Khoảng 310.000 người không có đủ thời gian để kết nối lại với nhà cung cấp việc làm sau khi bỏ lỡ một hoạt động bắt buộc trong nghĩa vụ chung của họ và đã bị hủy trợ cấp Centrelink. Ảnh: Julian Smith/AAP
AUSTRALIA - Cơ quan quản lý các trung tâm pháp lý cộng đồng phát hiện số tiền trợ cấp bị tạm dừng do lỗi hệ thống máy móc điện toán cao hơn so với số liệu tính toán được vào lúc ban đầu.
Cơ quan cao nhất phụ trách các trung tâm pháp lý cộng đồng cho biết, hàng trăm nghìn khoản chi trả Centrelink đã bị hủy bỏ bất hợp pháp do trục trặc trong hệ thống máy móc tự động điều hành chương trình trách nhiệm song phương (mutual obligations scheme) gây tranh cãi của chánh phủ.
Phân tách từ cơ quan Economic Justice Australia cho thấy khoảng 310.000 người đã bị hủy khoản trợ cấp Centrelink một cách bất hợp pháp trong khoảng thời gian từ năm 2020 đến năm 2024 vì họ không được cung cấp đủ thời gian để kết nối lại với nhà cung cấp việc làm sau khi bỏ lỡ nhiều thủ tục bắt buộc theo trách nhiệm song phương của họ.
Người tìm việc được yêu cầu đáp ứng các yêu cầu về trách nhiệm song phương – chẳng hạn như tham dự các cuộc họp với nhà cung cấp việc làm và nộp đơn xin việc – để tiếp tục nhận được khoản tiền trợ cấp. Sau khi người tìm việc nhận được năm điểm trừ trong hệ thống trách nhiệm song phương, họ sẽ rơi vào cái gọi là "vùng bị phạt", nơi họ có nguy cơ bị hủy hoàn toàn khoản tiền trợ cấp.
Nhiều khoản trợ cấp đã bị tạm dừng kể từ tháng Bảy năm ngoái sau khi Bộ Việc làm và Quan hệ Lao động, là đơn vị điều hành hệ thống, cho biết cơ quan này đã hủy tiền trợ cấp của 964 người một cách bất hợp pháp.
Nhưng giám đốc điều hành của cơ quan Economic Justice Australia (EJA), Kate Allingham, cho biết tổ chức này đã xử dụng dữ liệu hủy trợ cấp công khai, và các vụ kiện gần đây xác định được rằng con số này cao hơn nhiều.
Allingham cho biết: “Chúng tôi đã tổng hợp thông tin này và trình lên Bộ Lao động để hỏi xem chúng tôi có đúng hay không, và chúng tôi đã đúng”.
“Tệ nhất thì hệ thống đang được áp dụng một cách bất hợp pháp, còn nếu không thì đó là một hệ thống quản lý lỗi. Hàng ngàn người đang phải gánh chịu những hậu quả thực sự nghiêm trọng vì có lỗi trong các quy trình tự động.”
Cơ quan EJA tin rằng khoảng 20% số người bị ảnh hưởng có thể đủ điều kiện để được hưởng một số hình thức bồi thường, và mặc dù hiện tại chưa xem xét khởi kiện tập thể, nhưng họ đang "xem xét các cách thức kiện tụng".
Về mặt pháp lý, các khoản trợ cấp này không được phép hủy trong vòng 28 ngày sau khi một người đã bỏ lỡ một trách nhiệm song phương và các nhà cung cấp không có nghĩa vụ phải kiểm tra lý do tại sao một người chưa có việc làm. Các khoảng tiền trợ cấp bị hủy bỏ, có thể ảnh hưởng đến những người đang hưởng trợ cấp tìm việc làm, trợ cấp thanh thiếu niên, trợ cấp nuôi con hoặc trợ cấp khuyết tật, đã xảy ra trước 28 ngày.
Vào năm 2021, “Jane”, người yêu cầu không nêu tên thật, vừa ghi danh tham gia Chương trình khuyến khích doanh nghiệp mới (New Enterprise Incentive Scheme - NEIS) của chánh phủ, chương trình giúp những người Úc thất nghiệp khởi nghiệp kinh doanh riêng.
Những người tham gia chương trình NEIS không phải tham dự các cuộc họp với nhà cung cấp việc làm, nhưng Jane đã ghi danh với nhà cung cấp việc làm Wise, sau đó Wise đã tạm dừng và hủy khoản trợ cấp của cô sau khi cô không đến họp.
Cô nói, “Tôi bắt đầu nhận được các cuộc gọi và tin nhắn văn bản nặc danh từ Wise,”
“Họ bắt đầu quấy rối tôi suốt cả năm khi tôi tham gia chương trình doanh nghiệp nhỏ này, và tôi đã khiếu nại với Centrelink hết lần này đến lần khác.”
Jane, hiện 45 tuổi và đang sống trong nhà ở do nhà nước tài trợ tại thành phố Melbourne, đã được thông báo bằng văn bản rằng vì cô đang làm bài thủ tục theo chương trình NEIS nên cô không cần phải ghi danh đi tìm việc làm. Cô đã nhiều lần liên lạc với Centrelink về vấn đề này nhưng Wise vẫn tiếp tục liên lạc với cô. Sau đó, vào cuối năm 2020, khoản tiền trợ cấp của cô đã bị tạm dừng và bị hủy bỏ trước khi hết hạn 28 ngày.
Cô ấy có khoảng 800 đô-la trong ngân hàng, số tiền mà cô ấy đã dùng để sống trong vài tháng.
Sau khi hết tiền, Jane đã nộp đơn xin trợ cấp thất nghiệp và cố gắng đưa vụ việc của mình ra tòa nhưng đã bỏ cuộc vì quá sức chịu đựng.
Cô ấy nói, “Tôi đã tích cực đấu tranh với những gì đã xảy ra. Tôi đã cố gắng tìm kiếm lời tư vấn”.
Phát ngôn viên của Trung tâm Chống Đói nghèo - Antipoverty Centre, Kristin O’Connell, cho biết vấn đề không chỉ nằm ở việc đình chỉ tiền trợ cấp do nhà cung cấp ra lệnh.
Bà O’Connell nói, “Điều cốt lõi ở sự việc này là, mặc dù một số quy trình này có thể diễn ra tự động, nhưng tất cả những quy trình này đều liên quan đến một quyết định bất hợp pháp do con người đưa ra từ bước đầu”.
Dữ liệu của chánh phủ cho thấy hàng tháng, hàng chục nghìn người nhận trợ cấp vẫn đang bị tạm dừng tiền trợ cấp. Từ tháng Một đến tháng Tư năm nay, đã có 157.680 trường hợp bị tạm dừng tiền trợ cấp.
Bà O’Connell cho biết chánh phủ nên ngay lập tức tạm dừng hành dộng tạm dừng tiền trợ cấp trong khi cơ quan thanh tra liên bang hoàn tất cuộc điều tra hiện tại về tính hợp pháp của hệ thống.
Bà nói, “Và điều cấp bách tiếp theo mà họ cần làm là bồi thường hậu hĩnh cho tất cả những người bị ảnh hưởng bởi một quyết định bất hợp pháp”.
“Bởi vì vấn đề không chỉ là việc người dân không nhận được thu nhập cần thiết để sống trong khoảng thời gian họ mất khoản trợ cấp, mà còn là sự đau khổ, tổn hại to lớn và hậu quả đối với cuộc sống của họ”.
Cả Bộ trưởng Bộ Lao động và Bộ trưởng Việc làm, bà Amanda Rishworth, đều được liên lạc và được hỏi họ đã biết về báo cáo của EJA bao lâu rồi và mức độ chính xác của phân tách nêu trên. Cả hai đều từ chối trả lời.
Trong một tuyên bố, bà Rishworth cho biết Bộ Việc làm đã “bảo đảm” với bà rằng khi phát hiện ra các vấn đề, họ đã “nhanh chóng dừng lại”.
Bà nói: “Chánh quyền của chúng ta hiểu tầm quan trọng của việc bảo đảm các hệ thống và quy trình hoạt động hiệu quả, đặc biệt là khi chúng có tác động với những người dễ bị tổn thương”.
(NĐT - Dan Viet biên dịch, Nguồn: theguardian)