Đường trong Rừng Sclerophyll Ướt - một con đường xuyên qua khu rừng hùng vĩ chủ yếu là cây Tần bì núi (Eucalyptus regnans) (AAP/Mary Evans/Ardea/Steffen & Alexandra Sailer) - KHÔNG LƯU TRỮ, CHỈ XỬ DỤNG CHO MỤC ĐÍCH BIÊN TẬP. Ảnh: Rights Managed/MARY EVANS

AUSTRALIA - Một cuộc nghiên cứu mới phát hiện, các khu rừng chịu ảnh hưởng của nhiệt độ cao ở Úc đang nhanh chóng suy yếu, thậm chí có thể tạo ra khí thải carbon. Điều này diễn ra trong bối cảnh, chánh phủ công bố báo cáo rủi ro khí hậu lịch sử hôm 15 tháng Chín và chuẩn bị công bố mục tiêu phát thải liên bang. Tuy nhiên các nhà nghiên cứu địa phương, chánh trị gia và các nhóm chủ sở hữu đất đai truyền thống, vẫn còn chia rẽ về cách bảo vệ rừng.

Các loại cây bạch đàn hùng vĩ, là loài thực vật có hoa và cao nhất hành tinh.

Cây bạch đàn còn gọi là khuynh diệp có nguồn gốc từ Victoria và Tasmania, có thể cao hơn một trăm mét tương đương với một tòa nhà 25 tầng.

Nó cũng lưu trữ nhiều car-bon trên một hec-ta, hơn cả rừng nhiệt đới Amazon nổi tiếng ở Nam Mỹ.

Giáo sư Michael-Shawn Fletcher, một người thuộc bộ tộc Wiradjuri đến từ miền trung New South Wales, đã dành nhiều thời gian nghiên cứu vùng đất này, nơi đã cung cấp nơi trú ẩn và nguồn sống cho những người sở hữu truyền thống trong hàng chục ngàn năm.

Giáo sư Michael-Shawn Fletcher nói, “Những điều này đã khơi dậy lòng tôn kính trong một thời gian dài, đối với người Thổ dân và những người thực dân, đó là sự thật. Vì vậy, chăm sóc những khu vực đó có nghĩa là bảo vệ chúng. Nhưng điều quan trọng là, mọi người cần phải chăm sóc các khu vực xung quanh những nơi đó”.

Được biết các nhà nghiên cứu đã phân tích dữ liệu trong hơn 50 năm và tin rằng, cứ mỗi độ Trái đất ấm lên, thì 9 phần trăm số cây này có thể bị mất đi.

Raphael Trouve, một nghiên cứu viên cấp cao của Đại học Melbourne  nói, “Khí hậu đang ấm lên và chúng tôi nhận thấy rằng đến năm 2080, chúng tôi dự đoán 25% số cây này sẽ chết, và về cơ bản, có khoảng 100 ngàn tấn có thể được thải trở lại khí quyển”.

Và ông đã phát hiện ra rằng, khi những loại cây này phân hủy, chúng thực sự thải ra thạn khí carbon dioxide vào khí quyển, tương đương với việc lái một triệu chiếc xe hơi 10 ngàn cây số (km) mỗi năm, trong 75 năm.

Được biết trong những năm qua, các khu rừng đã bị tàn phá bởi nạn khai thác gỗ, cháy rừng và lượng mưa giảm.
 

Điều đó đã khiến Victoria mất khoảng 77% diện tích rừng nguyên sinh, trong những thập niên gần đây.
 

Thế nhưng thay vì trồng thêm cây, một số nhà nghiên cứu tin rằng, giải pháp có thể nằm ở việc chặt bỏ chúng.
 

Đó là một quá trình được gọi là "tỉa thưa sinh thái", trong đó cây bị chặt bỏ một cách có chọn lọc, để giảm sự cạnh tranh về tài nguyên.
 

Nghiên cứu viên Raphael Trouve nói, “Chưa có nhiều nghiên cứu về việc tỉa thưa ở Úc. Đây là điều đã được thực hiện rất nhiều trên toàn thế giới. Có rất nhiều nghiên cứu cho thấy, việc tỉa thưa rừng giúp cây cối phục hồi tốt hơn”.

Mặc dù điều này có vẻ trái ngược với suy nghĩ thông thường, ông Raphael Trouve lại tin tưởng.
 

“Giống như bạn có một mảnh vườn rau và bạn trồng những hàng xà lách. Sau đó khi chúng lớn lên, bạn có thể cần tỉa thưa chúng vào một thời điểm nào đó, nếu không chúng sẽ quá rậm rạp, còi cọc và không khỏe mạnh. Đối với cây cối điều này cũng tương tự, nếu bạn chặt bỏ một số cây, những cây còn lại sẽ có nhiều tài nguyên hơn và có sức phục hồi tốt hơn trước hạn hán”.

Trong khi đó Giáo sư David Lindenmayer, đã nghiên cứu các khu rừng của Úc trong hơn 40 năm.

Giáo sư David Lindenmayer nói, “Tôi nghĩ rằng khái niệm tỉa thưa trong những khu rừng này thật nực cười. Tự nhiên, rừng sẽ tự tỉa thưa. Vì vậy, con người không cần phải can thiệp và làm xáo trộn khu rừng hơn nữa, bằng cách điều khiển những cỗ máy khổng lồ, chặt bỏ nhiều cây, điều này sẽ làm đất bị nén chặt, giết chết hầu hết các tầng dưới. Thảm thực vật và trong những khu rừng đó, thực sự khiến chúng dễ bị cháy hơn”.

Ông đã kêu gọi Victoria thành lập Công viên Quốc gia Rừng Lớn ‘Great Forest National Park’, trong hơn một thập niên.

“Phân tách mà chúng tôi đã thực hiện cho thấy, Melbourne xếp cuối bảng xếp hạng về thức thiết lập các công viên quốc gia, so với bất kỳ thủ phủ nào trên khắp nước Úc. Thành phố này kém hơn Sydney gấp 10 lần. Vì vậy, Melbourne không còn là thành phố đáng sống nhất ở Úc nữa, trên thực tế đây là thành phố lớn khó sống nhất ở Úc, vì tiềm năng thành lập các công viên quốc gia ở đây là thấp nhất”.

Trong khi đó Chánh quyền Victoria đã loại trừ yếu tố vừa được nói tới này.

Thay vào đó, họ đã đưa ra một tuyên bố với SBS rằng, họ đã đầu tư 7,7 triệu đô-la, để gieo thêm hạt giống tại các khu vực rừng Mountain Ash và Alpine, bị tàn phá bởi các vụ cháy rừng năm 2019/20, đồng thời tiếp tục theo dõi để hướng dẫn quá trình phục hồi.

Được biết cây cối cũng lọc sạch và dẫn nước mưa vào các lưu vực, cung cấp nguồn nước thiết yếu cho hơn 5 triệu người dân Melbourne.

Không giống như các thành phố lớn khác ở Úc, nguồn cung cấp nước của Victoria gắn liền mật thiết với những khu rừng này.

Chúng cũng nuôi dưỡng một số loài động vật có nguy cơ tuyệt chủng cao nhất của Úc, bao gồm cả loài chồn túi Leadbeater.

Đối với Giáo sư Fletcher, cây cối và con người luôn gắn bó với nhau và tinh thần ‘Chăm sóc Đất nước’ ‘Care for Country’ đã ăn sâu bén rễ.

Giáo sư Flecher nói, “Chúng ta không tạo ra vấn đề này, đây không phải là vấn đề của chúng ta. Chúng ta quan tâm và yêu đất nước, vì vậy chúng ta sẽ sửa chữa nó, chúng ta sẽ cố gắng sửa chữa nó, chúng ta sẽ làm mọi thứ có thể. Nhưng các người không thể chỉ đổ lỗi cho chúng tôi, rồi nói rằng cứ thế mà làm. Đó là xây dựng năng lực cho những người, đã đàn áp và áp bức trong hai thế kỷ rưỡi. Hãy xây dựng năng lực, thực hiện một cách có ý nghĩa và trao quyền cho người Thổ dân, để họ tiếp nhận. Chúng ta hoàn toàn có năng lực theo cách của mình, nhưng nếu muốn chúng tôi hành động theo cách của các người, hãy xây dựng chúng tôi và tạo cơ hội cho chúng ta”.