Nhà máy luyện kim loại ở đô thị Port Pirie chì (bên trái), và nhà máy luyện kim loại kẽm ở thành phố Hobart (bên phải) đều thuộc sở hữu của công ty Nyrstar Australia. (ABC News: Glen Moret, ảnh bên trái)

NAM ÚC - Chủ sở hữu của các nhà máy luyện kim ở Port Pirie và ở Hobart đã đưa ra lời thỉnh cầu sự hỗ trợ của chính phủ, gây nghi ngờ về tương lai của hai nhà máy lớn này nếu không nhận được sự hỗ trợ tài chính từ nguồn tiền của người đóng thuế.

Nyrstar, công ty tuyển dụng hơn 1.300 nhân viên trên khắp các cơ sở hoạt động của mình tại tiểu bang Tasmania và tiểu bang Nam Úc, cho biết họ đang trao đổi với chính phủ liên bang và chính quyền tiểu bang về "mức độ nghiêm trọng của những thách thức mà họ đang phải đối mặt".

Công ty Nyrstar sở hữu nhà máy luyện kim loại chì ở đô thị Port Pirie và nhà máy luyện kim loại kẽm ở thành phố Hobart.

Sau khi giám đốc điều hành của tập đoàn Trafigura, là công ty mẹ của Nyrstar Australia, được trích dẫn khi nói tại một hội nghị thượng đỉnh kinh doanh quốc tế rằng các hoạt động này "không có tính kinh tế" và đang được "đánh giá về mặt chiến lược", một phát ngôn viên của doanh nghiệp này cho biết "sự hỗ trợ của chính phủ là điều cần thiết" cho hoạt động của các nhà máy này.

hát ngôn viên của Nyrstar Australia cho biết, "Giám đốc điều hành của tập đoànTrafigura đã nêu một điểm quan trọng khi nhấn mạnh mức độ nghiêm trọng của những thách thức mà các nhà máy của Nyrstar tại Úc, và ngành công nghiệp luyện kim toàn cầu, đang phải đối mặt".

"Sự hỗ trợ của chính phủ là điều cần thiết để cải thiện khả năng cạnh tranh của ngành luyện kim loại tại Úc, để ngành này có thể mang lại lợi ích và sản phẩm lâu dài mà Úc và thế giới cần.”

"Nấu quặng mỏ là, và nên được coi là, cơ sở hạ tầng trọng yếu.”

"Nyrstar đã và đang tiếp tục hợp tác với các chính quyền tiểu bang và liên bang tại Úc về mức độ nghiêm trọng của những thách thức mà công ty phải đối mặt và các giải pháp khả dĩ".

Nhà máy luyện kim Port Pirie đã hoạt động trong hơn một thế kỷ. (ABC News)

Richard Holtum, là Giám đốc điều hành của tập đoàn Trafigura, cũng được trích dẫn khi nói với tờ báo Financial Times tại Hội nghị Thượng Đỉnh Toàn cầu Về Hàng Hóa - Commodities Global Summit - rằng Nyrstar Australia là một "tài sản không có tính cạnh tranh" và "không nên nằm hoàn toàn trong tay tư nhân".

Tờ báo Financial Times trích lời ông Holtum cho biết, "Chúng tôi đang tiến hành đánh giá chiến lược một số tài sản đang gặp khó khăn của mình, trong đó có công ty Nyrstar Australia",

"Mọi khó khăn đều phải được đưa ra bàn thảo và đánh giá".

Những khó khăn của công ty đã khiến Nyrstar phải tuyên bố sẽ cắt giảm sản lượng một phần tư tại nhà máy luyện kim Hobart do "điều kiện thị trường xấu đi và tổn thất tài chính".

Chính quyền tiểu bang Nam Úc loại trừ khả năng can thiệp ngay lúc này.

Việc công ty này kêu gọi sự hỗ trợ của chính phủ chỉ diễn ra một tháng sau khi chính quyền Nam Úc đưa nhà máy thép Whyalla đang gặp khó khăn về tài chính vào tình trạng bị kiểm soát để bảo đảm nhà máy Whyalla có thể tiếp tục sản xuất.

Chính phủ thường xuyên nêu ra những lo ngại về năng lực sản xuất thép của Úc nếu nhà máy thép Whyalla đóng cửa hoặc trở nên "không thể cứu vãn".

Hôm 27/03 vừa rồi, Bộ trưởng Khai khoáng Tiểu bang Nam Úc, là ông Tom Koutsantonis, cho biết ông không thấy cần phải có sự can thiệp của chính quyền tiểu bang vào hoạt động luyện kim tại nhà máy Port Pirie.

Ông nói, "Chúng ta không tham gia vào việc kinh doanh của các nhà máy luyện chì, nhưng điều đó rất quan trọng và họ đang sản xuất ra những sản phẩm quan trọng".

Tom Koutsantonis cho biết ông chưa "thấy hoặc nghe bất cứ điều gì" từ Nyrstar khiến ông lo lắng. (ABC News: Lincoln Rothall)

Ông Koutsantonis cho biết ông thường xuyên liên lạc với Nyrstar để thảo luận về những thách thức mà công ty này đang phải đối mặt.

Ông nói, "Tôi không lo lắng về bất cứ điều gì xảy ra ngay vào lúc này hoặc sắp xảy ra",

"Tôi nghĩ rằng những gì bạn đang thấy ở đây là một trong những công ty giao dịch hàng hóa lớn nhất thế giới, là công ty có giá trị hàng tỷ đô-la, đang nêu ra vấn đề về chiến lược luyện kim".

"Tôi không nghĩ nó có liên quan gì đến nhà máy luyện thép Whyalla và những gì đang diễn ra ở Whyalla."

Phát ngôn viên của Bộ trưởng Công nghiệp Liên bang, là ông Ed Husic, cho biết chính phủ vẫn duy trì liên lạc thường xuyên với Trafigura và theo dõi diễn biến và điều kiện thị trường.

Phát ngôn viên này cho biết, "Mặc dù chính phủ nhận thức được những thách thức hiện tại của điều kiện thị trường toàn cầu trong ngành kim loại kẽm, nhưng các quyết định thương mại đối với Trafigura là vấn đề của công ty họ",

"Chúng tôi hiểu rằng thảo luận công khai về những kế hoạch thương mại trong tình huống này có tác động trực tiếp đến người làm công ăn lương và gia đình của họ".

Leon Stephens, là Thị trưởng Port Pirie, cho biết hoạt động luyện kim là xương sống của cộng đồng ông. (ABC News: Che Chorley)

Leon Stephens, là Thị trưởng Port Pirie, cho biết mọi cấp chính quyền nên tham gia và hỗ trợ cho hoạt động luyện kim của thị trấn.

Ông nói, "Đây là những điều tạo nên xương sống của cộng đồng chúng tôi",

"Chúng tôi đã làm việc trong ngành luyện kim ở Port Pirie trong hơn 130 năm, và nơi đó sẽ không phát triển và lớn hơn, và sẽ không có nhiều người tiếp tục đến với chúng tôi nếu không có điều gì đó thu hút họ.”

"Tôi nghĩ chúng ta nên ủng hộ, để chính phủ ngồi vào bàn với những người trong cuộc từ mọi tầng lớp."

Nhà máy luyện kim loại kẽm Nyrstar ở Hobart, tháng Chín năm 2021. (ABC News: Luke Bowden)

Theo công ty Nyrstar, nhà máy luyện kim Port Pirie nấu và tinh chế chì, bạc, bột kẽm, đồng hợp kim, và các sản phẩm phụ như a-xit sul-phu-ric.

Nhà máy luyện kim Hobart sản xuất kẽm và các sản phẩm phụ khác, bao gồm đồng sul-phate, cad-mium, thạch cao, và axit sul-phu-ric.

Vào cuối tháng Ba, có thông tin tiết lộ rằng kế hoạch, trị giá 750 triệu đô-la xây, dựng cơ sở sản xuất hydrogen không phát thải thán khí, tại nhà máy luyện kim Port Pirie đã bị gác lại.

Phát ngôn viên của chính quyền tiểu bang Nam Úc cho biết các kế hoạch được công bố vào năm 2021 "chưa bao giờ tiến triển trong thực tế mà chỉ mới nằm trên giấy".