Tôi ở Úc vào cuối năm 1973, muốn một chai sữa tươi không cần phải ra quán góc đường để mua, mà có người giao tận nhà trước 6 giờ sáng, với giá 6 cents cho một chai 600ml, tức 1 lít sữa tươi mang đến trước cửa chỉ có 10 cents – thời bấy giờ, một đô-la Úc đổi được 1.5 đô-la Mỹ. Đời sống của dân Úc thật an nhàn, bình dị, không đua chen; việc làm nhiều hơn người cần tìm việc.

Nhưng chỉ 5 năm sau đó, nghề giao sữa tươi tự nhiên phai mờ. Vào giữa năm 1978, những khu vực đông dân nhập cư như Campsie, Punchbown, Bankstown và Lidcombe không thấy người giao sữa xuất hiện mỗi buổi sáng; duy những vùng nội ô thành phố Sydney, những khu vực phía Đông và Nam của thành phố thì còn; người mua vẫn thường bỏ tiền vào hộp thư hay ngay bệ cửa với lời dặn ghi trên mảnh giấy là ngày hôm sau có lượng sữa tươi đựng trong chai thủy tinh miệng chai bịt kín bằng giấy thiếc đúng như yêu cầu.

Dịch vụ giao sữa tươi tận nhà tại Úc là một hoạt động thiết yếu trong cuộc sống qua nhiều thập kỷ, giờ đây đã trở thành ký ức xa vời đối với nhiều người. Tiếng xe chở sữa, tiếng leng keng của chai thủy tinh, và cảm giác phấn khích khi ra nhận một chai sữa lạnh trước cửa nhà, tất cả đều là những kỷ niệm của một thời đã qua. Nhưng từ khi nào dịch vụ giao sữa ở Úc đã dừng lại, và điều gì đã dẫn đến sự sụp đổ của nó?

Diễn trình nghề giao sữa tươi

Dịch vụ giao sữa tại Úc bắt nguồn từ cuối thế kỷ 19, khi những người nông dân chăn nuôi bò sữa giao sữa cho các hộ gia đình ở khu vực thành thị. Hoạt động này trở nên phổ biến vào đầu thế kỷ 20, với sự ra đời của xe tải đông lạnh và chai thủy tinh. Đến giữa thế kỷ 20, dịch vụ giao sữa đã diễn tiến khắp nơi từ tỉnh lẻ đến thành thị với những người giao sữa hai tay xách hai giá mỗi bên đựng 6 chai sữa, chạy thoăn thoắt, mang sữa tươi đến tận cửa của các hộ gia đình.

Thời kỳ hoàng kim

Thời kỳ hoàng kim của dịch vụ giao sữa tại Úc là vào giữa thế kỷ 20, cụ thể là từ những năm 1940 đến những năm 1970. Giai đoạn này chứng kiến sự trỗi dậy của những người giao sữa và sự phổ biến rộng rãi của dịch vụ giao sữa tận nhà trên khắp đất nước. Sự tiện lợi và tươi ngon của sữa được giao tận nhà đã khiến dịch vụ này trở thành một phần không thể thiếu trong nhiều hộ gia đình Úc.

Trong thời gian này, dịch vụ giao sữa đã trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa Úc. Âm thanh của tiếng leng keng của chai thủy chạm nhau và tiếng lộp bộp của thùng sữa van hau đã trở thành một bản nhạc nền quen thuộc ở nhiều vùng ngoại ô. Dịch vụ này không chỉ tiện lợi mà còn mang lại nguồn thu nhập quan trọng cho nhiều gia đình.

Thời kỳ hoàng kim của dịch vụ giao sữa cũng được đánh dấu bằng sự ra đời của những chai sữa và thùng sữa mang tính biểu tượng và từ đó trở thành hoài niệm của một thời đã qua.

Vai trò của người giao sữa trong xã hội Úc?

Người giao sữa đóng một vai trò quan trọng trong xã hội Úc, đặc biệt là vào giữa thế kỷ 20. Người giao sữa không chỉ chịu trách nhiệm giao sữa và các sản phẩm từ sữa khác đến các hộ gia đình mà còn là một gương mặt quen thuộc trong khu phố. Họ thường xây dựng mối quan hệ thân thiết với khách hàng, những người tin tưởng họ không chỉ trong việc giao sữa. Nhân viên giao sữa thường thu tiền, trò chuyện và thậm chí lắng nghe những người gặp khó khăn.

Theo nhiều cách, nhân viên giao sữa là biểu tượng của cộng đồng và sự tin tưởng. Họ thường là người đầu tiên đến nhà vào buổi sáng, và những chuyến viếng thăm hàng ngày của họ đã trở thành sự hiện diện đáng tin cậy ở nhiều khu phố. Vai trò của nhân viên giao sữa không chỉ dừng lại ở việc giao sữa; họ còn là cầu nối với ngành công nghiệp sữa địa phương và các cộng đồng nông thôn cung cấp sữa. Khi ngành công nghiệp giao sữa suy thoái, vai trò của nhân viên giao sữa trở thành một lời nhắc nhở đầy hoài niệm về một thời đã qua.

Sự suy giảm của dịch vụ giao sữa tận nhà

Có thể do một số yếu tố, bao gồm sự gia tăng của các siêu thị và sự phổ biến ngày càng tăng của dịch vụ vận chuyển lạnh. Khi các siêu thị trở nên phổ biến hơn, người tiêu dùng bắt đầu thích mua sữa và các sản phẩm từ sữa khác với số lượng lớn, thay vì dựa vào việc giao hàng hàng ngày. Ngoài ra, những tiến bộ trong vận chuyển lạnh cho phép phân phối sữa lạnh hàng loạt, giúp các siêu thị có thể dự trữ nhiều loại sản phẩm từ sữa.

Một yếu tố quan trọng khác góp phần vào sự suy giảm của dịch vụ giao sữa là chi phí nhân công ngày càng tăng và sự ra đời của các hệ thống đóng chai và đóng gói tự động. Khi chi phí nhân công tăng, nhiều công ty sữa nhận thấy việc chuyển sang hệ thống tự động sẽ tiết kiệm hơn, giúp giảm nhu cầu về người giao sữa và dịch vụ giao hàng. Sự kết hợp của những yếu tố này cuối cùng đã dẫn đến sự suy giảm của dịch vụ giao sữa tại Úc, khi cả người tiêu dùng và các công ty sữa đều phải thích nghi với những thay đổi của thị trường.

Bên cạnh đó, sự thể mất trộm tiền mua sữa hoặc chai sữa tươi đặt trước cửa cũng góp phần triệt hạ công nghiệp giao sữa tại gia. Điều tệ hại này diễn ra rất thường kể từ năm 1980 tại các nhà ở phức hợp ba tầng lầu với 12 căn hộ.

Siêu thị triệt hạ ngành giao sữa tận nhà

Sự ra đời của siêu thị ở Úc đã có tác động đáng kể đến ngành giao sữa. Khi siêu thị ngày càng phổ biến, người tiêu dùng bắt đầu thích mua sữa và các sản phẩm từ sữa khác với số lượng lớn, thay vì dựa vào việc giao hàng hàng ngày. Các siêu thị cung cấp nhiều loại sản phẩm hơn, bao gồm cả sữa, với giá cả cạnh tranh, giúp người tiêu dùng thuận tiện hơn khi mua sắm tại một nơi.

Sự trỗi dậy của các siêu thị cũng dẫn đến những thay đổi trong việc mua sắm của người tiêu dùng, khi nhiều người muốn lựa chọn sữa từ một vài doanh nghiệp khác nhau, thay vì dựa vào dịch vụ giao hàng hàng ngày không có cơ hội lựa chọn. Sự thay đổi trong hành vi người tiêu dùng này, cùng với sự xuất hiện của nhiều hang sản xuất cuối cùng đã dẫn đến sự suy giảm của dịch vụ giao sữa tại Úc. Khi các siêu thị tiếp tục mở rộng và cải thiện dịch vụ, nhu cầu về dịch vụ giao sữa giảm mạnh, và ngành công nghiệp này bắt đầu suy thoái.

Liệu dịch vụ giao sữa có thể trở lại ở Úc?

Mặc dù khó có khả năng dịch vụ giao sữa sẽ trở lại thời kỳ hoàng kim trước đây, nhưng vẫn có khả năng nó sẽ quay trở lại dưới một hình thức nào đó chẳng hạn như siêu thị có dịch vụ giao hàng tận nhà – gất nhiên có thể gồm cả sữa tươi.

Ngoài ra, xu hướng mua sắm trực tuyến ngày càng tăng đã tạo ra những cơ hội mới cho các dịch vụ giao hàng (trong đó có sữa) thích ứng và phát triển. Với sự phát triển của thương mại điện tử và các nền tảng kỹ thuật số, dịch vụ giao sữa có thể tiếp cận đối tượng khách hàng rộng hơn và mang đến trải nghiệm thuận tiện, cá nhân hóa hơn cho người tiêu dùng. Mặc dù mô hình giao sữa truyền thống có thể không khả thi, nhưng vẫn có tiềm năng cho các dịch vụ giao hàng nói chung phát triển mạnh mẽ tại thị trường Úc./.

Người Sydney (Viết riêng cho Dân Việt News)