GETTY IMAGES, Ông Võ Văn Thưởng đã làm đơn xin thôi chức Chủ tịch nước và các chức vụ khác
VN - Chiều ngày 20/3, ông Võ Văn Thưởng đã được Trung ương Đảng đồng ý cho thôi các chức vụ trong Đảng CSVN và Nhà nước, bao gồm chức Chủ tịch nước.
Như BBC News Tiếng Việt nhận định từ nhiều ngày qua, ông Võ Văn Thưởng đã có đơn thôi chức và đến nay đã được Trung ương Đảng đồng ý.
Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khóa XIII đã có cuộc họp bất thường vào chiều 20/3 để cho ý kiến về việc cho thôi giữ các chức vụ, nghỉ công tác đối với ông Võ Văn Thưởng.
Ông Võ Văn Thưởng là Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, Chủ tịch nước, Chủ tịch Hội đồng Quốc phòng và An ninh nhiệm kỳ 2021-2026.
Theo Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản, ông Võ Văn Thưởng “đã vi phạm Quy định về những điều đảng viên không được làm, Quy định về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng”.
Ông Thưởng “chịu trách nhiệm người đứng đầu theo các quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước.”
Căn cứ quy định hiện hành của Đảng, Nhà nước và xem xét nguyện vọng của ông Võ Văn Thưởng, Ban Chấp hành Trung ương Đảng đồng ý để ông Võ Văn Thưởng thôi giữ các chức vụ: Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, Chủ tịch nước, Chủ tịch Hội đồng Quốc phòng và An ninh nhiệm kỳ 2021-2026.
Ban Chấp hành Trung ương Đảng giao cho Bộ Chính trị chỉ đạo các cơ quan liên quan triển khai thực hiện các thủ tục theo quy định.
GETTY IMAGES, Sau khi ông Nguyễn Xuân Phúc mất chức vào đầu năm ngoái, ông Võ Văn Thưởng đã tiếp quản ghế chủ tịch nước
Ông Thưởng là Chủ tịch nước trẻ nhất trong lịch sử Việt Nam khi nhậm chức ở tuổi 53, và cũng là chủ tịch nước tại vị ngắn nhất trong lịch sử, mới hơn 1 năm 1 tháng.
Hiện chưa rõ ông Thưởng phạm phải điều gì đảng viên Đảng Cộng sản không được làm, nhưng đã có những đồn đoán về sự liên quan của ông Thưởng đối với những sai phạm tại Tập đoàn Phúc Sơn. Nhất là khi Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an mở rộng điều tra vụ án Tập đoàn Phúc Sơn, có cán bộ ở ba tỉnh là Vĩnh Phúc, Quảng Ngãi và Vĩnh Long được xác định là có liên quan.
Tháng 8/2011, khi đang là Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn Thanh Niên Cộng Sản Hồ Chí Minh, ông Võ Văn Thưởng được Bộ Chính trị phân công làm Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi khóa XVIII (nhiệm kỳ 2010- 2015) thay cho ông Nguyễn Hòa Bình. Ông Thưởng làm chức này đến tháng 4/2014.
Về vụ án Phúc Sơn, Chủ tịch Uỷ Ban Nhân Dân (UBND) tỉnh, nguyên Giám đốc Sở Giao thông vận tải là ông Đặng Văn Minh và cựu Chủ tịch UBND tỉnh là Cao Khoa đều đã bị khởi tố về tội "Nhận hối lộ" và bị tạm giam.
Trong đó, ông Cao Khoa làm Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi từ 2011-2014, cùng giai đoạn khi ông Thưởng làm Bí thư tỉnh này.
Những thông tin trên website của Chính phủ Việt Nam cho thấy đây sẽ là một trong những “đại án”.
Trong cuộc họp báo thường kỳ Chính phủ tháng 2/2024, Trung tướng Tô Ân Xô, phát ngôn nhân của Bộ Công an Việt Nam, cho biết chỉ riêng hai dự án của tập đoàn này tại tỉnh Vĩnh Phúc “đã gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước trên 640 tỷ đồng”.
Ông Võ Văn Thưởng sinh ngày 13/12/1970 tại xã An Phước, huyện Mang Thít, tỉnh Vĩnh Long.
Năm 1992, ông theo học ngành triết học Trường Đại học Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh.
Giai đoạn 1993-2004, ông Thưởng sinh hoạt trong Đoàn Thanh niên Cộng sản và công tác tại Thành Đoàn Thành phố Hồ Chí Minh
Sau đó, ông làm Bí thư Quận ủy quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh từ năm 2004-2006.
Năm 2006, ông được Bộ Chính trị phân công giữ chức vụ Bí thư Thường trực Trung ương Đoàn. Sau đó, ông được bầu làm Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn, giữ vị trí từ năm 2007-2010.
Từ tháng 4/2006, ông là Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam.
Cũng trong năm 2007, ông được bầu làm Đại biểu Quốc hội khóa XII.
Tháng 1/2011, tại Đại hội lần thứ XI của Đảng Cộng sản Việt Nam, ông Võ Văn Thưởng trở thành Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng.
Bảy tháng sau đó, Bộ Chính trị phân công ông giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi.
Từ tháng 4/2014-1/2016, ông là Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh.
Từ tháng 1/2016-1/2021, ông là Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương.
Từ tháng 2/2021-3/2023, ông là Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng.
Ngày 2/3/2023, tại Kỳ họp bất thường lần thứ 4, Quốc hội khóa XV (nhiệm kỳ 2021 – 2026), sau khi nhận 487 phiếu tán thành và 1 phiếu không tán thành, ông Võ Văn Thưởng tuyên thệ nhậm chức Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Thời điểm nhậm chức, ông Thưởng 53 tuổi và là chủ tịch nước trẻ tuổi nhất.
Theo Hiến pháp năm 2013 – Điều 87, nhiệm kỳ của Chủ tịch nước sẽ theo nhiệm kỳ của Quốc hội. Trong trường hợp ông Võ Văn Thưởng, nhiệm kỳ của ông sẽ theo Quốc hội khóa XV, tức tới tháng 5/2026.
Vào 'Tứ Trụ'
Với việc trở thành chủ tịch nước, ông Võ Văn Thưởng là một trong “Tứ Trụ” của Việt Nam, bên cạnh Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ.
Việc bổ nhiệm chức vụ chủ tịch nước diễn ra trong bối cảnh chiến dịch chống tham nhũng hay còn gọi là "đốt lò" của ông Nguyễn Phú Trọng ngày một mở rộng. Hàng trăm quan chức bị ví như "củi" bỏ vào lò khi bị kỷ luật, hàng loạt quan chức chính trị hàng đầu bị miễn nhiệm, trong đó có hai phó thủ tướng, nhiều nhân vật cấp cao thậm chí bị khởi tố hình sự, lãnh án tù.
Chính người tiền nhiệm của ông Thưởng là ông Nguyễn Xuân Phúc cũng đã trở thành "củi" trong chiến dịch đốt lò này.
Vào tháng 1/2023, Quốc hội Việt Nam đã có một cuộc họp bất thường để xem xét miễn nhiệm chủ tịch nước khi đó là ông Nguyễn Xuân Phúc.
Ông Phúc mất chức với lý do là chịu trách nhiệm chính trị của người đứng đầu khi để nhiều cán bộ, trong đó có hai phó thủ tướng, ba bộ trưởng có vi phạm, khuyết điểm, gây hậu quả nghiêm trọng.
Trong buổi lễ bàn giao công tác ngày 4/2/2023, ông Phúc đã phát biểu rằng: "Gia đình tôi, vợ, các con tôi không tư lợi, tham nhũng liên quan đến Việt Á".
Sau đó, ông Võ Văn Thưởng, khi đó 53 tuổi, được bầu làm chủ tịch nước thay cho ông Phúc từ tháng 3/2023.
NGUỒN HÌNH ẢNH,HOANG THONG NHAT/TTXVN/AFP/GETTY IMAGES, Chụp lại hình ảnh, Ông Võ Văn Thưởng tuyên thệ nhậm chức chủ tịch nước vào tháng 3/2023
Theo hãng tin Reuters, ông Võ Văn Thưởng được coi là người thân tín với nhân vật quyền lực nhất Việt Nam, cũng là người dẫn dắt chiến dịch “đốt lò” nói trên – Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Xét về tiểu sử, ông Võ Văn Thưởng, được coi là “hạt giống đỏ”, có học vấn và quá trình làm việc khá giống với Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Theo tiểu sử, ông Nguyễn Phú Trọng có học hàm giáo sư, tiến sĩ chính trị học (chuyên ngành xây dựng Đảng).
Còn ông Võ Văn Thưởng tốt nghiệp ngành triết học, Đại học Tổng hợp TP HCM, nay là Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn TP HCM.
Theo tiểu sử, ông Thưởng chỉ thuần hoạt động trong Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh sau khi ra trường.
Quá trình công tác của ông Trọng và ông Thưởng cũng hoàn toàn trong nội bộ Đảng Cộng sản Việt Nam.
Đánh giá về ông Võ Văn Thưởng
Ngày 2/3/2023, phóng viên Đông Nam Á Jonathan Head viết trên BBC News: "Đáng chú ý, ông Thưởng có sự nghiệp hoàn toàn trong đảng [Đảng Cộng sản Việt Nam] và chuyên về chủ nghĩa Marx-Lenin."
Trong diễn văn nhậm chức, ông Võ Văn Thưởng mở đầu bằng câu: “Kính thưa đồng chí Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam”. Việc nêu đích danh ông Trọng không xảy ra trong diễn văn nhậm chức của hai người tiền nhiệm.
Không lâu trước lễ nhậm chức chủ tịch nước của ông Võ Văn Thưởng, Giáo sư Carl Thayer, chuyên gia nghiên cứu và phân tích chính trị Việt Nam và bang giao quốc tế, nhận xét với BBC rằng việc ông Thưởng được chọn làm chủ tịch nước là nhằm cho ông tích lũy kinh nghiệm về quan hệ quốc tế và phục vụ đủ thâm niên để các đồng chí trong đảng đánh giá ông là một lựa chọn khả dĩ cho chức vụ tổng bí thư.
Ngày 5/3/2023, nêu nhận định về chuyển biến nhân sự của Việt Nam với BBC News Tiếng Việt, Tiến sĩ triết học Nguyễn Hữu Liêm cho rằng:
"Võ Văn Thưởng là một hiện tượng quyền lực trong một truyền thống và thể chế biết tận dụng những nhân sự ngây ngô, không bản lãnh, chỉ biết ngoan ngoãn tuân theo ngôn ngữ và tập quán chế độ.”
Tiến sĩ Nguyễn Hữu Liêm nói với BBC "Võ Văn Thưởng dù biết mình bị ‘đặt đâu ngồi đó’ vẫn vui vẻ tham dự cuộc chơi vì không muốn làm mất lòng ai. Ví dụ trường hợp Nguyễn Minh Triết và Nguyễn Tấn Dũng, có thể ví như ngây ngô và quỷ quyệt. Ông Nguyễn Tấn Dũng đã bị loại ngay, vì [Đảng] sợ sự thay đổi lớn" .
Ngày 6/3/2023, trong cuộc phỏng vấn với BBC News Tiếng Việt, Giáo sư Zachary Abuza từ Đại học National War College (Mỹ) đánh giá về chuyển biến nhân sự mới nhất trong bộ máy chính trị ở Việt Nam:
“Tôi không chắc việc ông Thưởng trở thành tân chủ tịch nước sẽ tạo nên sự thay đổi tức thời nào trong bất kỳ vấn đề gì. Chức vụ chủ tịch nước phần lớn mang tính chất nghi thức, được xem là yếu nhất trong 'Tứ Trụ' với văn phòng và nhân sự tương đối nhỏ. Ông Thưởng không có kinh nghiệm trong lĩnh vực chính sách ngoại giao. Do đó tôi không kỳ vọng có sự thay đổi nào trong chính sách ngoại giao của Việt Nam thời gian tới, vốn sẽ được Bộ Chính trị định đoạt.”
Trên cương vị chủ tịch nước
Vị khách quốc tế đầu tiên ông Võ Văn Thưởng đón tiếp trên cương vị chủ tịch nước là Samdech Krolahom Sar Kheng, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Nội vụ Vương quốc Campuchia, vào ngày 4/3/2023.
Sự kiện diễn ra trong bối cảnh hai quốc gia vừa kỉ niệm 55 năm thiết lập quan hệ ngoại giao.
Khoảng một tháng sau đó, ngày 4/4/2023, ông Võ Văn Thưởng đón tiếp Toàn quyền Úc David Hurley. Chuyến thăm diễn ra vào dịp hai nước kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao.
Từ ngày 10-11/4, chuyến thăm của ông Võ Văn Thưởng tới Lào là chuyến thăm nước ngoài đầu tiên trên cương vị chủ tịch nước.
Từ ngày 4-6/5, nhận lời mời của Hoàng gia Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland, ông Thưởng đã dẫn đầu Đoàn đại biểu Việt Nam tham dự Lễ đăng quang của Nhà vua Anh Charles III.
NGUỒN HÌNH ẢNH,GETTY IMAGES, Chụp lại hình ảnh, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng diện kiến Giáo hoàng Francis trong chuyến thăm Vatican vào tháng 7/2023
Ngày 11/9/2023, ông Võ Văn Thưởng đón tiếp Tổng thống Mỹ Joe Biden trong chuyến thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam theo lời mời của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Trước đó vào tháng Ba, ông Biden đã có cuộc điện đàm với ông Nguyễn Phú Trọng, người đứng đầu Đảng Cộng sản, chứ không phải nguyên thủ quốc gia là Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng.
Việc một tổng thống Mỹ chính thức giao thiệp với người đứng đầu Đảng Cộng sản Việt Nam, chứ không phải là nguyên thủ quốc gia, là một động thái xưa nay hiếm.
Cũng trong cuộc gặp tại Phủ Chủ tịch ngày 11/9, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng đã tặng Tổng thống Mỹ Joe Biden một món quà là cuốn sách mang tên Một con người, một con đường và một lịch sử: HỒ CHÍ MINH - THƯ GỬI NƯỚC MỸ.
Vào ngày 12/12/2023, ông Tập Cận Bình, Tổng Bí thư Đảng Cộng sản kiêm Chủ tịch nước Trung Quốc, đến thăm Việt Nam.
Theo đúng nghi thức, ông Nguyễn Phú Trọng đón tiếp ông Tập tại Văn phòng Trung ương Đảng, còn ông Võ Văn Thưởng đón tiếp Chủ tịch nước Trung Quốc tại Phủ Chủ tịch.
Tuy nhiên, trong buổi lễ ngày 12/12/2023, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng lại là người đón tiếp ông Tập tại Phủ Chủ tịch, không có sự tham dự của ông Thưởng.
Sau đó, ngày 13/12/2023, ông Tập Cận Bình mới có cuộc hội đàm khác, cũng tại Phủ Chủ tịch, với ông Võ Văn Thưởng.
Điều này dường như gợi ý rằng vai trò của ông Thưởng hoàn toàn mờ nhạt bên cạnh Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Mới đây nhất, chuyến thăm cấp nhà nước tới Việt Nam của Vua Willem-Alexander và Hoàng hậu Maxima theo lời mời của Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng vốn dự kiến diễn ra từ ngày 19/3 đến 22/3 đã bất ngờ bị hủy bỏ.
Sự kiện này đã dẫn tới những đồn đoán về các chuyển biến nhân sự lãnh đạo của Việt Nam, trong đó có thông tin ông Thưởng sẽ từ chức.
Giờ đây, với quyết định của Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, tin đồn râm ran một tuần nay đã thành hiện thực.
(Theo BBC Việt Ngữ)