Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden bình luận về thỏa thuận ngừng bắn. Nguồn: AAP / Aaron Schwartz/Aaron Schwartz/Sipa USA

TÂY Á  - Lệnh ngừng bắn giữa Israel và Hezbollah sẽ có hiệu lực vào lúc 4 giờ sáng giờ địa phương, nhằm 1 giờ chiều thứ Tư giờ Đông Bộ Úc Châu, sau khi cả hai bên chấp nhận một thỏa thuận do Hoa Kỳ và Pháp làm trung gian. Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden cho biết thỏa thuận này được thiết lập để chấm dứt tình trạng thù địch vĩnh viễn, mặc dù nhiều người vẫn hoài nghi về khả năng lệnh ngừng bắn sẽ được duy trì.

Israel và Lebanon đã chấp nhận đề nghị do Hoa Kỳ hậu thuẫn, nhằm chấm dứt 13 tháng giao tranh giữa Israel và Hezbollah, một nhóm chính trị và phiến quân được Iran hậu thuẫn.

Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đã nhanh chóng chia sẻ những gì ông cho là tin tức tốt lành từ Trung Đông.

Tổng thống Joe Biden nói, "Đề nghị nầy được thiết kế để chấm dứt vĩnh viễn các hành động thù địch".

"Những gì còn sót lại của Hezbollah và các tổ chức khủng bố khác sẽ không được phép, tôi nhấn mạnh, sẽ không được phép đe dọa an ninh của Israel một lần nữa”.

Thủ tướng Lebanon, Najib Mikati, đã hoan nghênh lệnh ngừng bắn hiện đã có hiệu lực, tính đến 1 giờ chiều ngày 27 tháng Mười một.

Ông Netanyahu cho biết, có ba lý do khiến Israel đồng ý theo đuổi lệnh ngừng bắn: tập trung vào Iran, củng cố nguồn cung cấp vũ khí đã cạn kiệt và cô lập Hamas vốn là nhóm phiến quân và chính trị đã gây ra chiến tranh trong khu vực khi phát động một cuộc tấn công vào Israel từ Gaza vào năm ngoái.

Lệnh ngừng bắn sẽ diễn ra, khi quân đội Israel sẽ rút khỏi miền nam Lebanon và Hezbollah sẽ rút lui về phía bắc sông Litani, chấm dứt sự hiện diện của họ ở phía nam.

Điều này sẽ diễn ra trong 60 ngày và sẽ được quân đội Lebanon giám sát, phần lớn họ hầu như vẫn là ở bên ngoài trong cuộc chiến hiện tại.

Trong khi đó một lực lượng đặc nhiệm quốc tế do Hoa Kỳ đứng đầu, bao gồm lực lượng gìn giữ hòa bình của Pháp, cũng sẽ được khai triển để giám sát việc thực hiện lệnh ngừng bắn.

Sau đó, quân đội Lebanon sẽ được yêu cầu mở rộng vai trò của mình tại Lebanon, trở thành lực lượng vũ trang duy nhất và phụ trách mọi hoạt động liên quan đến vũ khí trong nước.

Tuy nhiên, ông Netanyahu đã đặt ra các điều kiện nghiêm ngặt cho lệnh ngừng bắn, khi tuyên bố Israel sẽ duy trì ‘quyền tự do hành động quân sự hoàn toàn’.

Ông Benyamin Netanyahu nói, "Hezbollah sẽ vi phạm lệnh ngừng bắn không chỉ nếu họ bắn vào chúng tôi, mà còn vi phạm thỏa thuận nếu họ cố gắng tự trang bị vũ khí, để bắn vào chúng tôi trong tương lai".

"Chúng tôi sẽ phản ứng mạnh mẽ với bất kỳ hành vi vi phạm nào, đối với thỏa thuận này”.

Trong khi đó Giáo sư Shahram Akbarzadeh là giám đốc Diễn đàn Nghiên cứu Trung Đông của Đại học Deakin cho biết, đó là lý do đủ để tiếp tục hoài nghi.

Ông Shahram Akbarzadeh nói, "Netanyahu đã hành động đơn phương trong quá khứ".

"Ông ấy có quyền, ông ấy đã rất rõ ràng về điều đó để hành động một lần nữa, nếu ông ấy quyết định, chúng ta phải xem lệnh ngừng bắn này như một hạt muối”.

Trong khi đó những người đã phải di dời cũng cho biết họ vẫn còn nghi ngờ.

Một phụ nữ phải ra đi từ miền nam Lebanon cho biết, bà khó có thể tin tưởng Israel. Người phụ nữ này nói, "Nếu Chúa muốn, Israel đáng tin cậy và trung thực về lệnh ngừng bắn vì họ thay đổi quyết định mỗi ngày".

"Họ không có bất kỳ uy tín nào, điều đó ai cũng biết và nếu ý Chúa, chúng ta sẽ trở về nhà và đất đai của mình”.

Gamel Kheir là Thư ký của Hiệp hội Hồi giáo Lebanon tại Úc.

Ông cũng không tin rằng lệnh ngừng bắn sẽ kéo dài. Ông nói, "Chúng tôi đã nói chuyện rất nhiều với những người ở phía bắc, nơi tràn ngập người tị nạn Syria và bây giờ là người Lebanon từ phía nam".

"Nhưng họ tin rằng vấn đề sẽ được giải quyết tạm thời, và tôi nhấn mạnh từ tạm thời".

"Đây là một chu kỳ, người dân Lebanon đã trải qua điều này trong hơn 20 năm”.

Ông Benjamin Netanyahu tin rằng Israel đã giảm sức mạnh của Hezbollah, để giảm thiểu mọi mối đe dọa. Ông nói, “Đây không còn là Hezbollah như trước nữa, chúng ta đã đẩy lùi nó hàng thập niên. Chúng tôi đã loại bỏ Nasrallah, đây là trục chính, chúng tôi đã loại bỏ tất cả các lãnh đạo cao cấp của tổ chức, chúng tôi đã phá hủy hầu hết hỏa tiễn và rocket của tổ chức này, chúng tôi đã loại bỏ hàng ngàn tên khủng bố và chúng tôi đã phá hủy các cơ sở hạ tầng ngầm và khủng bố, gần biên giới của chúng tôi”.

Nhưng Giáo sư Akbarzadeh cho biết, lịch sử lại kể một câu chuyện khác. Ông nói, "Đây có thể là chiến thắng về mặt chiến thuật cho Netanyahu, đây có thể là chiến thắng về mặt chiến thuật cho Israel".

"Nhưng Hezbollah sẽ lấy lại và phục hồi sau thất bại này, tiếp tục thù địch và tiếp tục tấn công Israel".

"Vì vậy bất kỳ giải pháp nào cho vấn đề Hezbollah, đều phải là giải pháp chính trị”.

Trong khi đó Ngoại trưởng Úc, Penny Wong, cho biết  Úc hoan nghênh thông báo này.

Ngoại trưởng Penny Wong nói, "Chúng tôi hy vọng rằng, đây là chất xúc tác cho lệnh ngừng bắn rộng rãi hơn trong khu vực và chúng tôi mong chờ ngày có lệnh ngừng bắn ở Gaza”.

Đó là hy vọng chung của quốc tế, nhưng Giáo sư Akbarzadeh cho biết ngày đó có thể vẫn còn rất xa.

Giáo sư Akbarzadeh nói, "Tôi không nghĩ Netanyahu sẽ cởi mở với các cuộc đàm phán ngừng bắn với Hamas vì họ đã, tôi nghĩ toàn bộ lý lẽ của việc ngừng bắn với Hezbollah, là tập trung vào Gaza và tập trung vào việc tiêu diệt Hamas".

"Vì vậy tôi sẽ không lạc quan lắm, về triển vọng ngừng bắn giữa Hamas và Israel”.

Còn ông Kheir nói rằng, điều đó có nghĩa là việc duy trì áp lực quốc tế đối với Israel, vẫn quan trọng như mọi khi.

Ông Gamel Kheir nói, "Sẽ là đạo đức giả nếu chúng ta thực sự ăn mừng sự kiện có lệnh ngừng bắn, mặc dù rõ ràng là chúng ta rất vui vì có lệnh ngừng bắn".

"Nhưng ngay bên kia biên giới, có một cuộc diệt chủng đang diễn ra ở Gaza".

"Chúng ta sẽ không vui cho đến khi có lệnh ngừng bắn hoàn toàn và vấn đề Palestine đang diễn ra này phải được giải quyết, vì nó là tai họa cho nhân loại cho đến khi chúng ta giải quyết nó”.