.png)
Ảnh: Pixaby
Một loại quả được xem rất bổ dưỡng, giá cả phù hợp túi tiền người tiêu thụ, đó là quả bơ hay avocado hiện có mặt tại các chợ và siêu thị trên toàn quốc Úc.
Về nguồn gốc, avocado xuất phát từ Mỹ Châu được thuần hóa lần đầu tiên tại Trung Mỹ cách nay 5 ngàn năm và tên avocado là tiếng Tây Ban Nha, còn gọi là alligator pear hay lê cá sấu.
Đây là loại trái cây có mặt hầu như quanh năm tại Úc, với thân mộc cao có thể đến 10 mét.
Chính vì chúng có mặt quanh năm nên các cộng đồng người Việt như Mỹ, Úc, Canada và Pháp, thay vì chưng mâm ngũ quả nhân dịp Tết gồm mảng cầu- trái dừa- đu đủ và xoài, tượng trưng cho ý nghĩ Cầu-Vừa-Đủ-Xài, thì họ thay thế quả xoài bằng trái bơ hay avocado, do xoài chỉ có theo mùa, do đó mâm ngũ quả lại có tên là Cầu-Vừa-Đủ-Đô, lấy âm chót avocado của trái bơ thế vào.
Các quốc gia trên thế giới trồng nhiều loại nầy có thể kể Chile, Mể Tây Cơ, các quốc gia Nam Mỹ và tiểu bang California của Hoa Kỳ, mặc dù chúng cũng xuất hiện nhiều nơi thuộc vùng ôn đới, như Trung Quốc với sản lượng lớn lao.
Tại Anh Quốc, nó xuất hiện vào thập niên 1960 với tên avocado pear và được gọi tắt là avo tại Nam Phi và Vương quốc Anh.
Tại Việt Nam, trái bơ có nhiều tại Đà Lạt và các vùng cao nguyên với khí hậu ôn đới, ở miền Bắc cũng có trồng trái bơ nhưng không phổ biến.
Loại bơ thường thấy bán tại Úc ở các siêu thị và các chợ thuộc loại Hass, vỏ dày và cứng, có da sần sùi nhưng chất lượng cao, khi chín vỏ sẽ chuyển dần sang màu tím.
Sau khi chín, người ta có thể bảo quản đến 1 tháng mà chất lượng vẫn không thay đổi.
Về nguồn gốc tên gọi, là do một người đưa thư ở Nam California tên là Rudolph Hass trồng và phát triển và đặt tên cho nó, hiện nay bơ Hass được xem là loại được ưa chuộng nhất do vị bùi của nó.
Ngoài ra còn loại bơ da láng hơn, không sần sùi như bơ Hass, được ưa chuộng nhờ vị ngọt và hạt không lớn, thường có hình bầu dục một đầu lớn và thon dài cho đến cuống.
Một loại bơ khác được gọi là bơ Booth, là loại lai ghép giữa giống bơ Tây Ấn độ và giống bơ Guatamala, do chủ trang trại tên là William j.Krome và Will Booth ở vùng phía nam Florida lại tạo ra, thường có hình gần như tròn, cùng hương vị rất béo.
Người tiêu thụ có kinh nghiệm mua các quả bơ trái nhỏ vừa bằng nắm tay, da láng, không bị hạt to và vị vừa béo và vừa ngọt, rất hợp khẩu vị của đa số người ưa chuộng.
Thỉnh thoảng tại các siêu thị xuất hiện loại bơ trái rất to, mỗi quả có thể nặng đến nửa kílôgram, thế nhưng hương vị không bằng những quả bơ loại nhỏ, vì ít béo và cũng không ngọt.
Trong hai năm bị nạn dịch Covid, hàng tấn trái bơ đã bị đổ bỏ do không có người tiêu thụ, các khách sạn và những tiệm ăn không thu mua vào, nên kết quả là các nhà vườn phải thuê xe tải đem đổ đi và hình ảnh nói trên gây xúc động trong công chúng Úc.
Tại Việt Nam nhiều người thích sử dụng quả bơ khi xay thành chất uống sinh tố với sữa đặc, với giá trị dinh dưỡng được ca tụng khi được dùng vào việc chế biến các loại thực phẩm.
Ở Việt Nam còn có loại Bơ sáp, là một loại bơ được trồng nhiều nhất tại Việt Nam và cũng được rất nhiều người yêu thích.
Bơ sáp chín mang vị ngọt thanh tự nhiên, béo ngậy nhưng không ngán, nó trở thành một trong những loại trái cây được yêu thích nhất trên thị trường tại Việt Nam.
Nhưng dù được người dân yêu chuộng, nhưng bơ sáp lại không thể trồng phổ biến trên mọi miền ở Việt Nam, mà chỉ thích hợp trồng ở những nơi khí hậu phù hợp, như vùng Tây Nguyên kết hợp với đất đỏ bazan.
Tại Việt Nam hiện nay còn có bơ 034 có hình dáng dài gần giống như bơ sáp, nhưng quả lại có hạt nhỏ hơn thậm chí là không hạt.
Bơ 034 được trồng nhiều ở Lâm Đồng và ngày nay là một trong những loại trái cây của Việt Nam xuất khẩu mạnh, được yêu thích trên các thị trường thế giới.
Quả bơ 034 khi đủ lứa, sẽ có chiều dài đạt từ 27 đến 32 centimét, khối lượng trung bình từ 400 đến 600g, khi chín thì vỏ bơ sẽ có màu xanh tự nhiên.
Bơ loại nầy có thịt màu vàng, có độ dẻo và độ béo khá cao, cũng vì vậy mà ngày nay bơ 034 được đánh giá là một loại bơ ngon nhất từ Lâm Đồng.
Nhiều khảo sát cho thấy bơ có nhiều lợi ích, đơn cử 10 điểm như sau: chống ung thư thận, chống ung thư miệng, chống ung thư vú, tốt cho mắt, giảm cholesterol, giúp tim khỏe mạnh, chống đột quỵ, hấp thụ chất dinh dưỡng tốt hơn, có chất glutathione là chất chống oxy hóa rất quan trọng trong tiến trình chống lão hóa và cuối cùng là vitamin E, nhằm duy trì một cơ thể khỏe mạnh.
Trái bơ có hơn 14 loại vitamin và khoáng chất bao gồm canxi, sắt, đồng, phốt pho, kali, kẽm, natri, mangan và selen.
Ngoài ra bơ còn được sử dụng trong các mỹ phẩm cho việc chăm sóc sắc đẹp cho giới phụ nữ, với nhiều công thức khác nhau như xay nhuyễn rồi đắp lên mặt với bơ chín, nhưng đơn giản nhất là xắt lát đắp mặt với các quả bơ vừa chín tới, nhiều người nói còn tốt hơn dưa leo.
