Trash Lawyer Leonardo Urbano, và tác phẩm nghệ thuật nằm trong số rất nhiều kho báu của anh ấy. (Ảnh: SBS)

AUSTRALIA - Leonardo Urbano là một trong những người làm việc để giảm lượng rác thải có thể đưa đến bãi chôn lấp. Anh cho biết có thể nhặt từ rác từ tiền đến sách quý và vô số vật hữu dụng giá trị. Anh mong muốn có một nơi để trưng bày cho bất cứ ai cần thì đến lấy tiện cả đôi đường. Mỗi năm Úc thải ra hơn 76 triệu tấn rác thải và chỉ một nửa trong đó được tái chế

Đó là tiếng máy pha cà phê từ căn hộ của chuyên gia đồ phế thải Leonardo Urbano, chiếc máy trị giá khoảng một nghìn đô la và nó được lụm ở vỉa hè.

"Tôi nhìn thấy mớ kim loại này trên đường và tôi không chắc nó là gì. Sau đó thì tôi nhận ra nó là một chiếc máy pha cà phê của Ý có từ những năm 60 và nó rất có giá trị. Nó ở trong tình trạng hoàn hảo và chỉ cần lau chùi sạch sẽ là ngon lành. Tất cả mọi phần của máy đều ở đó."

Chiến máy cà phê này nằm trong số hàng chục đồ vật được Leonardo di cư từ Ý tìm lại và hồ sơ trực tuyến của người có tên ‘Luật sư đồ phế thải’ ở Sydney đang phát triển nhanh chóng.

"Tôi giúp các thứ đồ phế thải tiếp tục hoạt động, tiếp tục vòng phục vụ. Bởi vì tôi nhận ra giá trị của nó. Một số người có thể không chịu xem xét kỹ lưỡng nó có thật sự hư hay không, và cũng có thể là nó đã lỗi thời không phải là mô đen mới nên họ quăng nó ra đường. Còn tôi thì tôi muốn khôi phục lại mọi thứ."

Leonardo là một tay đua xe đạp nhiệt tình, người làm việc vào ban đêm vì sự hiếu khách và dành thời gian rảnh rỗi của mình để lùng sục khắp các đường phố ở Sydney để tìm những vật có giá trị bị vứt bỏ trong ngày dọn rác lớn của hội đồng thành phố.

"Tôi thấy rất thú vị. Rõ ràng là có một số không đáng để lưu lại vì chúng có thể đã bị hỏng. Nhưng một ngày nọ, chẳng hạn, tôi tìm thấy một bộ sưu tập truyện tranh cũ, và những cuốn đó đáng giá rất nhiều tiền và thậm chí hơn cả tiền nữa. Bởi có những người thực sự muốn những thứ đó mà việc bỏ chúng đi sẽ là một điều khủng khiếp, bởi vì chúng được in ra có giới hạn và không còn nhiều bản nữa."

Leonardo đã trang bị căn hộ ở Sydney của mình từ những món đồ bỏ đi của người khác - và không chỉ những món đồ của người sưu tập như đồ nội thất cổ điển, đĩa nhựa và ấm trà Trung Quốc - anh cũng thường tìm thấy tiền mặt

"Có rất nhiều tiền để dành giấu cất đâu đó rồi cuối cùng đem đổ vào thùng rác. Tôi tìm thấy rất nhiều đồng xu, rất nhiều tờ tiền giấy. Tôi tìm thấy một số - mà thực sự là rất nhiều vé số không được đổi. Tôi đã nhặt được một tờ vé xổ số trị giá hàng trăm đô la mà người mua nó đã không bao giờ kiểm tra."

Thậm chí có những tác phẩm nghệ thuật nằm trong số rất nhiều kho báu của anh ấy

"Còn đây là một trong những tác phẩm nghệ thuật tôi tìm thấy trong đống rác trên đường phố. Nó là tác phẩm của một họa sĩ ba lần lọt vào vòng chung kết của cuộc thi Archibald. Tôi đã gửi email cho người họa sĩ và anh ấy xác nhận anh ấy thực sự là tác giả bức tranh. Lúc đầu anh ấy khá nghi ngờ vì anh ấy biết ai đã có tác phẩm này. Vì vậy, anh ấy hỏi tôi, làm thế nào mà tìm thấy nó? Và sau khi tôi giải thích những gì tôi đã làm, anh ấy nói với tôi rằng nó là một món quà tặng thế nhưng đáng buồn thay, cuối cùng nó bị quăng ra đường phố. Nhưng tôi nói với anh ấy rằng, nhìn này, tôi sẽ trân trọng nó, cứ xem như đó là món quà mà anh đã tặng cho tôi vậy."

Leonardo là một trong số những người đang làm việc để tái chế rác thải. Trung bình mỗi người Úc hàng năm thải ra hơn 3 tấn rác thải.

Công ty khởi nghiệp tại Sydney RecycleSmart là một liên doanh khác thu gom rác thải sinh hoạt để tái sử dụng hoặc xử lý an toàn, như người đồng sáng lập Marco Prayer giải thích:

"Trong ba năm qua, chúng tôi đã thu thập được 300.000 đồ tái chế. Hiện tại, chúng tôi có mặt trong 14 hội đồng ở New South Wales và Nam Úc. Các hội đồng nhận thấy dịch vụ của chúng tôi hữu ích vì họ có mục tiêu về bền vững cần phải đạt và chúng tôi đang giúp đỡ các cư dân để đạt được các mục tiêu đó."

Phần lớn rác thải sinh hoạt của Melbourne được chuyển đến trung tâm Tài nguyên và Phục hồi Port Phillip, với Thị trưởng Marcus Pearl báo cáo mức tăng 20% trong những năm gần đây.

"Lượng rác thải gia tăng đáng kể kể từ sau đại dịch COVID. Nhiều người dành nhiều thời gian hơn ở nhà, và hoàn cảnh khiến họ làm quen lại với môi trường gia đình. Và cũng có rất nhiều gia đình đã chuyển không gian nhà ở thành môi trường làm việc hoặc cả hai. Trong thời gian đại dịch chúng ta đã có người học ở nhà và làm việc ở nhà, và đó cũng là nơi sinh hoạt hàng ngày của họ khiến họ xem xét - 'à tôi có thực sự cần giá sách đó không' hoặc 'cần mua thêm TV nữa không'. Bên cạnh việc họ mang nhiều các mặt hàng khác vào nhà thì chúng tôi thấy có rất nhiều rác đồ lớn. Ví dụ như năm ngoái, chúng tôi đã thu thập hơn 5.000 tấm nệm từ cộng đồng của mình và những tấm nệm đó được tái chế thông qua một doanh nghiệp cộng đồng."

Úc thải ra hơn 76 triệu tấn rác thải mỗi năm và chỉ một nửa trong số đó được tái chế.

Tuy nhiên, Ủy viên Hội đồng Pearl cho biết, các kế hoạch mới tái chế chất thải hữu cơ cũng như thủy tinh và nhựa sẽ giúp đáp ứng các mục tiêu quốc gia về giảm 80% số rác thải được gửi đi chôn lấp vào năm 2030.

"Mọi người hiện đã biết nếu có TV thải ra thì họ có thể tái chế nó - nếu họ có máy hút bụi, máy sưởi hoặc đài thu thanh dôi ra không xài thì tất cả những vật dụng đó đều có thể được tái chế. Và cơ sở này tại Port Melbourne cho phép mọi người đem tất cả các thứ này tới, và chúng sẽ được tái sử dụng hoặc tái chế."

Tuy nhiên, các chuyên gia đang kêu gọi cần có thiết lập chính sách mới - theo cách các quốc gia châu Âu bao gồm Ý và Pháp thực hiện, như Giám đốc điều hành Hiệp hội Quản lý Chất thải và Phục hồi Tài nguyên của Úc Gayle Sloan giải thích:

"Người châu Âu có quan niệm tốt hơn về giá trị. Ví dụ, ở Pháp, họ niêm yết giá cuối cùng của món hàng điện tử sau thời gian hoạt động - vì vậy bạn biết giá cả thực sự của những gì bạn mua."

Đối với những người làm trong lĩnh vực rác thải như Luật sư Rác thải Leonardo Urbano, giảm thiểu bãi rác là một mục tiêu - anh ấy nói đó cũng là cách để cho đi.

"Tôi đã quyết định cho đi nhiều nhất có thể, bởi vì tôi muốn giúp đỡ cộng đồng một cách rõ ràng. Tôi sẽ rất thích nếu hội đồng có thể tham gia, như là có được một nơi để tôi có thể đặt tất cả những thứ ở đó để mọi người có thể đến và lấy thứ gì đó họ muốn."