Bức chân dung bị hư xé rách của Tổng thống Syria Bashar al-Assad treo ở thành phố Qamishli, khi người Kurd ở Syria ăn mừng sự kiện thủ đô Damascus rơi vào tay các chiến binh chống chính phủ vào ngày 8/12/2024. (Ảnh: VOA)

Tổ chức của Liên Hợp Quốc về hỗ trợ điều tra những tội ác nghiêm trọng nhất ở Syria cho biết vào hôm 23/12 rằng, chính quyền mới của nước này "rất cởi mở" với yêu cầu hợp tác của họ trong chuyến thăm Damascus vừa kết thúc và họ đang chuẩn bị khai triển.

Chuyến thăm do Robert Petit, người đứng đầu Cơ chế quốc tế, công bằng và độc lập về Syria, dẫn đầu là chuyến thăm đầu tiên kể từ khi tổ chức này được Đại hội đồng LHQ thành lập vào năm 2016. Cơ chế này được thành lập để hỗ trợ thu thập bằng chứng và truy tố những cá nhân chịu trách nhiệm về các tội ác chiến tranh, tội ác chống lại loài người và tội diệt chủng khả dĩ kể từ khi cuộc nội chiến ở Syria bắt đầu vào năm 2011.

Ông Petit nhấn mạnh tính cấp thiết của việc bảo quản các tài liệu và bằng chứng khác trước khi chúng bị mất.

Kể từ khi quân nổi dậy lật đổ Tổng thống Syria Bashar Assad và quân nổi dậy mở cửa các nhà tù cũng như cơ sở giam giữ, ngày càng nhiều người dân Syria đòi truy tố những kẻ chịu trách nhiệm về các hành động tàn bạo và giết người trong thời gian ông Assad nắm quyền.

"Sự sụp đổ của chế độ Assad là cơ hội quan trọng để chúng tôi hoàn thành nhiệm vụ của mình trên thực địa," ông Petit nói. "Thời gian đang dần hết. Chỉ còn một khoảng thời gian ngắn để bảo vệ các địa điểm này và các tài liệu mà họ lưu giữ".

Phó phát ngôn viên của LHQ, Stephane Trembla,y cho biết vào hôm 23/12 rằng, nhóm điều tra "đang chuẩn bị khai triển hoạt động sớm nhất có thể và ngay khi được phép tiến hành các hoạt động trên đất Syria".

Phát ngôn nhân chuyên trách cho tổ chức điều tra của LHQ, được gọi là IIIM, đã đi cùng ông Petit trong chuyến đi đến Syria và nói với AP rằng: "Chúng tôi đang chuẩn bị khai triển với kỳ vọng rằng chúng tôi sẽ được cấp phép".

“Các đại diện từ chính quyền lâm thời rất cởi mở với yêu cầu hợp tác của chúng tôi và nhận thức được quy mô của nhiệm vụ sắp tới", phát ngôn nhân này cho biết với điều kiện dấu tên. “Họ nhấn mạnh rằng họ sẽ cần chuyên môn để giúp bảo vệ các tài liệu mới được truy cập”.

IIIM không tiết lộ những quan chức nào trong chính phủ mới mà họ đã gặp hoặc địa điểm mà ông Petit đã đến thăm sau đó.

“Ngay cả tại một cơ sở”, ông Petit nói, “hàng núi tài liệu của chính phủ cho thấy hệ quả đáng sợ của sự hệ thống hóa các tội ác tàn bạo của chế độ”.

Ông cho biết một nỗ lực chung của người Syria, các tổ chức xã hội dân sự và các đối tác quốc tế sẽ là ưu tiên hàng đầu, “để bảo tồn bằng chứng về các tội ác đã gây ra, tránh trùng lặp và bảo đảm rằng tất cả các nạn nhân đều được đại diện một cách toàn diện trong quá trình theo đuổi công lý”.

Vào tháng 6/2023, Đại hội đồng gồm 193 thành viên cũng đã thành lập một Viện độc lập về người mất tích tại Cộng hòa Ả Rập Syria để làm rõ số phận và nơi ở của hơn 130.000 người mất tích do xung đột.

(Theo VOA Việt ngữ)