(Dzoãn Điền)

Đọc báo giấy rất thảnh thơi bên ly cà phê, miếng bánh (Ảnh: ảnh minh diễn/ danviet.com.au/ sưu tầm)

Qua tiến bộ của văn minh nhân loại, ngày nay việc theo dõi một tin tức, đọc một câu chuyện, xem một cuốn tiểu thuyết và thậm chí muốn biết về bất cứ hình thái tôn giáo nào, chúng ta có thể không cần đụng đến một tờ báo, một quyển truyện hay một sách giáo khoa. Tất cả những thứ đó đã được thay bằng kỹ thuật số truyền tải trên mạng (internet) và được để lộ ra trước mắt chúng ta qua iPad, iPhone, màn ảnh máy tính (computer) và màn ảnh TV. Xem ra thì quá tiện; nhưng trong tiện nghi đó cũng có những bất lợi - đặc biệt bất lợi về sức khỏe chẳng hạn phải chăm chú nhìn “chòng chọc”, thế ngồi bị gò bó; gần gũi với thiết bị điện tử quá nhiều rất dễ xa cách bạn bè, hay nổi nóng hoặc bốc đồng, giảm trí nhớ…

Từ đó, người ta dần dần rơi vào nguy cơ "bỏ quên thói quen đọc báo" làm mất đi rất nhiều lợi ích từ thói quen nhân văn này. Qua nhiều nghiên cứu xã hội, giáo dục và y học kết luận chung đưa ra là “Đọc báo giấy rất tốt cho người cao tuổi và phát triển trí thông minh cho trẻ em”.

Đọc sách, báo tốt cho người cao tuổi Người cao tuổi thường thích đọc nhiều thể loại hơn là chăm chú vào một câu chuyện. Các nghiên cứu khoa học đã tìm thấy nhiều lợi ích của việc đọc sách, báo đối với người cao tuổi. Bao gồm mọi thứ, từ giảm căng thẳng và cải thiện giấc ngủ đến cải thiện mạch trí nhớ, tăng cường khả năng ra quyết định và thậm chí có thể trì hoãn sự khởi phát của chứng mất trí. Báo giấy luôn luôn có nhiều bài và hình ảnh để đọc, để xem về nhiều thông tin, câu chuyện khác nhau nên rất thích hợp với người lớn tuổi.

Một nghiên cứu trên 294 người cao tuổi được công bố trên tạp chí Neurology cho thấy những người tham gia các hoạt động kích thích tinh thần như đọc sách báo trong suốt cuộc đời của họ có tốc độ suy giảm trí nhớ chậm hơn so với những người không tham gia. Tham gia các hoạt động nhận thức thường xuyên ở giai đoạn sau của cuộc đời giúp giảm tốc độ suy giảm trí nhớ xuống 32 phần trăm.

Đọc sách, báo được xem là một phương thức rèn luyện trí nhớ khác hẳn với xem trên màn ảnh nhấp nháy hoặc lướt qua lướt lại khiến mất tập trung. Việc rèn luyện trí óc thường xuyên thông qua việc đọc sách, báo có thể củng cố mạng lưới thần kinh của não. Điều này giúp tâm trí chúng ta tiếp thu tốt hơn với việc học và ghi nhớ.

Một nghiên cứu lớn về người Mỹ trong độ tuổi 25-74 đã phát hiện ra rằng, bất kể tuổi tác, những người thường xuyên làm nhiều hơn để thử thách não bộ của họ thông qua các hoạt động như đọc sách báo đều đạt kết quả tốt hơn trong các bài kiểm tra trí thông minh lưu loát so với những người khác.

Các nghiên cứu bổ sung đã xác định rằng những người lớn ở độ tuổi 70 từng tham gia vào các sở thích đòi hỏi trí óc cao, chẳng hạn như đọc sách, báo từ độ tuổi 20-60 ít có khả năng mắc bệnh Alzheimer. Trong một bài báo được tạp chí USA TODAY công bố, Tiến sĩ Zaven Khachaturian, cố vấn khoa học cấp cao của Hiệp hội Alzheimer Hoa Kỳ, cho biết các hoạt động thử thách não bộ sẽ xây dựng một kho dự trữ các kết nối thần kinh. Điều này khiến quá trình Alzheimer mất nhiều thời gian hơn để phá hủy đủ số tế bào thần kinh khiến cho triệu chứng của bệnh Alzheimer xuất hiện.

Một nghiên cứu khác về những người tham gia Dự án lão hóa và trí nhớ của Đại học Rush phát hiện ra rằng các hoạt động trí óc thường xuyên hơn, bao gồm cả đọc sách, báo giúp bảo tồn các cấu trúc não quan trọng đối với nhận thức ở tuổi già.

Theo nghiên cứu được thực hiện tại Mindlab International thuộc Đại học Sussex (Vương quốc Anh), chỉ mất sáu phút để nhịp tim và độ căng cơ của những người tham gia thư giãn sau khi họ đắm chìm vào một tớ báo. Điều đó có nghĩa là những lợi ích về mặt tinh thần của việc đọc báo giấy thực sự có thể giúp cải thiện chất lượng cuộc sống của chúng ta.

Nghiên cứu từ Đại học Toronto (Canada) phát hiện ra rằng những người đọc sách báo thường xuyên ít có khả năng hành động bốc đồng. Họ cũng có nhiều khả năng suy nghĩ trước khi phản ứng với mọi thứ. Điều này có nghĩa là những người đọc sách thường xuyên sẽ có khả năng xử lý thông tin tốt hơn, chuẩn bị cho những điều không chắc chắn trong cuộc sống và giảm bớt lo lắng.

Đọc sách báo trên giường từ lâu đã được coi là cách chắc chắn để đi vào giấc ngủ ngon. Phòng khám Mayo xác nhận điều này. Họ cho rằng việc tạo ra một nghi thức trước khi đi ngủ, chẳng hạn như đọc sách báo, sẽ báo hiệu cho cơ thể biết rằng đã đến giờ đi ngủ. Thói quen ngủ lành mạnh này giúp chúng dễ ngủ và có giấc ngủ sâu hơn là ngủ thiếp đi trước màn hình tivi hoặc các thiết bị điện tử khác. Trên thực tế, những thiết bị này đã được chứng minh là khiến mọi người tỉnh táo lâu hơn hoặc thậm chí làm gián đoạn giấc ngủ của họ. Vì vậy, hãy đổi chương trình truyền hình, xem YouTube, đọc tin của chúng ta thành một thói quen đọc một tờ báo đứng đắn hoặc một cuốn sách hay giúp chúng ta dễ chìm vào giấc ngủ hơn.

Riêng chỉ có điều bất lợi cho chúng ta nếu sách hoặc báo dùng khổ chữ quá nhỏ. Theo Hiệp hội Người Khiếm thị Hoa Kỳ, khoảng 15.2% người Mỹ từ 75 tuổi trở lên đã từng bị mất thị lực ở một mức độ nào đó. Nhân ra điều đó, trên mặt báo mà quý độc giả đang cầm trên tay đây, chúng tôi đã áp dụng chiêu “hình tăng chữ lén” và khổ chữ 12.5 để dễ đọc. Tại Úc, có khoảng 444,400 người Úc từ 55 tuổi trở lên bị suy giảm thị lực, chiếm 9.4% trong số 4.7 triệu người Úc trong nhóm tuổi đó. Các bệnh về mắt chính gây suy giảm thị lực ở Úc là thoái hóa điểm vàng do tuổi tác (AMD), đục thủy tinh thể, bệnh tăng nhãn áp và bệnh võng mạc tiểu đường, không thấy đề cập đến do vấn đề đọc chữ, xem tin. Theo dữ liệu từ DataReportal, trung bình người Mỹ dành 7 giờ 3 phút để nhìn vào màn hình mỗi ngày so với 6 giờ 2 phút của người Anh và 6 giờ 14 phút của người Úc. Sự khác biệt về tỷ lệ về giảm thị lực có thể do lý do này.

Xem thông tin trên màn ảnh nhỏ khá mỏi mắt vì phải chăm chú

Thêm một đặc điểm khác, khi đọc báo Việt ngữ là chúng ta đang góp phần vào sự phát huy và duy trì văn hóa cũng như ngôn ngữ Việt ở hải ngoại. Chúng ta cũng khuyến khích con em đọc báo Việt để có khả năng đa văn hóa, đa ngôn ngữ và hãnh diện mình là người gốc Việt.

Ngoài ra, chúng ta cũng nhớ một điều rằng, mực in trên giấy báo đủ an toàn về sức khỏe cho người đọc không hại như tia sáng nhấp nháy trên màn hình của các thiết bị điện tử. Duy chỉ có một điều, nếu đem giấy báo để gói thực phẩm, để lau chùi kiếng thì khi bị tiếp xúc với ẩm ướt có thể hại cho da. Mong rằng, báo giấy là đểđọc, để xem theo đúng mục đích, chớ nên dùng sai mục đích chẳng những tổn hại cho mục tiêu cao cả của người làm báo là truyền tải thông tin, phát huy văn hóa mà còn hại cho bản thân người sử dụng sai mục đích.

(Dzoãn Điền – danviet.com.au)