có các triệu chứng như cơn đau tim nặng.
Điện tâm đồ cho thấy nhịp tim đáng lo ngại giống cơn đau tim, và nồng độ protein “troponin” trong máu lên cao - dấu hiệu cơ tim bị tổn thương.
Các bác sĩ ngay lập tức mổ động mạch vành vì tưởng động mạch vành bị nghẽn, nhưng hóa ra động mạch vành bệnh nhân không nghẽn.
Một bệnh nhân đang được chuyển vào bệnh viện Elmhurst ở Queens, thành phố New York ngày 26/3. Ảnh: Reuters.
Nguy cơ tiềm năng
Bệnh nhân này hồi phục sau 12 ngày ở bệnh viện và đã được về nhà. Nhưng đã có những ca tương tự được ghi nhận ở Mỹ và trên thế giới, dẫn đến những câu hỏi đầy bất an cho các bác sĩ, theo New York Times.
Cụ thể, các bác sĩ có cần phải xét nghiệm virus corona cho bệnh nhân rõ ràng đang có triệu chứng đau tim, hay như vậy là phí thời gian vì đa số bệnh nhân đau tim không hề liên quan tới Covid-19?
Ngược lại, liệu virus corona có ảnh hưởng tới tim? Đối với các ca dương tính với Covid-19, liệu có cần xét nghiệm nồng độ protein “troponin” trong máu để xem virus có tấn công vào tim hay không?
Bác sĩ tim mạch Nir Uriel ở Đại học Columbia nói với New York Times “Tôi không biết câu trả lời đúng là gì”.
Cuối cùng, bệnh nhân ở Brooklyn nói trên được xác định là viêm cơ tim, chứng bệnh từng được ghi nhận ở các bệnh nhân bị nhiễm các virus khác như MERS - cũng là loại virus corona - và virus cúm lợn H1N1.
Nhưng đối với virus corona chủng mới lần này (SARS-CoV-2), tổn thương mới đa phần mới chỉ được ghi nhận ở phổi, gây ra chứng viêm phổi nếu là ca nhiễm nặng.
Nhiều bác sĩ tim mạch đã tưởng rằng virus corona nằm ngoài chuyên khoa của họ vì là bệnh hô hấp.
“Chúng tôi cứ nghĩ phổi, phổi, phổi - và chúng tôi chỉ có vai trò hỗ trợ”, bác sĩ John Rumsfeld, phụ trách khoa học và quản lý chất lượng ở Đại học Tim mạch Mỹ nói. “Tự nhiên chúng tôi bắt đầu nghe về nguy cơ tiềm năng đối với tim”.
Một nghiên cứu về vấn đề tim mạch trong số các bệnh nhân virus corona ở Vũ Hán được đăng trên tạp chí JAMA Cardiology, tạp chí của hội y khoa Mỹ, ngày 27/3.
Theo đó, 20% bệnh nhân phải nhập viện vì Covid-19 có dấu hiệu tổn thương ở tim, nhiều người trong số đó chưa có bệnh nền về tim. Họ đều có điện tâm đồ bất thường cùng với nồng độ protein troponin trong máu cao, như bệnh nhân ở Brooklyn nói trên.
Điện tâm đồ và ảnh chụp lồng ngực của bệnh nhân người Italy 53 tuổi cho thấy dấu hiệu trụy tim và không có dấu hiệu bệnh phổi. Ảnh: Inciardi RM et al., JAMA Cardiology, 2020.
Còn nhiều bí ẩn
Nguy cơ tử vong trên các bệnh nhân có tổn thương tim này gấp bốn lần trên các bệnh nhân mà tim vẫn bình thường.
Tạp chí nói trên cũng đăng bài viết từ các bác sĩ ở Italy, mô tả một nữ bệnh nhân 53 tuổi, trước đó khỏe mạnh, nhưng rồi bị viêm cơ tim, cũng có điện tâm đồ bất thường, nồng đồ troponin cao trong máu.
Trước khi dịch Covid-19 lan rộng ở Italy, các bác sĩ đã để ý và xét nghiệm cho bà. Kết quả, nữ bệnh nhân dương tính với virus corona.
Vẫn còn nhiều bí ẩn về virus corona chủng mới, và vẫn chưa rõ chính xác điều gì gây ra tổn thương tim sau khi nhiễm virus.
“Chứng viêm cơ tim có thể do chính virus, hoặc do phản ứng miễn dịch, kháng viêm của có thể đối với virus”, bác sĩ tim mạch Scott Solomon ở Trường Y Harvard, nói và cho biết bệnh nhân bị viêm cơ tim chưa chắc có nhiều virus trong người hơn các bệnh nhân khác.
Tổn thương về tim mạch cũng có thể là hậu quả của viêm nhiễm trong phổi, theo bác sĩ tim mạch Peter Libby từ Trường Y Harvard.
Ông nói. “Phổi không hoạt động bình thường, do vậy không có đủ oxy... tăng nguy cơ rối loạn nhịp tim (arrhythmia)”.
Ngoài ra, cơn sốt do virus gây ra khiến cơ thể phải trao đổi chất mạnh hơn và tim phải bơm máu nhiều hơn. Nhu cầu oxy cao hơn, nhưng nguồn cung oxy lại thấp (do viêm phổi). Sự mất cân bằng đó có thể gây ra tổn thương cho tim.
Nhưng vẫn không loại trừ khả năng virus corona trực tiếp gây tổn hại cho tim, theo một số bác sĩ.
Tại Seattle, một nam bệnh nhân Covid-19 gần đây tử vong sau khi tín hiệu thần kinh ra lệnh cho tim co bóp bị chặn lại (heart block), chứ không được truyền từ đỉnh của tim xuống đáy của tim như bình thường.
Bác sĩ Đại học Washington April Stempien-Otero đang hy vọng khám nghiệm sẽ hé lộ rõ hơn liệu virus có tấn công vào tim bệnh nhân trên hay không.
