Một người mua sắm đang xem hàng trên quầy thịt bên trong một cửa hàng tạp hóa Woolworths ở Brisbane, ngày 19 tháng Tư năm 2011. (Ảnh AAP/Dave Hunt). KHÔNG LƯU TRỮ, Nguồn: AAP / Dave Hunt
Nếu bạn cảm thấy hàng hóa mua sắm hàng tuần đã tăng giá đáng kể trong năm qua, thì đó không phải là tưởng tượng.
Chi tiêu cho thực phẩm đã ghi nhận mức tăng hàng năm lớn nhất trong vòng năm năm, theo khảo sát của công ty so sánh Canstar Blue. Khảo sát cho thấy hóa đơn trung bình hàng tuần của một gia đình bốn người đã tăng 11%, từ 216 đô-la lên 240 đô-la.
Điều này đồng nghĩa với việc chi tiêu hàng năm cho thực phẩm lên tới 12.480 đô-la — cao hơn gần 3.000 đô-la so với mức chi của một hộ gia đình cùng quy mô vào năm 2021.
Theo khảo sát với 2.800 người dân Úc, các mặt hàng mua sắm hàng tuần bao gồm trái cây, rau củ, sản phẩm từ sữa, bánh mì, đồ nguội, thực phẩm khô, đồ uống, thực phẩm đông lạnh và các vật dụng gia đình.
Phát ngôn viên của Canstar Blue, cô Eden Radford, nói chuyện với SBS News rằng dù họ đã dự đoán sẽ có sự gia tăng, nhưng không ngờ mức tăng lại lớn đến vậy.
Cô Radford cho biết khách hàng ngày càng cảm thấy họ phải chi nhiều hơn khi đi siêu thị, và không còn nhận được giá trị tương xứng như vài năm trước.
Theo Canstar Blue, chi tiêu trung bình hàng tuần cho việc mua sắm tạp hóa của một hộ gia đình bốn người đã tăng 25 đô-la so với năm trước. Nguồn: SBS
Lạm phát đang giảm, giá thực phẩm vẫn tăng
Trong khi người tiêu dùng phản ánh rằng họ phải trả thêm tiền tại quầy thanh toán siêu thị, số liệu Chỉ số Giá Tiêu dùng (CPI) quý 2 của Nha Thống kê Úc (ABS) cho thấy lạm phát chung đã giảm từ 2,4% xuống còn 2,1%.
Cô Radford cho biết: “Tôi nghĩ rằng, thật không may, do chi phí tăng lên trong vài năm qua, mọi thứ đã cộng dồn lại.”
“Khi giá cả tăng nhẹ trong một năm, thì thật tiếc là chúng không giảm trở lại. Chúng thường giữ nguyên, hoặc lại tiếp tục tăng.”
Theo ABS, lạm phát trung bình cắt giảm hàng năm cũng đạt 2,7% tính đến ngày 30 tháng Sáu, giảm so với mức 2,9% trong tháng Ba.
Lạm phát trung bình cắt giảm là một thước đo loại bỏ những biến động giá cực đoan, nhằm cung cấp thông tin đáng tin cậy hơn về lạm phát căn bản.
Cô Radford cho biết mặc dù một số chỉ số lạm phát đã giảm, nhưng vẫn còn “những yếu tố của lạm phát trong tất cả những thứ mà chúng ta đang mua”.
Cô nói, “Điều đó thể hiện rõ qua cách các siêu thị đưa hàng hóa đến tay người tiêu dùng”,
“Cuối cùng, khi chúng ta mua sắm tại siêu thị, mức giá mà chúng ta phải trả thường là kết quả của chi phí nhiên liệu tăng, chi phí lưu kho tăng, hoặc nhu cầu vận chuyển hàng hóa đến các vùng khác tăng. Và tôi nghĩ, thật không may, đó là điều mà chúng ta buộc phải chi trả”.
Các siêu thị tại Úc đã đối mặt với cáo buộc tăng giá quá mức, một hình thức trong đó doanh nghiệp lợi dụng nhu cầu cao hoặc nguồn cung hạn chế để đẩy giá lên đáng kể.
Các tập đoàn siêu thị lớn như Coles và Woolworths đã nhiều lần phủ nhận các cáo buộc này, trong khi báo cáo của Ủy ban Cạnh tranh và Người tiêu dùng Úc (ACCC) vào tháng Ba cho thấy không có bằng chứng về việc tăng giá quá mức.
Một báo cáo từ tổ chức bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng CHOICE cũng chỉ ra rằng vị trí mua sắm có thể ảnh hưởng đến giá thực phẩm.
Bằng cách so sánh giá cả tại 104 siêu thị ở 27 địa điểm trên khắp nước Úc vào tháng Ba, CHOICE phát hiện rằng “tiểu bang bạn đang sống thực sự ảnh hưởng đến số tiền bạn phải trả”.
Theo báo cáo của Canstar Blue, các hộ gia đình ở Lãnh thổ Bắc Úc có chi phí mua sắm hàng tuần thấp nhất, trong khi người dân ở Tasmania chi tiêu nhiều nhất tại siêu thị.
“Đồ đông lạnh” thay vì “đồ tươi”
Theo cô Radford, việc giá cả tăng đã khiến người tiêu dùng thay đổi “cách họ mua sắm”.
Cô nói, “Chúng tôi nhận thấy rằng, đặc biệt trong 12 tháng qua, nhiều người đã chọn mua thực phẩm đông lạnh thay vì thực phẩm tươi sống”,
“Họ cũng thay đổi thời điểm đi mua sắm — ví dụ như đi rất sớm hoặc thậm chí là rất muộn”.
Việc mua sắm tại nhiều siêu thị khác nhau cũng đang trở thành một chiến lược mới của người tiêu dùng để đối phó với giá cả tăng cao, theo báo cáo của Canstar Blue, hơn 61% người mua sắm hiện đi từ hai siêu thị trở lên mỗi tuần.
Tổng thể, 80% người tham gia khảo sát của Canstar Blue cho biết họ đã thay đổi thói quen mua sắm trong năm qua để tiết kiệm chi phí.
Cô Radford nói: “Bất kỳ sự tăng giá nào, đặc biệt là với hàng hóa thực phẩm của một gia đình, đều không phải là tin tốt, và cũng không dễ để xoay sở.”
“Điều chúng tôi hy vọng — và cũng đang thấy qua nghiên cứu này — là ngày càng nhiều người Úc không chỉ cố gắng chịu đựng, mà còn nói rằng: ‘Khoan đã, có lẽ tôi nên thử mua ở siêu thị khác xem sao’ ”.