Khi tiếng trẻ sơ sinh oe oe, cha mẹ vui mừng đón con chào đời, đó là lúc một sinh mạng do Trời ban để chính thức và bắt đầu bước vào cuộc đời.

Người “lui về ẩn dật” như cụ Nguyễn Công Trứ có thơ rằng:

“Thoạt sinh ra thì đà khóc chóe, Trần có vui sao chẳng cười khì ? Khi hỷ lạc, khi ái ố, lúc sầu bi, Chứa chi lắm một bầu nhân dục.”

(Trích từ bài Chữ Nhàn – Nguyễn Công Trứ)

Câu thứ 10 của Thi Thiên 90 trong Kinh Thánh cũng cho biết:

“Tuổi tác của chúng tôi đến được bảy mươi, còn nếu mạnh khỏe thì đến tám mươi; song sự kiêu căng của nó bất quá là lao khổ và buồn thảm, vì đời sống chóng qua, rồi chúng tôi bay mất đi.”

Đố ai biết trước được rằng cuộc đời mình sẽ ra sao: bập bềnh, bằng phẳng, thỏa vui hoặc ngắn hay dài? Thế là mọi người đều mặc cho dòng đời đưa đẩy tùy theo số phận mỗi người trong đó va chạm biết bao nhiêu chuyện của tình đời.

Cuộc đời: Từ khi bước vào, ai có chí thì nên, ai nhác nhúa thì mặc cho số phận. Thành công hoặc kiêu ngạo khoe mình, hoặc khiêm tốn nói “Ấy do Trời xuống phước”. Nếu thất bại, thường cũng kêu Trời mà than van, oán trách, hay đổ lỗi tứ tung; ít có ai xét suy căn nguyên để cải thiện – nghĩa là “làm lại cuộc đời”.

Vì không biết cuộc đời ngắn hay dài nên người ta không xác định – đôi khi không muốn xác định - hoặc không thể xác định được biên độ thời gian để sắp xếp thứ tự ưu tiên công việc cho bản thân. Do đó, cuộc đời dễ trở nên “vô định”.

Mỗi cuộc đời dính liền với một người nên có đời người; nhưng nói chung đều có “men vị cuộc đời”! Từ ngọt ngào đến cay đắng, từ bình an đến khắc nghiệt; từ trơn tru đến éo le và từ trọn vẹn đến ngang trái. Tuy thế, mỗi người vẫn có thể chọn cho mình một cuộc đời nếu có chủ tâm và định hướng với chấp nhận tất cả những gì gặp phải – thường khó lường trước!

Dòng đời: Cuộc đời chẳng những theo dòng thời gian mà theo dòng người trong xã hội (vì không một ai kéo lê cuộc đời đơn độc giữa sa mạc, trong rừng núi, ngoài biển khơi) nên có dòng đời.

Trong dòng đời, dù dài hay ngắn, đều có một chuỗi những sự kiện, thử thách và trải nghiệm mà mỗi cá nhân đều phải đối mặt. Có khi cá nhân tự quyết, đôi lúc a dua hoặc phải phục tùng. Có những lúc, cá nhân chỉ muốn ngồi lỳ nhưng dòng đời đưa đẩy; đôi khi cố chạy theo lại bị gục ngã hoặc bị đẩy lùi về sau.

Một khi đã bước vào cuộc đời, chẳng một ai có thể thoát ra khỏi dòng đời. Hãy xem một nhà tu khổ hạnh, tu sĩ này nói mình “thoát tục” nhưng nào đâu có thoát tục được; bởi lẽ ngày ngày, tu sĩ vẫn hòa mình trong dòng đời để cầu thay cho thí chủ.

Dòng đời ví như dòng sông: Lúc êm đềm, lúc cuồn cuộn; lúc khô hạn, lúc ngập tràn bờ; lúc đục ngầu, lúc trong veo. Nhưng mỗi cá nhân không thể ví như con thuyền trên dòng sông. Con người là một cá thể, Trời ban cho hình hài có năng lực, trí tuệ để bươn trải trong dòng đời cách tự do theo ý muốn. Vì vậy không thể nói “đời người con gái như mười hai bến nước, đục trong phải chịu”! Xưa quá rồi!

Mỗi người trong dòng đời phải chịu trách nhiệm về cuộc đời mình. Ai gieo gì thì gặt đó – có hẳn là đúng không? Người gieo sự ích kỷ và sự độc ác, sẽ gặt lại những điều tiêu cực. Người gieo sự tử tế và tình yêu thương, sẽ nhận lại những điều tốt đẹp tương tự. Chưa hẳn!? Điều tích cực rất mong muốn này còn tùy đối tượng – chính vì vậy mà có tình đời!

Tình đời: Trong dòng đời là nơi gặp gỡ và giao tiếp, ứng xử giữa người và người. Mỗi người là một “cây sậy có suy tưởng” nên chẳng ai biết được lòng nhau: nay vầy mai khác. Lại có câu “nhân vô thập toàn” làm cho càng rối rắm thêm trong dòng đời. Từ đó nảy sinh tình đời.

Trong lối đối xử của người, tình đời trở nên phức tạp. Lắm lúc ngọt ngào để mọi sự diễn ra cách “thuận buồm xuôi gió”. Nhiều khi tráo trở khiến “tiền mất tật mang”. Ít trường hợp được thấy “ai làm người đó chịu” mà hầu hết “bụng làm dạ chịu” hay “quýt làm cam chịu”.

Người và người thường hay đổ lỗi cho nhau, chèn ép nhau, gạt gẫm lẫn nhau. Lòng tham khiến đôi mắt tối lại. Bạc vàng mất đi nhân nghĩa. Quyền hành, chức vụ để lương tri lạc hướng.

Vì tình đời mà người ta xem dòng đời như bãi lầy; ai tinh khôn, lanh lẹ thì tìm chỗ khô để đứng, sẵn sàng xô đẩy người khác xuống bùn!

Mong sao có một sự đổi ngược vì tình đời mà người với người nên cùng nhau tử tế, nên hòa thuận hợp tác trong nghĩa nhân chân chất để cho dòng đời luôn luôn êm dịu, dẫu đôi lúc có cuồn cuộn cũng không tàn phá; được như vậy thì cuộc đời mới lên hương và cuộc sống thật là ý nghĩa! ª

Người Sydney (Viết riêng cho Dân Việt News)