Có bao giờ chúng ta tự hỏi tại sao một số người lớn tuổi lại trở nên nhạy cảm hoặc khép kín hay khó tánh hơn trước đây chưa? Khi chúng ta già đi, cảm xúc của chúng ta có thể thay đổi theo những cách khó hiểu hoặc bất ngờ.

Những thay đổi này không có nghĩa là có điều gì đó không ổn. Chúng là một phần của quá trình phát triển của bộ não, cơ thể và kinh nghiệm sống của chúng ta. Lão hóa có thể ảnh hưởng đến cách chúng ta nhìn nhận bản thân và cách chúng ta kết nối với người khác.

Người cao tuổi có thể thay đổi thái độ do sự kết hợp của các vấn đề sức khỏe thể chất như đau mãn tính hoặc nhiễm trùng, suy giảm nhận thức do các tình trạng như chứng mất trí nhớ, và các yếu tố cảm xúc hoặc xã hội như đau buồn, cô đơn và trầm cảm.

Phải uống nhiều thuốc và căng thẳng do những thay đổi cuộc sống không mong muốn cũng có thể góp phần làm thay đổi hành vi và tâm trạng

NHỮNG THAY ĐỔI TÂM TRẠNG THEO THỜI GIAN

Lão hóa có thể mang đến những thay đổi tâm trạng mà trước đây chưa từng xảy ra. Một số người cảm thấy buồn bã thường xuyên hơn, trong khi những người khác có thể trở nên lo lắng hơn. Những thay đổi này có thể liên quan đến các vấn đề sức khỏe, vấn đề về giấc ngủ hoặc thậm chí là sự mất mát của bạn bè và người thân.

Khi thói quen thay đổi hoặc cơ thể cảm thấy yếu hơn, dễ cảm thấy khó chịu hoặc không chắc chắn. Nhưng không phải mọi thay đổi tâm trạng đều là dấu hiệu của bệnh tật.

Đôi khi đó chỉ là một cách điều chỉnh mới để thích nghi với nhịp sống chậm hơn. Chú ý đến cảm xúc giúp người cao niên luôn nhận thức được nhu cầu của tuổi già.

NHỮNG THAY ĐỔI VỀ BẢN SẮC CÁ NHÂN

Qua nhiều năm, nhiều vai trò trong cuộc sống thay đổi. Một người có thể nghỉ hưu hoặc ngừng chăm sóc người khác. Những thay đổi này có thể dẫn đến những câu hỏi như: “Tôi là ai bây giờ?” hay “Mục đích sống của tôi là gì?” “Giờ này tôi yếu đi, không muốn làm gì nữa”.

Sự thay đổi về bản sắc này là điều bình thường, nhưng có thể khó chấp nhận. Một số người có thể nhớ cảm giác được hữu ích hoặc được cần đến. Những người khác có thể tận hưởng sự tự do mới nhưng vẫn cảm thấy hơi lạc lõng.

Việc tìm kiếm những hoạt động mới, như tham gia họp, học một kỹ năng mới hoặc giúp đỡ người khác bằng những việc nhỏ, sẽ rất hữu ích. Duy trì hoạt động trong cuộc sống giúp xây dựng lòng bao dung và niềm vui – tránh được yếu tố “cáu kính, soi bói và khó tánh”.

Ngay cả những việc nhỏ như làm vườn hoặc viết nhật ký cũng có thể mang lại cảm giác ý nghĩa. Tìm kiếm những mục tiêu mới giúp người lớn tuổi cảm thấy mạnh mẽ và hy vọng về chương tiếp theo của cuộc đời.

NHỮNG.THAY ĐỔI TRONG MỐI QUAN HỆ VÀ ĐỜI SỐNG XÃ HỘI

Khi con người già đi, thế giới xã hội của họ có thể thu hẹp lại. Bạn bè có thể chuyển đi hoặc qua đời. Các thành viên trong gia đình có thể bận rộn với cuộc sống riêng của họ. Điều này có thể dẫn đến sự cô đơn, khiến những thay đổi về cảm xúc càng trở nên trầm trọng hơn.

Nhưng việc xây dựng những mối quan hệ mới vẫn hoàn toàn có thể. Trò chuyện với hàng xóm, dự các buổi thờ phượng tại hội thánh, nhà thờ hay chùa chiền; tham gia các lớp học nhóm, hoặc thậm chí trò chuyện điện thoại thường xuyên với gia đình đều có thể giúp ích.

Sự hỗ trợ về mặt cảm xúc đối với người cao tuổi hữu ích nhất khi bao gồm sự đồng hành thân thiện và sự chăm sóc chu đáo. Một nụ cười ấm áp hoặc một chuyến thăm ngắn có thể có ý nghĩa hơn chúng ta nghĩ.

Giữ cho tâm trí và trái tim luôn mạnh mẽ

Hỗ trợ sức khỏe tinh thần cần thời gian và sự quan tâm. Người cao tuổi có thể cảm thấy tốt hơn khi được đối xử bằng sự tôn trọng và lòng tốt. Việc chia sẻ cảm xúc - bộc lộ cách vồn vã và chân tình rất hữu ích.

Làm những việc mang lại niềm vui – như nghe nhạc, đi dạo trong thiên nhiên, hoặc thậm chí chăm sóc thú cưng, làm việc nhẹ trong vườn – có thể giúp cải thiện tâm trạng. Ăn uống lành mạnh, duy trì hoạt động và nghỉ ngơi đầy đủ cũng đóng vai trò quan trọng. Với sự kiên nhẫn và tình yêu thương, người cao tuổi có thể cảm thấy bình tĩnh, tự tin và kết nối trở lại.

CẢM XÚC CÓ THỂ THAY ĐỔI, NHƯNG SỰ QUAN TÂM SẼ TẠO NÊN SỰ KHÁC BIỆT

Quá trình lão hóa có thể mang đến những thăng trầm về cảm xúc, nhưng chúng không nhất thiết phải chi phối cuộc sống của một người. Hiểu được những thay đổi cảm xúc đi kèm với tuổi già giúp chúng ta cung cấp sự chăm sóc và lòng tốt tốt hơn.

Bằng cách biết trước những điều có thể xảy ra, chúng ta có thể hỗ trợ sức khỏe tinh thần của người cao tuổi ở mọi giai đoạn. Mọi người đều xứng đáng được quan tâm và trân trọng, bất kể tuổi tác. Với sự giúp đỡ đúng đắn, người cao tuổi có thể tận hưởng một cuộc sống bình yên và hạnh phúc.