Các nhân viên hải quân Campuchia trên những chiếc thuyền neo đậu tại cầu tàu ở căn cứ hải quân Ream ở tỉnh Preah Sihanouk, Campuchia, hôm 26/7/2019. (Ảnh: Tang Chhin Sothy/AFP/Getty Images)
QUỐC TẾ - Theo hình ảnh vệ tinh BlackSky công bố ngày 24/7, việc xây dựng cảng hải quân do Trung Quốc tài trợ tại Ream (Campuchia) gần như đã hoàn tất, với một bến tàu đủ lớn để neo đậu một hàng không mẫu hạm.
Theo BlackSky, một công ty địa không gian có trụ sở tại Hoa Kỳ, các hình ảnh vệ tinh cho thấy việc mở rộng cảng hải quân của quân đội Trung Quốc ở Campuchia đã tăng tốc trong khoảng thời gian từ tháng 8/2021 đến tháng 7/2023.
Đây sẽ là căn cứ hải quân nước ngoài thứ hai được biết đến của Trung Quốc. Căn cứ đầu tiên nằm ở quốc gia Djibouti ở Đông Phi.
Theo ông Craig Singleton, một học giả cấp cao tại Quỹ Bảo vệ các nền Dân chủ (Foundation for Defense of Democracies), tốc độ nhanh chóng này khiến người ta khó lòng phủ nhận “tốc độ có chủ ý đằng sau các sáng kiến đặt căn cứ ở hải ngoại của Trung Quốc”
Ông Singleton cho biết trong một thông cáo báo chí của BlackSky rằng “Việc Campuchia sẵn sàng cho Trung Quốc xây dựng cảng hải quân thứ hai ở hải ngoại củng cố khả năng chiến lược của Bắc Kinh trong việc triển khai sức mạnh quân sự ở Ấn Độ Dương”.
Các nhà phân tích cũng nhận thấy việc xây dựng một bán đảo nhân tạo rộng 38.000 mét vuông ở phía nam của căn cứ, cũng như các cấu trúc quân sự khác biệt của Campuchia và Trung Quốc, bao gồm một khu liên hợp chỉ huy, doanh trại và kho chứa nhiên liệu.
Ông Singleton cũng nhấn mạnh đến sự tương đồng giữa bến tàu Ream và bến tàu quân sự của Trung Quốc ở Djibouti, vì hai cấu trúc có kích thước tương đương nhau, đủ sức để neo đậu một hàng không mẫu hạm.
Ông Singleton nói “Có một sự tương đồng gần như tuyệt đối giữa một bến tàu nước sâu góc cạnh ở bờ biển phía tây của căn cứ Ream và một bến tàu quân sự khác tại căn cứ Quân đội Giải phóng Nhân dân [PLA] ở Djibouti”,
“Cả hai bến tàu chính này đều có chiều dài 363 mét và đủ lớn để tiếp nhận tất cả các tàu nào trong kho vũ khí của hải quân Trung Quốc, bao gồm cả hàng không mẫu hạm Phúc Kiến Lớp 003 mới với chiều dài 300 mét”.
Campuchia cũng từng thừa nhận rằng việc xây dựng căn cứ hải quân của họ ở Ream là "gần như hoàn tất". Tuy nhiên, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Campuchia Chhum Socheat bác bỏ việc căn cứ này được sử dụng cho mục đích quân sự của Trung Quốc.
Ông Chhum Socheat nói với hãng tin AFP ngày 25/7 "Chúng tôi đã nói không có căn cứ quân sự của Trung Quốc ở đó. Chúng tôi chỉ hiện đại hóa quân đội để bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ của mình".
Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden (trái) và Thủ tướng Campuchia Hun Sen phát biểu khi hai nhà lãnh đạo tham dự Dạ tiệc Hội nghị thượng đỉnh Đông Á tại Phnom Penh, hôm 12/11/2022. (Ảnh: Saul Loeb/AFP/Getty Images)
Mỹ kêu gọi Campuchia minh bạch thông tin
Sau khi có thông tin cho rằng một cơ sở mới đang được xây dựng cho quân đội Trung Quốc "sử dụng độc quyền" tại căn cứ hải quân Campuchia, Hoa Kỳ đã kêu gọi Campuchia minh bạch về vai trò của quân đội Trung Quốc tại căn cứ hải quân Ream.
Tổng thống Mỹ Joe Biden đã khuyến khích Thủ tướng Campuchia Hun Sen duy trì "sự minh bạch hoàn toàn" về các hoạt động quân sự của Trung Quốc tại căn cứ hải quân Ream trên bờ biển phía nam Campuchia trong chuyến công du của ông tới Phnom Penh vào năm ngoái.
Theo Bộ trưởng Quốc phòng Campuchia Tea Banh, Trung Quốc đã cung cấp kinh phí để hỗ trợ hiện đại hóa căn cứ Ream, nhưng đó là vì lợi ích của Quốc phòng Campuchia chứ không phải phục vụ lợi ích cho quân đội Trung Quốc.
Trong lễ khởi công tại căn cứ hải quân Ream hôm 9/6/2022, ông Tea Banh cho hay: “Vì Căn cứ Hải quân Ream có quy mô nhỏ nên chúng tôi cần nâng cấp căn cứ của mình để bảo vệ quốc gia, lãnh thổ và chủ quyền của chúng tôi”. Ông cho biết, việc nâng cấp bao gồm cải tạo ụ tàu, bến tàu và đường trượt.
Trong một báo cáo năm 2021 (pdf), Bộ Quốc phòng Mỹ tuyên bố rằng Campuchia đã phá dỡ hai căn cứ do Hoa Kỳ tài trợ tại Ream sau khi từ chối lời đề nghị của Washington về việc trả tiền để cải tạo một trong các căn cứ đó, "điều này cho thấy rằng Campuchia có thể đã chấp nhận hỗ trợ từ CHND Trung Hoa (PRC) để phát triển căn cứ này".
Theo báo cáo của Bộ Quốc phòng Mỹ, “Trung Quốc có thể đã xem xét một số quốc gia để xây dựng các căn cứ của PLA, bao gồm Campuchia, Myanmar, Thái Lan, Singapore, Indonesia, Pakistan, Sri Lanka, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Kenya, Seychelles, Tanzania, Angola và Tajikistan”.
Trung Quốc hiện là nhà đầu tư lớn nhất và là đối tác chính trị thân thiết nhất của Campuchia, và viện trợ của Trung Quốc rất quan trọng đối với nền kinh tế của quốc gia Đông Nam Á này. Vào tháng 2/2023, Trung Quốc đã tài trợ cho Campuchia 300 triệu nhân dân tệ (khoảng 44 triệu USD) để giúp Campuchia xây dựng một tuyến đường sắt.
(Theo The Epoch Times)
(ntdvn.net - Lam Giang biên dịch)