.png)
Đĩa ăng-ten 35 mét của Cơ quan Vũ trụ Âu Châu hiện đang đặt tại trạm theo dõi không gian sâu New Norcia.
Hơn ba năm kể từ khi được công bố, một ăng-ten không gian sâu mới đang được đưa vào hoạt động tại Tây Úc. Chiếc đĩa thu sóng khổng lồ này là dự án hợp tác giữa Cơ quan Vũ trụ Âu châu (European Space Agency – ESA) và Tổ chức Nghiên cứu Khoa học và Công nghiệp Khối Thịnh vượng chung Úc Đại Lợi (CSIRO), nhằm mở rộng tiềm năng nghiên cứu vũ trụ, bao gồm cả các nhiệm vụ theo dõi Mặt Trời để phát hiện hoạt động năng lượng mặt trời có thể gây nguy hiểm.
Cơ quan Vũ trụ Châu Âu sắp vận hành một trong những công trình hạ tầng đầy tham vọng nhất bên ngoài châu Âu – một ăng-ten mới để quan sát không gian sâu.
Ngày 4 tháng Mười, ESA phối hợp với CSIRO của Úc sẽ khánh thành chiếc đĩa đường kính 35 mét tại New Norcia, cách Perth khoảng 130 cây số (km) về phía Bắc.
Được biết đến với tên New Norcia 3 (NN3), hay DSA4 (Deep Space Antenna 4), ăng-ten này được kỳ vọng sẽ thay đổi hoàn toàn khả năng liên lạc của châu Âu với các phi thuyền vũ trụ bay khắp Hệ Mặt Trời.
Công trình khổng lồ này bắt đầu được xây dựng từ giữa năm 2022.
Với chiều cao 40 mét và nặng 700 tấn, nó sẽ trở thành mắt xích quan trọng trong mạng lưới thông tin toàn cầu Estrack do Cơ quan Vũ trụ Châu Âu vận hành.
Nếu không có những ăng-ten như thế này, các nhiệm vụ không gian của Âu châu– từ vệ tinh quay quanh Trái Đất đến các phi thuyền vũ trụ thăm dò quỹ đạo Sao Thủy hay Sao Mộc – sẽ rơi vào cảnh mất liên lạc.
Ông Steven Mew thuộc Trung tâm Truyền thông Khoa học Úc giải thích tầm quan trọng của dự án:
“Việc xây dựng ăng-ten được hỗ trợ bởi khoản đầu tư 4 triệu đô-la từ chánh phủ Úc thông qua Cơ quan Vũ trụ Úc, giúp mở rộng năng lực liên lạc không gian sâu của Cơ quan Vũ trụ Âu châu. Điều này hỗ trợ việc giao tiếp với nhiều nhiệm vụ không gian khác nhau, bao gồm cả nhiệm vụ Vigil - theo dõi Mặt Trời - để phát hiện hoạt động năng lượng mặt trời có thể gây nguy hiểm.”
Úc đã là đối tác tin cậy trong lĩnh vực liên lạc không gian sâu.
Cơ quan Vũ trụ Úc đồng tài trợ dự án với 4 triệu đô-la, trong khi ngành công nghiệp địa phương nâng cấp đường sá, điện và kết nối dữ liệu tại khu vực này.
CSIRO, cơ quan khoa học quốc gia của Úc, hiện đang vận hành các ăng-ten khác của ESA trong khu vực, cũng sẽ chịu trách nhiệm quản lý New Norcia 3.
Ông Enrico Palermo, người đứng đầu Cơ quan Vũ trụ Úc, coi đây là biểu tượng cho sự hợp tác ngày càng phát triển:
“Chúng tôi sẽ chào đón cả thế giới, bao gồm các đồng nghiệp Âu châu, và kết thúc tuần lễ đó bằng lễ khánh thành đặc biệt của ăng-ten mới mang tên NNO3 tại địa điểm NSEA mới ở Tây Úc. Đây là dự án tiêu biểu cho cách chúng ta kết hợp các khoản đầu tư, quan hệ đối tác quốc tế và cùng hướng tới tầm nhìn chung cho việc khám phá không gian. Úc được biết đến như một nhà vận hành tin cậy, có kinh nghiệm và năng lực trong liên lạc không gian sâu.”
Vậy ăng-ten này sẽ làm gì?
Phạm vi hoạt động của nó lên đến 750 triệu cây số (km) – đủ xa để duy trì liên lạc với các phi thuyền vũ trụ như sứ mệnh Juice của ESA đang khám phá các mặt trăng của Sao Mộc.
Với công suất truyền 20 kilowatt và tốc độ tính toán hơn một độ mỗi giây, nó được thiết kế để truyền tải khối lượng dữ liệu khổng lồ.
Hệ thống làm mát tiên tiến, đồng hồ thời gian siêu chính xác, trí tuệ nhân tạo và công nghệ vô tuyến hiện đại sẽ bảo đảm tín hiệu thông suốt qua không gian.
Khi đi vào hoạt động năm 2026, New Norcia 3 sẽ hỗ trợ các nhiệm vụ hàng đầu của ESA: BepiColombo đang trên đường tới Sao Thủy, Solar Orbiter nghiên cứu Mặt Trời, Mars Express, Euclid lập bản đồ “vũ trụ tối” và Hera – sứ mệnh phòng thủ hành tinh của nhân loại.
Nó cũng sẽ kết nối với các nhiệm vụ sắp tới như Vigil, nhằm thu thập dữ liệu để cảnh báo sớm các cơn bão Mặt Trời.
Ông Giuseppe Manolo, quản lý dự án Vigil của E-S-A, giải thích vì sao nhiệm vụ này quan trọng đối với Úc:
“Vigil tìm kiếm những gì chúng tôi gọi là các sự kiện Mặt Trời dữ dội – những vụ nổ năng lượng và hạt vô cùng mạnh từ Mặt Trời, có thể làm gián đoạn hệ thống công nghệ trên Trái Đất và ảnh hưởng đến hạ tầng toàn cầu.”
Vị trí của ăng-ten ở Tây Úc mang tính chiến lược.
Cùng với các trạm ESA ở Argentina và Tây Ban Nha, nó bảo đảm vùng phủ sóng toàn cầu để các phi thuyền vũ trụ có thể duy trì liên lạc 24/7.
Khu vực này cũng nằm ngay dưới đường bay của các phi thuyền phóng từ bãi phóng Âu châu ở Guiana thuộc Pháp; một ăng-ten nhỏ hơn ở đó đã theo dõi các phi thuyền khi chúng bay qua.
Nhưng có lẽ câu chuyện lớn hơn chính là ý nghĩa của dự án này.
Âu châu và Úc đang cùng đầu tư vào cơ sở hạ tầng lâu dài cần thiết cho việc khám phá Hệ Mặt Trời.
Đằng sau thép và vi mạch là các tập đoàn Âu châu– như Thales Alenia Space (Pháp) và Schwartz Hautmont (Tây Ban Nha) – cùng các khoa học gia, kỹ sư, và kỹ thuật viên Úc sẽ vận hành trạm này hàng ngày.
Bà Susie Jackson, quản lý trạm của CSIRO tại New Norcia, cho biết đây là cơ hội việc làm hấp dẫn:
“Với tất cả sự mở rộng tại New Norcia, chúng tôi đang gần như tăng gấp đôi số nhân viên. Từ một trạm khá nhỏ, giờ đây đã trở thành cơ sở lớn và điều này cho chúng tôi cơ hội mang đến thế hệ nhân sự mới, truyền cảm hứng về không gian và khoa học, và hy vọng giúp họ có sự nghiệp dài lâu trong lĩnh vực khoa học”.
Vì vậy, vào ngày 4 tháng Mười, khi chiếc đĩa 35 mét sáng loáng chính thức được khánh thành, nó sẽ không chỉ đánh dấu sự hoàn thành của một công trình kỹ thuật vĩ đại.
Nó còn là biểu tượng hợp tác – một “cánh cổng” Âu châu - Úc hướng lên các vì sao.
