Địa điểm nhà máy điện hydrgogen do chính quyền tiểu bang Nam Úc đề nghị tại Whyalla. (ABC News: Brant Cumming)
NAM ÚC - Người ta đã nghi ngờ về tương lai của lời cam kết xây dựng nhà máy điện hydrogen trị giá 600 triệu đô-la, gần Whyalla, khi thủ hiến tiểu bang Nam Úc từ chối bảo đảm dự án sẽ được tiến hành.
Ông Peter Malinauskas cho biết số tiền này có thể được chi ở nơi khác tại Whyalla, nếu chủ sở hữu nhà máy thép Whyalla không đầu tư vào việc nâng cấp nhà máy gặp nhiều rắc rối này.
Ông Malinauskas đã nói với nghị viện tiểu bang vào hôm đầu tháng Hai vừa qua rằng chính quyền đang bị chủ sở hữu nhà máy thép Whyalla, là công ty GFG Alliance, nợ một "khoản tiền lớn".
Ông nói, "Chủ yếu là do nợ tiền thuê đất khai thác quặng mỏ, con số đó vào khoảng hàng chục triệu đô-la",
Bộ trưởng Ngân khố, Stephen Mullighan, cho biết công ty GFG đã nợ tiền thuê đất trong sáu tháng qua.
Ông Malinauskas cho biết ông sẵn sàng tiết lộ toàn bộ số tiền nợ cho công chúng biết "nếu cần thiết".
Ông cho biết công ty GFG cũng nợ sở cấp nước SA Water nhưng công ty GFG đã báo cáo các khoản chi trả khác mới nhất cho chính quyền tiểu bang, chẳng hạn như thuế tiền lương.
Khi được hỏi về số tiền công ty GFG còn nợ các nhà thầu, ông Malinauskas cho biết lực lượng công tác của chính quyền đã nhận được thông tin mỗi ngày từ công ty tư nhân này nhưng muốn có "mức độ minh bạch và rõ ràng hơn về quy mô các khoản nợ" mà công ty GFG đang gánh.”
Tuy nhiên, ông cho biết chính quyền tiểu bang biết rằng "số tiền GFG nợ, ngoài số tiền nợ chính quyền Nam Úc, lên tới hàng chục triệu đô-la".
Trước đây, công ty GFG đã cam kết thay thế lò nấu thép cũ kỹ của mình bằng lò hồ quang điện. (ABC News: Che Chorley)
Nhà máy điện hydrogen và nhà máy mới lưu trữ hydrogen là lời hứa quan trọng của Đảng Lao động trước cuộc bầu cử tiểu bang năm 2022, và đã nhiều lần được coi là nguồn nhiên liệu hydrogen tiềm năng để cho phép chủ sở hữu nhà máy thép Whyalla, là công ty GFG Alliance, khởi động quá trình chuyển đổi đã hứa từ lâu sang sản xuất thép xanh không phát thải khí carbon.
Nhưng vào đầu tháng Hai, ông Malinauskas đã không bảo đảm rằng khoản đầu tư 600 triệu đô-la nhất thiết là phải dành cho dự án hydrogen.
Ông Malinauskas nói với Đài phát thanh ABC Adelaide rằng, "Để hiện thực hóa cơ hội kinh tế ở khu vực Spencer Gulf thông qua sản xuất thép xanh, có liên quan đến hydrogen, chúng tôi phải bảo đảm rằng chúng tôi chi tiêu theo cách phù hợp với một đối tác tích cực",
"Chính quyền tiểu bang tham gia hết mình, tiền đang nằm trong ngân sách, chúng tôi muốn đưa số tiền đó ra ngoài".
Sau đó, thủ hiến được hỏi liệu điều đó có nghĩa là chính quyền sẽ cân nhắc chi 600 triệu đô-la cho các dự án khác chứ không phải cho nhà máy điện hydrogen phải không.
Ông nói, "Tôi sẽ cho bạn biết nó sẽ được sử dụng vào mục đích gì — nó sẽ được sử dụng để chi tiêu cho cơ hội kinh tế ở Whyalla. Người dân Whyalla cần biết rằng chính quyền này đang và sẽ chi rất nhiều tiền vào Whyalla",
"Nhưng chúng ta phải để mắt đến những gì đang diễn ra trong nhà máy thép vì nếu chúng ta làm ra một cơ sở hydrogen mà không có nhà máy thép, là khách hàng mua hydrogen — vì công ty GFG không đầu tư vào nhà máy thép của họ, hoặc, tệ hơn nữa là thấy mình rơi vào hoàn cảnh tài chính thậm chí còn khó khăn hơn hiện tại — thì chúng ta sẽ tự đặt mình vào tình thế bấp bênh".
Trong một tuyên bố, công ty GFG cho biết họ vẫn "kiên quyết" trong cam kết chuyển đổi sang thép xanh.
Công ty này nói, "Chúng tôi tiếp tục nói chuyện với chính quyền tiểu bang về sự an toàn của nhu cầu năng lượng của chúng tôi, là hydrogen và khí đốt tự nhiên thông qua một đường ống dẫn khí mới hoặc mở rộng, điều này là cần thiết cho khoản đầu tư trong tương lai".
Ảnh đồ họa bằng máy vi tính từ năm 2021 về nhà máy hydrogen trị giá 593 triệu đô-la. (Ảnh: Được cung cấp bởi Chính quyền Nam Úc – abc.net.au)
Lãnh đạo phe đối lập tiểu bang Nam Úc, Vincent Tarzia, cáo buộc chính quyền "sử dụng công ty GFG và sự bất ổn đang diễn ra của nhà máy thép Whyalla" để rút lui khỏi dự án hydrogen, và phe đối lập nói rằng ngài thủ hiến đang "hết đà chạy".
Cũng trong hôm đầu tháng Hai, ông Vincent Tarzia nói, "Chúng tôi biết rằng dự án đã được ấp ủ trong bốn năm và gần như không có động tĩnh gì",
"Chắc chắn đã có sự thay đổi về giọng điệu.”
"Cuối cùng thì, không nên có bất kỳ vật tế thần nào — nếu ngài thủ hiến đã làm hỏng, nếu ông ấy chi một khoản tiền lớn của người nộp thuế cho một dự án phù phiếm, thì ông ấy nên... nói chính xác là như thế, và rút lại dự án này."
Phe đối lập tuyên bố nhà máy điện hydrogen có thể tăng từ 593 triệu đô-la lên 700 triệu đô-la rồi đến 1 tỷ đô-la.
Vào tháng 11/2024, Thủ hiến Peter Malinauskas cho biết dự án nhà máy điện hydrogen rất quan trọng đối với sự thịnh vượng trong tương lai của tiểu bang. (ABC News: Lincoln Rothall)
Cuối năm ngoái, ngài thủ hiến kiên quyết rằng ông ta đã "cam kết" với dự án hydrogen, nói rằng đó "hoàn toàn là điều đúng đắn cần làm" đối với cả đô thị Whyalla và "sự thịnh vượng kinh tế của tiểu bang". Khi ấy, ông nói rằng "Chúng tôi muốn sản xuất hydrogen để sử dụng trong nước cho sản xuất thép xanh, hoặc trước hết là sản xuất điện năng".
'Không có vốn'
Hôm đầu tháng Hai này, ông Malinauskas nhắc lại mối lo ngại của mình về tương lai của nhà máy thép Whyalla, nói rằng tình trạng của nhà máy thép này đã "căng thẳng hơn thay vì cải thiện hơn" trong những ngày gần đây mặc dù hoạt động sản xuất thép mới được nối lại sau khi sửa chữa lò cao nấu quặng thép.
Ngài Thủ hiến nói, "Chính quyền tiểu bang sẵn sàng đóng góp phần của mình",
"Những gì chúng ta cần là một chủ sở hữu nhà máy thép sẵn sàng đóng góp phần của họ và chúng tôi ngày càng lo ngại rằng công ty GFG không có đủ vốn cần thiết để đầu tư vào nhà máy thép".
Bộ trưởng Ngân khố tiểu bang Nam Úc xác nhận rằng dự án hydrogen có liên quan đến số phận của nhà máy thép. (ABC News: Che Chorley)
Cũng hôm đầu tháng Hai, khi được hỏi liệu chính quyền có tạm dừng dự án hydrogen hay không, Bộ trưởng Ngân khố, Stephen Mullighan, đã không trả lời trực tiếp câu hỏi đó, nhưng xác nhận rằng dự án hydrogen có liên quan đến tương lai của nhà máy thép.
Ông nói, "Chúng tôi muốn ngành sản xuất thép ở tiểu bang Nam Úc chuyển sang một tương lai bền vững hơn, xanh hơn bằng cách không phát thải thán khí các-bon, đó là vai trò của kế hoạch tạo ra việc làm qua nhà máy hydrogen của chúng tôi".
"Hai điều đó song hành cùng nhau và chúng tôi tiếp tục duy trì những nỗ lực lớn để theo đuổi hai sáng kiến khác nhau đó — đưa các nhà máy thép trở lại đúng hướng và theo đuổi kế hoạch tạo ra việc làm qua kế hoạch hydrogen của chúng tôi".
(BBT Danviet - Nguồn abc.net.au)