Một bé trai đang nô đùa trong hồ bơi. Nguồn: GettIimages

Nước Úc vừa trải qua một tháng 11 nóng nhất trong lịch sử ghi nhận được. Các chuyên gia cảnh báo người dân tốt hơn hết nên ở trong nhà để tránh nóng, bởi, nắng nóng đột ngột và gay gắt được xem là sát nhân thầm lặng trong mùa hè.

Úc vừa đã trải qua mùa hè nóng kỷ lục, tuy nhiên do ảnh hưởng của hiện tượng thời tiết La Niña, thời tiết nhiều mưa,  vì vậy nhìn chung mùa hè năm nay sẽ không quá nóng như năm 2019, là năm nóng nhất và khô hạn nhất của Úc được ghi nhận.

-Nghiên cứu khoa học cho thấy nhiều người Úc đã tử vong do các nắng nóng khắc nghiệt hơn bất cứ thiên tai nào khác.

-Nha Khí Tượng Úc (BOM) dự báo mùa hè nóng ẩm kéo dài năm nay có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

-Số liệu từ khoa cấp cứu Victoria cho thấy một nửa bệnh nhân nhập viện do cháy nắng trong năm 2018-2019 là trẻ em.

Theo Tiến sĩ Andrew Watkins, thuộc Nha Khí Tượng Úc, thì dù thời tiết có mát mẻ hơn so với năm ngoái nhưng Úc cũng vẫn sẽ phải hứng chịu những đợt nắng nóng nữa trong mùa hè này.

“Nắng nóng có thể không quá sức khắc nghiệt và khô khan như những năm trước hay năm vừa qua, tuy nhiên những đợt nóng có thể kéo dài hơn song song với việc mưa nhiều hơn và nhiều ngày ẩm ướt hơn, điều đó thực sự có thể ảnh hưởng lớn đến sức khỏe con người.”

Nick Banks, phụ trách Dịch Vụ Khẩn Cấp của Hội Chữ Thập Đỏ Nam Úc, nói rằng người dân cần phải thật sự không nên lơi là với thời tiết nắng nóng trong mùa hè này, bởi, những nghiên cứu của các nhà khoa học cho thấy những đợt nóng sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của những người xem thường thời tiết nắng nóng.

“Hầu hết mọi người không biết rằng tại Úc có nhiều người bị tử vong vì các đợt nắng nóng hơn là do các thảm họa khác như lũ lụt, cháy rừng hoặc lốc xoáy.”

"Và trong khi tất cả mọi người đều bị ảnh hưởng bởi cái nóng, một số người khác có thể bị ảnh hưởng trầm trọng hơn. Đó là những người lớn tuổi, phụ nữ có thai, trẻ em, những người khuyết tật hoặc có các vấn đề sức khỏe từ trước, và những người đang trong thời gian điều trị thuốc thang.”

Banks khuyên mọi người nên để mắt đến những người thân nào với nguy cơ có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi nóng trong mùa hè này.

"Vì vậy, có thể đơn giản tìm cách làm mát nhà của mình bằng cách che lại các cửa số, đóng cửa cách nhiệt ở trong nhà để không bị nóng như bên ngoài, đưa số điện thoại cho người nhà gọi khi cần giúp đỡ, nhất là nếu họ phải ở nhà một mình. Và điều quan trọng là uống nước đầy đủ trong những ngày nóng.”

“Và nên nhớ, để giữ mát cho cơ thể, hãy uống nước chứ không phải là nước ngọt, hay các loại thức uống có ga, hay có đường khác.”

"Uống nước ngay cả khi bạn không cảm thấy khát. Uống nước chứ không phải là uống bia, trà, cà phê hay các loại nước ngọt nước có ga. Chỉ có nước mới bảo đảm cơ thể bạn không bị mất nước và giữ cơ thể mát trong những ngày nắng nóng.”

Những dấu hiệu khi bị sốc nhiệt.

Giám đốc Khoa Chấn Thương thuộc Bệnh Viện Nhi Đồng Hoàng Gia Melbourne (Melbourne ’s Royal Children’s Hospital), Bác sĩ Warwick Teague, nói rằng không nên coi thường những cơn sốc nhiệt vì nó có thể khiến cho các cơ quan nội tạng của cơ thể bị ảnh hưởng nặng nề dẫn đến cấp cứu.

"Tim đập nhanh nên khiến cho hơi thở trở nên gấp gáp và ngắn. Điều này dẫn đến thiếu oxy não, thiếu máu não mà dấu hiệu nhìn thấy là nói năng khó khăn hơn.

"Họ có thể gặp vấn đề trong việc phối hợp các chuyển động của mình, hoặc có những cử chỉ hay hành vi khác thường, thậm chí đôi khi là hung hăng.”

“Họ có thể trở nên chậm hiểu hay khó tiếp thu một vấn đề đơn giản, dễ bị nhầm lẫn, họ có thể có dấu hiệu run rẩy do co giật và cuối cùng là bất tỉnh.”

Bác sĩ Teague nói nếu bạn nhận thấy bất kỳ ai có những dấu hiệu trên trong thời gian nắng nóng thì có một số việc bạn cần làm ngay trong khi chờ xe cấp cứu đến.

"Đem họ vào trong mát hay bóng râm, và trong phần lớn các tình huống thì nên cho họ uống ngụm nước nhỏ, và không nên cho uống nước quá lạnh. Cởi bớt đồ ngoài cho họ, hoặc nếu không thì làm ướt đồ để giúp cơ thể họ hạ nhiệt và mát lại.”

Ngay cả khi nhiệt độ cảm thấy vô hại, Giám đốc điều hành Hội đồng Phòng Chống Ung thư Queensland (Cancer Council Queensland), Chris McMillan, cho biết mọi người vẫn nên làm theo các biện pháp của SunSmart để ngăn ngừa bị cháy nắng.

"Tia UV (cực tím) trong ánh nắng mặt trời là nguyên nhân chính gây ung thư da. Tiếp xúc với tia cực tím quá nhiều cũng gây ra cháy nắng, sạm da, da lão hóa sớm và tổn thương mắt. Bạn có thể nhìn thấy ánh sáng mặt trời, có thể cảm nhận được sức nóng của mặt trời, nhưng bạn không thể nhìn thấy hoặc cảm thấy được bức xạ của tim UV (tia cực tím).

"Tia UV có thể trực tiếp từ mặt trời, mà cũng có thể là sự phản xạ từ các bề mặt khác nhau và phân tán bởi các hạt trong không khí. Các giác quan của con người không thể nhìn thấy được bức xạ UV, vì vậy bạn sẽ không nhận thấy nó ở xung quanh mình và bạn sẽ không nhận thấy bất kỳ tổn thương da nào cho đến khi da đã tổn thương.”

Úc là nới có  nhiều người bị ung thư da, với hơn 11,500 người Úc bị ung thư da mỗi năm.

Nghiên cứu cho thấy việc tiếp xúc suốt đời với mức bức xạ cực tím cao gây ra ung thư da ở ít nhất 2/3 người Úc trước khi họ bước sang tuổi 70, bất kể loại da gì.

McMillan nói rằng mọi người cần tuân theo 5 bước của SunSmart mà người Úc cần học để thực hành cả đời. Các bước đó bao gồm slip, slop, slap, seek, and slide tức là xỏ, bôi, đội, đeo và tránh.

"Xỏ áo tay dài để che đi làn da của bạn. Bôi kem chống nắng trước 20 phút khắp các vùng da hở ra chứ không chỉ trên mặt. Đội nón và đeo kính râm khi ra ngoài vì đừng quên rằng ánh nắng mặt trời cũng gây hại cho mắt. Và hãy tránh trong bóng râm bất cứ khi nào có thể.”

Trẻ em và phỏng nắng

Số liệu của Sở cấp cứu Victoria cho thấy một nửa số người phải đưa đến bệnh viện cấp cứu vì cháy nắng trong mùa hè 2018-2019 là trẻ em.

Bác sĩ Teague chia sẻ kinh nghiệm của mình khi điều trị bệnh nhân bị bỏng nắng hay cháy da. Ông nói "Trẻ nhỏ, do cơ thể nhỏ hơn so với người lớn, nên dễ bị tăng nhiệt nhanh hơn. Mặc khác trẻ thường có khuynh hướng ra ngoài chơi nhiều hơn và không nhận thấy nguy cơ nắng nóng.”

"Trong khi đó trẻ lại ít có khả năng điều chỉnh các hoạt động của bản thân hoặc tiếp nước cho cơ thể nếu như không có người lớn chăm sóc xung quanh thúc ép hay nhắc nhở chúng uống nước.”

"Vì lý do này, chúng tôi thấy trong suốt mùa hè, có một số lượng trẻ em bị ảnh hưởng bởi cháy nắng đến mức phải đến bệnh viện chữa.”

Bác sĩ Teague cho biết ngoài việc bôi kem chống nắng 20 phút trước khi ra nắng, mọi người cũng nên bôi lại thường xuyên để được bảo vệ khỏi bức xạ tia cực tím mạnh.

"Chúng ta có thể bị cháy nắng chỉ trong vòng 15 phút. Điều này cho thấy chúng ta cần chuẩn bị kỹ và đề phòng cháy nắng. Chúng ta cần bôi kem chống nắng sau mỗi 2 giờ hoặc thường xuyên hơn nếu chúng ta hoạt động nhiều hoặc phải xuống nước.”

Muốn có thêm chi tiết xin vào trang web của SunSmart thuộc Hội đồng Phòng Cho61gn Ung thư - Cancer Council website.

Mọi người cũng có thể tải ứng dụng UV index apps từ trang mạng của BOM (Nha Khí Tượng Úc) hoặc trang mạng SunSmart.

Gọi 000 nếu thấy có ai ở trong tình trạng nguy kịch vì nắng nóng.