Hình ảnh một người hiếm máu ở Úc. Nguồn: Australian Red Cross Lifeblood

Hãy tưởng tượng điều này: ngay lúc này, có ai đó ở Úc đang sống nhờ vào một người xa lạ đã xắn tay áo lên và hiến máu. Chỉ một lần hiến máu có thể cứu sống tới ba người. Một hành động nhỏ của lòng nhân ái có thể mang ý nghĩa to lớn với ai đó.

Điều tuyệt vời là máu được cho đi và nhận lại hoàn toàn miễn phí. Bạn sẽ không bao giờ phải trả tiền nếu cần truyền máu – nhưng điều đó cũng có nghĩa là hệ thống y tế Úc phụ thuộc vào những người dân bình thường, từ mọi tầng lớp, sẵn sàng hiến máu khi có thể.

Nguồn máu của Úc – quý giá nhưng luôn thiếu hụt

Úc có một trong những hệ thống cung cấp máu an toàn nhất thế giới, nhưng lượng dự trữ thường xuyên ở mức thấp. Mỗi tuần, đất nước cần hơn 33.000 lượt hiến máu để đáp ứng nhu cầu điều trị tại các bệnh viện.

Emily Granland, phát ngôn viên của tổ chức Lifeblood – là tổ chức do chánh phủ tài trợ và quản lý nguồn máu quốc gia – cho biết máu là một sản phẩm vô cùng đa năng.

Emily Granland nói, “Máu là nguồn tài nguyên quý giá, có thể cứu sống người trong các ca khẩn cấp, kéo dài sự sống cho bệnh nhân ung thư, cải thiện phẩm chất cuộc sống cho người cần truyền máu định kỳ”.

Việc hiến máu giúp được rất nhiều người, từ bệnh nhân phẫu thuật, người bị tai nạn nghiêm trọng, người mắc bệnh về máu hay hệ miễn dịch, đến phụ nữ mang thai và cả thai nhi.”

Tổ chức Lifeblood cần nguồn máu hiến tặng từ mọi hoàn cảnh để đáp ứng nhu cầu đa dạng của dân số Úc.

Ai có thể hiến máu?

Không phải ai cũng có thể hiến máu mọi lúc, nhưng hầu hết chúng ta đều có thể hiến một phần máu và thường xuyên hơn bạn nghĩ.

“Nếu bạn từ 18 đến 75 tuổi, nặng từ 50 kg trở lên và cảm thấy khỏe mạnh, bạn có thể hiến máu”.

“Lifeblood cũng tiếp nhận hiến huyết tương (plasma) và tiểu cầu (platelet) – là các thành phần khác của máu. Ở Úc, bạn có thể hiến máu mỗi 12 tuần, và hiến huyết tương mỗi 2 tuần.”

Tuy nhiên, một số tình trạng sức khỏe có thể khiến bạn không đủ điều kiện, chẳng hạn như đang mang thai, từng bị đột quỵ, hoặc mắc các bệnh về máu như bịnh khó đông máu (haemophilia) hay bịnh thiếu máu (thalassemia).

Nếu không chắc chắn, bạn có thể gọi đường dây nóng Lifeblood 13 14 95 hoặc làm bài kiểm tra đủ điều kiện trực tuyến trên trang mạng điện toán (website) của họ.

Ảnh: Trung tâm hiến máu của Hội Chữ Thập đỏ Úc Đại Lợi - Australian Red Cross Lifeblood Donor Centre.

Quy trình hiến máu

Khi đến trung tâm hiến máu, bạn sẽ trải qua quy trình khoảng 1 tiếng đối với hiến máu toàn phần, hoặc 90 phút đối với huyết tương.

“Chúng tôi khuyên bạn nên uống khoảng 12 ly nước vào ngày hôm trước và tiếp tục uống nhiều nước trong ngày hiến để máu lưu thông tốt”.

“Một số người có thể thấy hơi lo lắng hoặc sợ kim tiêm, nhưng nhân viên của chúng tôi rất thân thiện và luôn giúp bạn cảm thấy yên tâm”.

“Nếu tiếng Anh không phải ngôn ngữ chính của bạn, chúng tôi có thông dịch viên, và tấm che tay để bạn thoải mái hơn.”

Trước khi hiến, bạn sẽ điền bảng câu hỏi, đo huyết áp và kiểm tra mức sắt trong máu.

“Sau đó, bạn sẽ ngồi trên ghế êm và bắt đầu hiến. Quá trình chỉ mất 5–10 phút. Khi xong, bạn có thể nghỉ ngơi và thưởng thức đồ ăn nhẹ miễn phí, từ trái cây, sô-cô-la, bánh nướng đến sinh tố để lấy lại năng lượng.”

Ed, một người hiến máu thường xuyên từ năm 2009, tâm sự:

“Động lực của tôi là giúp cứu người. Việc này chẳng tốn gì ngoài chút thời gian và máu. Tôi từng có người thân, bạn bè phải truyền máu trong nhà thương, nên tôi cảm thấy mình nên đóng góp lại cho cộng đồng.”

Đa dạng văn hoá và nhóm máu hiếm

Theo Tiến sĩ Rachel Thorpe từ Lifeblood, hiện phần lớn người hiến máu ở Úc có nguồn gốc Âu châu, trong khi đất nước ngày càng đa dạng.

Tiến sĩ Rachel Thorpe nói, “Vì nhóm máu được di truyền, nên khi dân số đa dạng hơn, nguồn máu cũng phải đa dạng. Chúng tôi cần người hiến máu từ nhiều nền văn hoá khác nhau để bảo đảm có đủ loại máu phù hợp cho mọi bệnh nhân”.

Úc có 8 nhóm máu chính, phổ biến nhất là O dương tính và A dương tính.

Tuy nhiên, có tới hơn 300 biến thể nhóm máu, trong đó có loại vô cùng hiếm như ‘JK null’ – thường gặp hơn ở người Polynesia, Maori New Zealand và Phi Luật Tân.

Lifeblood luôn tìm kiếm thêm người hiến máu từ các cộng đồng này.

Huyết tương đông lạnh trong xe đẩy - Nếu bạn không chắc mình có thể hiến máu hay không, bạn có thể gọi đến đường dây nóng Lifeblood theo số 13 14 95.

Rào cản văn hóa và cách vượt qua

Ở một số quốc gia, việc hiến máu thường là “hiến thay cho người thân”, nên một số người di cư chưa quen với khái niệm hiến máu tự nguyện ở Úc.

“Tại đây, bạn chỉ cần đặt lịch và đến hiến máu, hoàn toàn tự nguyện. Chúng tôi khuyến khích mọi người quay lại hiến định kỳ.”

Ed cho biết anh thường đặt lịch hiến máu cùng đồng nghiệp, tạo không khí vui vẻ và giúp những người sợ kim tiêm cảm thấy dễ chịu hơn.

Nhóm máu O âm tính - Không phải ai cũng có thể hiến máu thường xuyên. Nhưng hầu hết chúng ta đều có thể hiến ít nhất một phần máu của mình.

Nơi hiến máu

“Hiện có gần 80 trung tâm hiến máu cố định trên khắp nước Úc, chủ yếu ở các thành phố lớn. Ngoài ra, còn có đơn vị hiến máu di động ghé thăm hơn 365 địa điểm mỗi năm ở các vùng nông thôn.”

Nếu bạn muốn thử hiến máu, hãy gọi 13 14 95, hoặc đặt lịch trực tuyến tại lifeblood.com.au, hoặc qua ứng dụng Donate Blood.