Một năm trước, Tổ trưởng Tài chính liên bang, Jim Chalmers, đã khởi động Kế hoạch Gia cư Quốc gia - National Housing Accord. Sự khởi đầu chậm chạp của kế hoạch này là một phần lý do khiến giá nhà ở vẫn tăng vọt. Ảnh: NewsWire / Martin Ollman.
AUSTRALIA – nước Úc vẫn còn thiếu 40.000 giấy phép xây cất nhà mới để đạt được mục tiêu hàng năm của chánh phủ liên bang nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng nhà ở của quốc gia sau 13 tháng kể từ khi chúng được thực hiện.
Tham vọng xây cất nhà mới của quốc gia đã có bước thụt lùi vào tháng 7/2025 khi số lượng giấy phép xây cất giảm mạnh, khiến tiềm năng mục tiêu xây cất 240.000 căn nhà mới trong một năm thực sự sẽ mất hơn 15 tháng.
Dữ liệu mới nhất của Nha Thống kê Úc Đại Lợi cho thấy số lượng nhà ở được chất thuận đã giảm 8,2% so với tháng 6/2025, và các chuyên gia kinh tế cảnh báo rằng sự trì trệ liên tục của việc xây cất nhà mới là một yếu tố dẫn đến giá nhà tăng vọt ở Úc.
Liệu chúng ta có đạt được mục tiêu xây dựng nhà ở trên toàn quốc không?
Mặc dù số lượng nhà mới được phê duyệt tăng khiêm tốn 1,1%, nhưng con số này đã bị nhấn chìm bởi sự sụt giảm lớn hơn về số lượng nhà phố và nhà ở chúng cư (căn hộ) được phê duyệt.
Trong suốt 13 tháng dữ liệu kể từ khi kế hoạch xây dựng 1,2 triệu ngôi nhà trong 5 năm của Kế hoạch Gia cư Quốc gia bắt đầu vào ngày 1 tháng Bảy năm 2024, chỉ hơn 200.000 ngôi nhà mới đã được phê duyệt.
Dựa trên số lượng phê duyệt trung bình hàng tháng hồi năm ngoái, sẽ mất đến giữa tháng 10/2025 để đạt được cột mốc 240.000 căn nhà được phê duyệt hàng năm đầu tiên - gần 15,5 tháng.
Chuyên gia kinh tế trưởng của Hiệp hội Công nghiệp Nhà ở (Housing Industry Association), là ông Tim Reardon, cho biết với khoảng 3% số nhà mới và tới 50% số căn hộ mới không thực sự được xây dựng sau khi được phê duyệt, rất có thể thời gian để xây dựng 240.000 ngôi nhà mới sẽ dài hơn đáng kể so với 15 tháng.
Xây dựng nhà ở tăng trưởng hàng năm, nhưng vẫn chưa đạt đến mức cần thiết để giải quyết cuộc khủng hoảng nhà ở trên toàn quốc.
Tuy nhiên, hội nghị bàn tròn kinh tế mới tháng trước đã mang lại cho ông Reardon hy vọng rằng đến cuối mốc thời gian 5 năm, nước Úc có thể sẽ khởi công xây cất 240.000 ngôi nhà mới - với những thay đổi đối với Chương trình Bảo lãnh Nhà ở - Home Guarantee Scheme - với mức đặt cọc 5% của chánh phủ liên bang dự kiến sẽ thúc đẩy số lượng người mua nhà lần đầu cân nhắc mua nhà mới.
Chuyên gia kinh tế này cho biết thêm rằng kế hoạch của chánh quyền tiểu bang NSW nhằm bảo lãnh doanh số cho hàng nghìn căn hộ xây sẵn cũng là một tín hiệu rất tích cực cho lĩnh vực này, nơi việc phê duyệt vẫn còn "biến động".
Số liệu mới nhất của PropTrack, được công bố hôm ngày 1/09, cho thấy giá trị nhà ở trung bình 835.000 đô-la trên cả nước đã tăng 47.500 đô-la (5,1%).
Chuyên gia kinh tế cấp cao Eleanor Creagh cho biết có thể sẽ có sự gia tăng trong việc phê duyệt và hoàn thiện nhà ở mới trong tương lai, với việc cắt giảm lãi suất có thể sẽ thúc đẩy tính khả thi của các dự án mới vào thời điểm lạm phát tiền lương lao động và giá vật liệu đang được cải thiện.
Eleanor Creagh, chuyên gia kinh tế cấp cao của PropTrack, cho biết giá nhà tăng trên khắp nước Úc có thể là kết quả của việc nguồn cung nhà ở tiếp tục hạn chế.
Bà Creagh nói, "Tuy nhiên, nguồn cung nhà ở mới vẫn còn ít hơn nhu cầu dân số, với tình trạng thiếu hụt nguồn cung tích lũy từ trước sẽ cần thời gian để khắc phục",
"Nguồn cung nhà ở mới ít ỏi là một yếu tố duy trì áp lực tăng giá, mặc dù lĩnh vực xây cất mới đang chuyển từ tình trạng căng thẳng nghiêm trọng sang phục hồi dần dần và việc phê duyệt xây dựng đang đi đúng hướng."
Nha Thống Kê Úc Đại Lợi cho thấy 188.727 căn nhà mới được phê duyệt trong 12 tháng tính đến ngày 31 tháng Bảy năm 2025, đã tăng khoảng 24.000 căn so với cùng kỳ năm ngoái.
Ông Timothy Hibbert, Trưởng bộ phận dự báo xây cất và bất động sản của Oxford Economics, đồng ý rằng sau nhiều năm thị trường nhà ở của Úc thiếu hụt nguồn cung, việc liên tục không đạt được số lượng phê duyệt xây cất mong muốn là một trong những yếu tố góp phần khiến giá nhà ở Úc tăng vọt.
Tuy nhiên, ông nhắc lại rằng đã có những dấu hiệu tích cực từ chánh quyền các cấp tiểu bang và liên bang, giúp việc xây dựng khả thi hơn.
Các chuyên gia tin rằng một loạt các thay đổi quan trọng trong cải cách quy hoạch đã giúp quốc gia này có vị thế tốt hơn để xây dựng thêm nhà ở — mặc dù số lượng phê duyệt vẫn còn chậm.
Ông dự kiến Úc sẽ đạt 200.000 nhà mới khởi công vào năm 2026, khi số lượng này tăng lên, tuy nhiên, nhắc lại rằng hầu hết các dự báo về giá nhà đều cho thấy giá nhà sẽ tăng mạnh hơn so với dự đoán hồi đầu năm.
Giám đốc điều hành nhóm chính sách và vận động của Hội đồng Bất động sản Úc (Property Council of Australia), là ông Matthew Kandelaars, cho biết mặc dù các mục tiêu vẫn còn xa vời, nhưng điều quan trọng cần lưu ý là quốc gia sẽ ở "một vị thế tồi tệ hơn nhiều ở hiện tại nếu chúng ta không có các mục tiêu của Kế hoạch Gia cư Quốc gia (National Housing Accord)".
ông Kandelaars nói, "Luôn luôn phải nỗ lực rất nhiều và làm việc chăm chỉ",
"Nhưng rõ ràng là bây giờ cần phải làm nhiều hơn nữa."
Ông cho biết các bước tiếp theo của quốc gia là cần phải "tăng gấp đôi" những gì đã đạt được cho đến nay.
Ông Kandelaars cho biết: “Tôi cho rằng chánh phủ liên bang sẽ lạc quan về tiến độ, nhưng cũng nhận ra rằng còn rất nhiều việc phải làm ở phía trước và tôi chắc chắn sẽ xem xét các biện pháp cải cách chi phí thấp, lợi ích cao hơn, như chúng ta đã thấy tại hội nghị bàn tròn kinh tế, để thúc đẩy nguồn cung nhà ở trên toàn quốc”.
Ông Matthew Kandelaars thuộc Hội đồng Bất động sản cho biết chánh phủ cần phải tăng cường các thành tựu cải cách đã đạt được cho đến nay trong nỗ lực xây cất thêm nhiều nhà ở.
Dữ liệu của Nha Thống Kế Úc Đại Lợi cũng cho thấy chi phí trung bình xây cất nhà dự kiến trên toàn quốc đã tăng từ 469.000 đô-la một năm trước lên 501.000 đô-la theo số liệu thống kê mới nhất.
Ước tính của Hiệp hội Công nghiệp Nhà ở (HIA) cho thấy chi phí xây dựng thông thường của một ngôi nhà mới có thể tăng thêm tới 20.000 đô-la theo các yêu cầu của Bộ luật Xây cất Quốc gia (National Construction Code), điều này sẽ ảnh hưởng đến việc phê duyệt trong khoảng thời gian đó - đặc biệt là ở tiểu bang Victoria.
Các yếu tố khác dẫn đến sự gia tăng chi phí xây cất nhà ở bao gồm một số vật liệu vẫn đang tăng giá, tình trạng khan hiếm thợ lành nghề, và việc vay tiền dễ dàng hơn cho phép người mua nhà xây cất những ngôi nhà lớn hơn, hoặc, phẩm chất cao hơn.
(Huy Le – Nguồn Realestate.com.au)