Dàn nhạc giao hưởng Adelaide từ lâu đã ủng hộ việc xây dựng một phòng hòa nhạc có mục đích cụ thể. Hiện tại, Adelaide Town Hall (hình ảnh) là một trong những địa điểm biểu diễn chính của dàn nhạc. (ASO cung cấp: Claudio Raschella

 

 

NAM ÚC - "Thật buồn khi có nghệ sĩ quốc tế đến Úc và chỉ thông báo ba buổi biểu diễn hòa nhạc — và không có buổi nào nào trong số đó được trình diễn ở Adelaide."

 

Đó là lời tâm sự của ông Gerald Matthews, là giám đốc điều hành của công ty thiết kế nội thất và kiến trúc Matthews Architects, nói lên sự thất vọng chung của những người yêu âm nhạc sinh sống ở thành phố Adelaide, những người đã phải cân nhắc một chuyến đi đến các tiểu bang ở phía đông nước Úc để xem nghệ sĩ yêu thích của họ.

Ông nói, “Đối với nghệ sĩ, phải đi đến Adelaide trình diễn sẽ làm người đó cân nhắc vì các khoảng chi phí,”

"Nhưng tôi cũng nghĩ rằng chúng tôi sẽ chứng minh được rằng chúng ta có niềm đam mê với âm nhạc. Chúng ta có khán giả ... chúng ta là một thành phố có quy mô khá lớn."

 

Tuy nhiên, một điều mà thành phố Adelaide không có là một phòng hòa nhạc mang tính biểu tượng được xây dựng đúng mục đích.

 

Theo cựu giám đốc điều hành của Dàn nhạc Giao hưởng Thành phố Adelaide (Adelaide Symphony Orchestra - ASO), là ông Rainer Jozeps, thì đó là một "điểm nhức nhối" đối với các nhạc sĩ và khán giả ở thành phố Adelaide.

 

Ông Jozeps cho biết trong số sáu dàn nhạc giao hưởng lớn của Úc, ASO là dàn nhạc giao hưởng duy nhất không biểu diễn trong một phòng hòa nhạc chuyên biệt.

Ông nói, "Adelaide là một thành phố văn hóa tuyệt vời… chúng tôi thích đến nhà hát, chúng tôi thích đến các buổi hòa nhạc, chúng tôi thích đến các buổi thi đấu thể thao",

"Nhưng trong thế giới dàn nhạc giao hưởng, nơi này chưa có một không gian trình diễn chuyên nghiệp cho dàn nhạc giao hưởng.”

 

Sự thiếu vắng một không gian chuyên biệt này đang hiện hữu mặc dù thành phố Adelaide được UNESCO công nhận là Thành phố Âm nhạc (City of Music) duy nhất của Úc — danh hiệu mà thành phố này đã giữ từ năm 2015.

 

 

Cần có một địa điểm mới

Dàn nhạc Giao hưởng Thành phố Adelaide – ASO - chia phần lớn các buổi biểu diễn của mình giữa các khán phòng ở Adelaide Town Hall, Adelaide Festival Centre và Elder Hall.

 

Ông Jozeps cho biết điều này tạo ra nhiều khó khăn về mặt trình diễn và hậu cần, làm cho ASO không thể trình diễn một số tiết mục, nó có nghĩa là khán giả "không được thưởng thức âm thanh một cách trọn vẹn và tốt nhất tại mọi buổi hòa nhạc".

 

Theo các giám đốc điều hành của ASO, khán phòng Adelaide Town Hall có một số hạn chế đối với các tiết mục biểu diễn của dàn nhạc giao hưởng. (Ảnh: ASO cung cấp/Samuel Graves Photography)

 

 

 

Ví dụ, chỉ có một số nhạc sĩ nhất định có thể biểu diễn trên sân khấu của Tòa thị chính Adelaide (Adelaide Town Hall) 159 năm tuổi, ông Jozeps cho biết, nghĩa là một số tác phẩm của các nhà soạn nhạc thế kỷ 20 như Gustav Mahler, Richard Strauss và Dmitri Shostakovich trở nên "quá sức" đối với khán phòng này.

 

"Để biểu diễn nhạc của Mahler tại Tòa thị chính Adelaide, nơi bạn có một sân khấu thường có sức chứa khoảng 58-60 nhạc sĩ, bạn phải dựng lên một sân khấu lớn hơn để có thể chứa 100 nhạc sĩ", ông Jozeps cho biết và đồng thời nói thêm rằng, điều này có thể đòi hỏi phải dỡ bỏ hàng trăm ghế khán giả.

 

Giám đốc điều hành hiện tại của ASO, Colin Cornish, cho biết những hạn chế về sức chứa khán giả sẽ "dần dần ảnh hưởng đáng kể đến lợi nhuận tài chính từ việc trình diễn hòa nhạc".

Ông nói, "Có nhiều tác phẩm mà chúng tôi không trình diễn vì khán phòng này không đủ lớn",

"Hoặc có một số tác phẩm rất phổ biến nhưng cũng đòi hỏi một không gian đủ lớn để chúng tôi đáp ứng được số lượng khán giả muốn nghe."

 

Trong khi Nhà hát Festival Theater có sức chứa lớn hơn, ông Jozeps cho biết việc sử dụng bộ khuếch đại của địa điểm này có nghĩa là địa điểm này không phù hợp để trình diễn buổi hòa nhạc giao hưởng.

Ông nói, "Nó giống như việc cố gắng tổ chức một trận bóng bầu dục hoặc bóng đá trên Adelaide Oval ... trông có gì đó không đúng đắn."

 

Hình ảnh một buổi biểu diễn của dàn nhạc giao hưởng ASO tại Adelaide Festival Centre. (Ảnh: ASO cung cấp/Claudio Raschella)

 

 

Trong khi đó, khán phòng Elder Hall ở Đại học Adelaide, được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau, kể cả lễ tốt nghiệp.

 

Ông Jozeps cho biết các phòng ốc của họ "chỉ có hạn".

Ông nói, "Những gì chúng tôi có ở thành phố Adelaide là một tấm chăn chắp vá của những địa điểm được làm nơi để trình diễn nhạc giao hưởng có bán vé - và khán phòng Elder Hall nằm trong số danh mục đó".

 

Ông Jozeps, người đứng đầu ASO từ năm 2004 đến năm 2010, cho biết việc không có khán phòng hòa nhạc đã ảnh hưởng đến các cuộc đàm phán của ông với những nghệ sĩ biểu diễn hàng đầu quốc tế.

Ông nói, "Khi bạn là giám đốc điều hành của dàn nhạc và bạn đang đặt lịch cho các tiết mục quốc tế… và cố gắng thuyết phục họ đến Adelaide, họ sẽ hỏi bạn: 'Bạn có phòng hòa nhạc như thế nào? Phòng hòa nhạc của bạn như thế nào? Hãy mô tả cho tôi'",

"Và bạn phải nói, 'Ồ, nhìn kìa, chúng ta có Tòa thị chính — nó đẹp, quyến rũ, nó được xây dựng từ thế kỷ 19, nhưng hơi nhỏ'.

"Bạn luôn phải giải thích rằng đó là một sự thỏa hiệp cần thực hiện."

 

 

Các địa điểm nổi bật

 

Từ trước tới nay, người ta luôn quan tâm đến việc xây dựng một phòng hòa nhạc tại thành phố Adelaide.

 

Điều đó có lẽ không có gì đáng ngạc nhiên khi xét đến hình ảnh mang tính biểu tường mà những phòng hòa nhạc này chiếm giữ ở các thành phố trên khắp thế giới - hãy nghĩ đến Nhà hát Opera Sydney, Carnegie Hall New York hay Elbphilharmonie Hamburg.

 

Guy Maron, là kiến trúc sư người Nam Úc, người có nhiều công trình như Khuôn Viên Bảo Tồn Bicentennial Conservatory tại Vườn bách thảo Adelaide (Adelaide Botanic Gardens), cho biết ông đã đệ trình nhiều bản thiết kế phòng hòa nhạc cho chính quyền tiểu bang kể từ năm 1994.

 

Ông nói, "Điều quan trọng là chúng ta phải làm việc gì đó", và nói rằng việc không có phòng hòa nhạc ở thành phố Adelaide là "điều điên rồ".

 

Năm 2020, ông Maron đã phác thảo một mẫu kiến ​​trúc về một phòng hòa nhạc 900 chỗ ngồi trên khu đất công viên Riverbank.

 

 

Mẫu thiết kế ý tưởng của Guy Maron được công bố vào năm 2020 về một phòng hòa nhạc trên khu đất công viên Riverbank. (Nguồn: Guy Maron)

 

 

Một năm sau, ông đã tự mình trình bày một ý tưởng thiết kế lên chính quyền Marshall tiền nhiệm về một phòng hòa nhạc vòng tròn 1.500 chỗ ngồi tọa lạc giữa khu trung tâm nghệ thuật Festival Centre và Nhà hát Dunstan Playhouse, và nhìn ra Sông Torrens.

 

Ông Maron cho biết việc tích hợp một phòng hòa nhạc với các địa điểm nghệ thuật hiện có tại trung tâm Festival Plaza sẽ có “tính kinh tế cao"; ông cũng nhấn mạnh rằng mặc dù dàn nhạc giao hưởng ASO sẽ là tổ chức chính thuê địa điểm phòng hòa nhạc này, và địa điểm này sẽ dành cho nhiều nhóm nhạc khác nhau.

 

Nhưng ông thổ lộ rằng đề nghị này "không ai đoái hoài tới".

 

 

Ý tưởng thiết kế của kiến ​​trúc sư Guy Maron về một phòng hòa nhạc tại trung tâm Festival Plaza. (Nguồn: Guy Maron)

 

 

Năm 2018, công ty kiến trúc Matthews Architects đã đưa ra một ý tưởng thiết kế chi tiết về một phòng hòa nhạc trên khu đất Le Cornu bỏ hoang từ lâu ở ngoại ô Adelaide North.

Ông Matthews cho biết, " Vào thời điểm đó… bất cứ khi nào có một mảnh đất trống ở Adelaide, tôi đều muốn có người nói rằng, 'Này, có thể xây một phòng hòa nhạc ở đây được không' ".

 

 

Ý tưởng thiết kế hồi năm 2018 của công ty kiến trúc Matthews Architects về một phòng hòa nhạc trên khu đất cũ Le Cornu ở ngoại ô North Adelaide. (Ảnh: Được cung cấp bởi Matthews Architects; ABC news)

 

 

Công trình ý tưởng này có không gia nội thất là một hình tròn để khán giả có thể nhìn "toàn cảnh" thành phố, trong khi "quảng trường thị trấn" được nhúng vào tòa kiến trúc này để làm nơi tổ chức các sự kiện và lễ hội trên Đường O'Connell.

 

Và ý tưởng thiết kế này chỉ nằm lại quay quẩn trong văn phòng nơi nó được manh nha, và địa điểm Le Cornu ở North Adelaide hiện đang được chuyển đổi thành một khu gia cư cao cấp.

 

 

Chi phí xây dựng một phòng hòa nhạc là bao nhiêu và ai sẽ trả tiền xây?

 

Nếu lấy các địa điểm trên thế giới làm ví dụ, chi phí xây dựng một phòng hòa nhạc thực sự mang tính biểu tượng có thể lên tới hơn 200 triệu đô-la.

 

Gần hơn, phòng hòa nhạc Concert Hall ở thành phố Perth đang được xây dựng với chi phí 150 triệu đô-la.

 

Ông Maron ước tính ý tưởng thiết kế phòng hòa nhạc nằm ở trung tâm Festival Plaza của ông sẽ có chi phí từ 160 đến 200 triệu đô-la.

 

Ông Cornish, giám đốc điều hành ASO cho biết, "Thực tế là bất kỳ loại hình xây dựng cơ sở hạ tầng văn hóa nào cũng là một khoản đầu tư lớn",   

"Và những câu hỏi xung quanh việc gì, ở đâu, lớn như thế nào, bao nhiêu, ai trả tiền - tất cả những câu hỏi đó trong giới nghệ thuật, là những cuộc thảo luận dài hạn."

 

Nhà hát hòa nhạc Elbphilharmonie ở thành phố Hamburg đã được hoàn thành vào năm 2016 sau một loạt các đợt tăng chi phí và trì hoãn. (Wikimedia Commons: Niels Johannes)

 

 

Ruth Rentschler, là giáo sư nghệ thuật tại Đại học Nam Úc, cho biết chánh quyền "phải có ý chí và hầu bao để chi tiền".

"Và có thể phải thực hiện thông qua quan hệ đối tác, không chỉ với chánh phủ liên bang, mà còn có thể với một số nhà từ thiện giàu có."

 

Chính quyển đản Tự do thời ông Marshall tiền nhiệm đã cân nhắc ý tưởng về một phòng hòa nhạc, với một kế hoạch kinh doanh và một khuyến nghị quan trọng về một kế hoạch cho lãnh vực nghệ thuật được công bố vào năm 2019, trước khi chính quyền của ông mất quyền lực ba năm sau đó.

 

Hy vọng rằng chánh sách mới về lãnh vực văn hóa của chánh quyền Malinauskas sẽ khôi phục lại ý tưởng chết yểu bên trên về một phòng hòa nhạc không được nhắc tới - cũng không được tài trợ - trong một tài liệu chiến lược nuôi dưỡng và phát triển nghệ thuật trong vòng 10 năm được công bố vào tháng trước.

 

Khi được hỏi về việc bỏ sót này, Thủ hiến Peter Malinauskas cho biết vào ngày 31 tháng Ba rằng: "Đề xướng về Phòng hòa nhạc đã nhiều lần được nhắc tới nhắc lui, nhưng tất nhiên, điều đó nói về một khoản chi tiêu khổng lồ mới cho cơ sở hạ tầng ".

 

Chưa kể đến việc chánh quyền đang phải giải quyết một tình huống khó khăn về cơ sở hạ tầng nghệ thuật — trung tâm văn hóa First Nations được đề nghị xây tại Lot Fourteen.

 

Đề án Tarrkarri đã bị hoãn lại kể từ tháng Mười năm 2022 khi chánh quyền tiểu bang cố gắng huy động thêm hỗ trợ tài chánh từ chánh quyền liên bang và nguồn tài trợ từ khu vực tư nhân, trong bối cảnh có những gợi ý rằng đề án ban đầu trị giá 200 triệu đô-la có thể tăng lên tới 600 triệu đô-la.

 

Tuy nhiên, hồi giữa tháng Tư, Bộ trưởng Nghệ thuật Andrea Michaels đã nói với ABC rằng một phòng hòa nhạc vẫn đang là "một sự cân nhắc".

Bà nói thêm rằng chánh quyền Malinauskas "tiếp tục đầu tư mạnh mẽ vào cơ sở hạ tầng nghệ thuật của chúng tôi. và hỗ trợ sự nghiệp bền vững cho các nghệ sĩ, gồm việc thông qua các quyết sách mới với ngân sách 80 triệu đô-la cho lãnh vực nghệ thuật trong 10 năm của chúng tôi".

"Cùng lúc, thành phố Adelaide có những địa điểm tổ chức hòa nhạc tuyệt vời, bao gồm Trung tâm Lễ hội Adelaide Festival Centre sắp được nâng cấp, Nhà hát Her Majesty's Theatre mới được xây dựng lại gần đây với sức chứa lớn hơn, cũng như Adelaide Town Hall và Elder Hall."