AUSTRALIA - Chính phủ liên bang đang đối mặt với những lời kêu gọi nhắc lại về việc đưa ra các quyền hạn để chia tách các siêu thị lớn, sau khi cơ quan bảo vệ người tiêu dùng đưa ra báo cáo mới nhất về lĩnh vực siêu thị bán lẻ.

Cơ quan bảo vệ người tiêu dùng của Úc cho biết Coles và Woolworths nằm trong số những siêu thị có lợi nhuận cao nhất thế giới. Nguồn: AAP / Luis Ascui, Joel Carrett"

Bộ trưởng Ngân khố, Jim Chalmers, đã khẳng định lại việc chính phủ liên bang từ chối các lời kêu gọi chia tách các siêu thị lớn, trong bối cảnh Đảng Lao động đang đối mặt với những lời kêu gọi tăng cường việc kiềm chế các hành vi không lành mạnh.

Những lời kêu gọi mới từ Đảng Xanh (Greens) và Đảng Quốc gia (Nationals) - mà chính phủ đã bác bỏ trước đó - xuất hiện sau khi Ủy ban Cạnh tranh và Người tiêu dùng Úc (ACCC) công bố báo cáo sau cùng về các siêu thị ở Úc, cho thấy các chuỗi siêu thị lớn có ít động lực để cạnh tranh về giá do thị phần lớn của họ.

Các đảng phái muốn chính phủ có quyền lực thoái vốn để giải quyết những gì họ cho là tình trạng độc quyền song phương của Coles và Woolworths, nhằm mục đích tăng cường sự cạnh tranh. Báo cáo của ACCC không sử dụng thuật ngữ này, nhưng mô tả ngành siêu thị của quốc gia này là "độc quyền" vì "phần lớn thị trường do một số ít người tham gia nắm giữ".

Những quyền hạn như vậy không nằm trong số các khuyến nghị được đưa ra trong báo cáo của ACCC.

Chalmers nói với bản tin ABC News Breakfast vào thứ Sáu ngày 21/03 rằng: "Rủi ro khi chia nhỏ các siêu thị lớn hơn lợi ích".

Ông nói, "Nếu bạn để những chi nhánh trong khu vực dân cư của các chuỗi siêu thị lớn bị bớt đi, sẽ có nguy cơ những chi nhánh nhỏ này bị một công ty lớn khác trong lĩnh vực siêu thị thâu tóm và điều đó sẽ phản tác dụng",

"Hoặc nếu buộc các siêu thị lớn phải bán bớt các chi nhánh ở các thị trấn nhỏ, và vùng nông thôn — thành thật mà nói, gây ra rất nhiều vấn đề".

Thượng nghị sĩ Bridget McKenzie, thuộc Đảng Quốc gia, muốn chính phủ liên bang phải có quyền thoái vốn để chia tách các siêu thị lớn. Nhưng Bộ trưởng Ngân khố Jim Chalmers nói rằng "rủi ro lớn hơn lợi ích". Nguồn: AAP / Mick Tsikas/Lucas Koch

Ông nói rằng, về nguyên tắc, chính phủ đã chấp nhận tất cả 20 khuyến nghị viết trong báo cáo, và đã thực hiện các bước đáng kể trong hầu hết các lĩnh vực.

Những khuyến nghị khác sẽ mất nhiều thời gian chuẩn bị và cần tham vấn, nghĩa là có thể phải mất một thời gian trước khi người tiêu dùng nhận thấy những thay đổi trong việc mua hàng hóa (đi chợ) hàng ngày trong siêu thị của họ.

Là một phần trong phản ứng ban đầu của chính phủ, bản ngân sách được công bố hôm thứ Ba vừa qua sẽ bao gồm việc chi 2,9 triệu đô-la trong ba năm để giúp nâng cao nhận thức cho các nhà cung cấp hàng  hóa để họ biết cách bảo vệ quyền lợi của mình khi làm việc với các siêu thị lớn.

Ông Chalmers nói, "Việc trấn áp các siêu thị là để đảm bảo sự công bằng cho người đi chợ tại các siêu thị, và nông dân tại trang trại.”

Những lời kêu gọi mới về quyền thoái vốn khi cuộc trấn áp của chính phủ bị chỉ trích.

Và thượng nghị sĩ Bridget McKenzie, thuộc Đảng Quốc gia, cho biết cuộc trấn áp của Đảng Lao động cần phải mạnh mẽ hơn, bà nói rằng phản ứng của Chalmers là "rất yếu ớt".

Bà nói với hãng tin Sky News rằng, "Chúng tôi đã đưa ra một đề xướng rất toàn diện để giải quyết tình trạng thiếu cạnh tranh trong lĩnh vực siêu thị của chúng ta mà chính phủ đã không giải quyết được",

"Tôi không nghe thấy từ hình phạt. Tôi không nghe thấy bất kỳ biện pháp cứng rắn nào thực sự sẽ tạo ra động lực rất lớn để các siêu thị của chúng ta hành xử tốt hơn".

Thượng nghị sĩ đảng Xanh, Nick McKim, nói rằng quyền thoái vốn sẽ là "công cụ cuối cùng trong bộ công cụ dành cho các cơ quan quản lý".

Ông nói, "Vì vậy, khi thị trường bị tập trung qua mức và dẫn đến kết quả kém cho người tiêu dùng… chúng phải bị phá vỡ khi cần thiết".

Lãnh đạo đảng Đối lập, ông Peter Dutton, thề rằng sẽ trao cho ủy ban cạnh tranh và bảo vệ người tiêu dùng quyền thoái vốn các chuỗi cửa hàng lớn để giải quyết hành vi chống cạnh tranh nếu ông thắng cử liên bang trong cuộc bầu cử sắp tới.

Siêu thị Coles và Siêu thị Woolworths đã mạnh mẽ bác bỏ các cáo buộc về việc tăng giá.

Hai Siêu thị này đã đưa ra quan điểm của họ về báo cáo của ACCC.

Báo cáo cho biết không có "viên đạn bạc" (giải pháp thần kỳ) nào trong vấn đề này, và đưa ra một loạt các khuyến nghị để giải quyết bốn lĩnh vực vấn đề rộng lớn.

Báo cáo lưu ý rằng việc tăng cường minh bạch, chẳng hạn như bắt buộc công bố thông tin về giá cả và kích thước/trọng lượng của sản phẩm, sẽ giúp hạn chế tình trạng lấy bớt đi số lượng/trọng lượng của sản phẩm đóng gói và các đợt giảm giá không trung thực.

Báo cáo của ACCC cũng khuyến nghị hỗ trợ tài chính cho các cửa hàng thuộc sở hữu cộng đồng để cải thiện sự lựa chọn và nguồn cung ở các khu vực vùng xa xôi hẻo lánh.

Coles và Woolworths đã kiên quyết bác bỏ các cáo buộc về việc tăng giá, và lập luận rằng các số liệu lợi nhuận tối thiểu của họ cho thấy biên lợi nhuận của họ tương đương với các đối thủ cạnh tranh ở các quốc gia như Gia Nã Đại (Canada), Vương quốc Anh và Hoa Kỳ.

Siêu thị Coles cho biết trong một tuyên bố, "Coles tin rằng ngành hàng tạp hóa của Úc có tính cạnh tranh cao, đang phát triển nhanh chóng và cung cấp cho người tiêu dùng nhiều lựa chọn hơn bao giờ hết".

Coles cũng cảnh báo về các biện pháp, mà từ đó, sẽ "làm tăng thủ tục hành chính và đẩy chi phí lên cao".

Giám đốc điều hành của Woolworths, Amanda Bardwell, hoan nghênh các khuyến nghị nhằm cải thiện tính minh bạch cho khách hàng "nơi chúng không gây ra những hậu quả không mong muốn.

SBS News đã liên hệ với Aldi và Metcash để xin bình luận.

- Cùng với bản tin của hãng thông tấn Australian Associated Press