Ấn Độ - người bạn láng giềng trong nhiều năm qua của Trung Quốc, với nền kinh tế hai nước phụ thuộc lẫn nhau, cũng đã quyết định “cắt đứt” với Trung Quốc (Ảnh: NTDVN tổng hợp)
Ấn Độ đang tăng cường khả năng phòng thủ trên đảo trong khi Bắc Kinh tìm kiếm một tuyến đường nhanh hơn đến Ấn Độ Dương. Do đó, dự án xây kênh đào Thái Lan trị giá 30 tỷ USD có thể được xem là “mặt trận tiếp theo trong xung đột Ấn - Trung”.
Chúng ta hãy tạm quên cuộc Chiến tranh Lạnh mới ở Thái Bình Dương giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc. Có một cuộc chiến “nóng” hơn nhiều đã xảy ra giữa Ấn Độ và Trung Quốc làm ít nhất 20 người thiệt mạng, khiến hai quốc gia đông dân nhất thế giới này rơi vào thế đối đầu thật sự.
Trên biển, Trung Quốc đang cố gắng bao vây Ấn Độ bằng một loạt liên minh và căn cứ hải quân được gọi là “chuỗi ngọc trai”. Lỗ hổng lớn nhất của Trung Quốc trong chiến lược thống trị Ấn Độ Dương (liên quan trực tiếp đến Ấn Độ) là eo biển Malacca, một con đường biển hẹp ngăn cách Singapore và Sumatra, nơi rất nhiều giao thông đường biển phải đi qua đó.
Đây vừa là “huyết mạch” cho thương mại đường biển của Trung Quốc, vừa chính là con đường cho hải quân Trung Quốc hướng tới Nam Á, và hướng xa hơn về phía tây.
Liên quan đến sự cạnh tranh Ấn - Trung, và tham vọng chiến lược của Trung Quốc ở châu Phi, Trung Đông, Địa Trung Hải và hơn thế nữa, thì bất cứ điều gì có thể giúp làm giảm sự “lưu thông” giữa “các cường quốc thù địch” đều được xem là điều quan trọng.
Kênh đào Thái Lan và kế hoạch 'bao vây Ấn Độ' của Trung Quốc
Có thể nói, nơi được đặt nhiều “tham vọng nhất” trong tất cả các dự án cơ sở hạ tầng Sáng kiến Vành đai và Con đường của Bắc Kinh, chính là một con kênh dài qua eo đất Kra ở miền nam Thái Lan, điểm hẹp nhất của bán đảo Malaysia.
Từ nơi này sẽ mở ra một tuyến đường biển thứ hai từ Trung Quốc đến Ấn Độ Dương, có thể cho phép hải quân Trung Quốc nhanh chóng di chuyển tàu giữa các căn cứ mới được xây dựng của mình ở Biển Đông và Ấn Độ Dương mà không cần chuyển hướng hơn 700 dặm về phía nam.
Điều đó sẽ làm cho kênh đào Thái Lan trở thành một “tài sản chiến lược quan trọng” đối với Trung Quốc, và cũng là một “chiếc thòng lọng tiềm năng quanh cái cổ hẹp” phía nam của Thái Lan. Nếu Thái Lan cho phép Trung Quốc đầu tư 30 tỷ USD để đào kênh, thì có thể thấy rằng những “sợi dây liên kết” sẽ gắn bó mãi mãi.
Mặc dù dự án này gây tranh cãi từ lâu, hiện tại việc đào kênh lại nhận được sự ủng hộ rộng rãi của giới tinh hoa chính trị Thái Lan, với một ủy ban quốc hội sẽ đưa ra các khuyến nghị về dự án trong tháng này. Ngay cả tờ Bangkok Post từng lên tiếng phê bình dự án , cũng đã có bài xã luận ủng hộ việc đào kênh. Qua đó có thể thấy rằng Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đã tạo đủ áp lực nhằm gây ảnh hưởng đến việc định hình dư luận tại Thái Lan.
Bất chấp mối quan hệ đồng minh trên danh nghĩa với Hoa Kỳ, Thái Lan đã nghiêng hẳn về phía Trung Quốc kể từ khi Hoa Kỳ từ chối công nhận chính phủ Thái Lan tiếp quản quân sự vào năm 2014.
Về mặt quân sự, một con kênh như vậy của Thái Lan sẽ nằm gọn trong kế hoạch "bao vây Ấn Độ" của Bắc Kinh.
Hải quân Trung Quốc đang tích cực tiến về phía tây vào Vịnh Bengal và Ấn Độ Dương, mở một căn cứ hậu cần Đông Phi ở Djibouti và tiến hành các cuộc tập trận chung trong khu vực với hải quân Myanmar, Bangladesh, Pakistan, Iran và thậm chí cả Nga.
Hàng loạt dự án cơ sở hạ tầng cảng do Trung Quốc tài trợ trong toàn khu vực chỉ làm tăng thêm ấn tượng về sự “bao vây” của chính quyền này.
Ấn Độ đã phản ứng bằng cách chuẩn bị cho các cuộc đối đầu tiềm năng trong tương lai với Trung Quốc trên biển.
Vào tháng 8/2020, tờ Hindustan Times đưa tin rằng Ấn Độ đang lên kế hoạch nâng cấp đáng kể các cơ sở không quân và hải quân của mình ở quần đảo Andaman và Nicobar, đặc biệt là để chống lại Trung Quốc. Là một lãnh thổ liên minh của Ấn Độ với dân số dưới nửa triệu người, quần đảo chiến lược này giao với các tuyến đường biển dẫn từ eo biển Malacca vào Ấn Độ Dương, chúng cũng có khả năng cách ly kênh đào Thái Lan.
Với dự án kênh đào, Thái Lan có thể 'vỡ làm đôi'
Eo biển Malacca đã là một hành lang quan trọng của thương mại toàn cầu trong nhiều thế kỷ, nếu không muốn nói là hàng thiên niên kỷ. Nhà thám hiểm người Ý Marco Polo đã đi thuyền qua eo biển vào năm 1292 trên đường từ triều đình của Hốt Tất Liệt trở về nhà. Vào đầu những năm 1400, đô đốc Trịnh Hòa của triều đại nhà Minh của Trung Quốc đã đi qua eo biển này trong các chuyến hành trình đến Ấn Độ, Châu Phi và Trung Đông.
Ngày nay, hơn 80.000 tàu mỗi năm đi qua eo biển, đây cũng là hành lang quan trọng đưa dầu đến Đông Á và là tuyến đường vận chuyển hàng hóa sản xuất ra thế giới. Sự thịnh vượng của Singapore hiện đại đã được xây dựng dựa trên vị trí chiến lược của nó ở cực Đông Nam hẹp của eo biển.
Hiệp hội Kênh đào Thái Lan, có liên kết chặt chẽ với quân đội Thái Lan hùng mạnh về mặt chính trị, lập luận rằng Thái Lan có thể chuyển hướng một phần sự thịnh vượng đó sang cho mình, bằng cách xây dựng các khu công nghiệp và trung tâm hậu cần ở cả hai đầu của những nơi [có thể trở thành] một trong những “huyết mạch trung chuyển chính của châu Á”.
Mặc dù các chuyên gia trong ngành ước tính rằng kênh đào sẽ không có giá trị kinh tế với giá vận chuyển và chi phí nhiên liệu ngày nay, nó vẫn là phương án khả thi. Khi mà tuyến đường hiện tại qua eo biển Malacca gần như đã đạt đến giới hạn an toàn về khối lượng vận chuyển mà nó có thể xử lý. Đối với các lựa chọn thay thế cho Malacca, như eo biển Sunda của Indonesia, thì việc vận chuyển hàng hóa đông tây phải đi vòng xa hơn nữa.
Theo tờ trình, Dự án Kênh đào Thái Lan hiện nay (được gọi là con đường 9A) sẽ bao gồm hai kênh song song có độ sâu 30 mét, rộng 180 mét, và “chạy” 75 dặm ở mực nước biển từ Songkhla trên Vịnh Thái Lan đến khu vực Krabi ở Biển Andaman. Tuy nhiên, nếu chấp nhận dự án này, Thái Lan có nguy cơ “bị chia đôi”.
Thái Lan có khả năng phải đối mặt với một cuộc nổi dậy ở ba tỉnh cực nam của nó, nơi có đa số là người dân theo đạo Hồi. Con kênh có thể trở thành biên giới biểu tượng giữa "đất liền" Thái Lan ở phía bắc và phong trào ly khai ở phía nam. Nó có thể tạo ra sự chia rẽ kéo dài hàng thế kỷ.
Một khi các con kênh đã được đào hết, chúng sẽ không thể được lấp đầy và Thái Lan có thể bị “vỡ làm đôi”. Con kênh của Thái Lan có thể là điểm bắt đầu của “sự rạn nứt”.
Trong lịch sử, khi kênh đào Suez mở cửa vào năm 1869, nó đã trở thành tâm điểm của sự can thiệp quân sự của Anh và Pháp vào cuối năm 1956. Nó vẫn là một bàn cờ địa chính trị cho đến năm 1975, và thậm chí ngày nay Ai Cập phải đối mặt với một cuộc nổi dậy ở bán đảo Sinai ở phía bên kia kênh.
Với Kênh đào Thái Lan, Trung Quốc sẽ trở thành một ‘đối tác an ninh lâu dài’ không dễ bị loại bỏ
Ngày nay, sự toàn vẹn lãnh thổ của Thái Lan tương đối an toàn. Nhưng một dự án kênh đào như vậy của Thái Lan sẽ định hình lại địa lý - chính trị của Đông Nam Á. Nó sẽ đưa Trung Quốc trở thành một đối tác an ninh lâu dài không thể dễ dàng bị loại bỏ của khu vực này.
Cùng với kế hoạch đầu tư vào các cảng tại Sihanoukville ở Campuchia và Kyaukpyu ở Myanmar, Trung Quốc sẽ coi kênh đào Thái Lan như một tuyến đường thủy chiến lược nối “chuỗi ngọc trai” của họ. Và nếu chính phủ Bangkok đe dọa cắt đứt sợi dây đó, thì Trung Quốc có thể sẽ ủng hộ phong trào độc lập ở miền nam và giành quyền kiểm soát kênh đào.
Trước những nguy cơ chính trị tiềm ẩn của con kênh, Bộ trưởng Giao thông Thái Lan Saksayam Chidchob gần đây cho biết, ông thích xây dựng các tuyến đường sắt và đường cao tốc qua eo đất thay vì một con kênh. Chidchob cho biết chính phủ đã dành ngân sách để nghiên cứu việc xây dựng hai cảng biển mới - mỗi cảng ở mỗi bên eo đất - cũng như một “cây cầu trên bộ” để vận chuyển hàng hóa giữa chúng.
Một con kênh của Thái Lan sẽ gây phiền phức cho Hoa Kỳ, các đồng minh của họ, và thậm chí cả Ấn Độ, vốn có thể chống lại chủ nghĩa bành trướng của Trung Quốc một cách hiệu quả bằng cách nâng cấp các căn cứ trong nước ở quần đảo Andaman và Nicobar.
Mối quan tâm thực sự là kênh đào này sẽ tiếp tục làm suy yếu nền độc lập của các nước Đông Nam Á nhỏ như Myanmar và Campuchia, những quốc gia có các thể chế xã hội tương đối yếu và rất dễ bị Trung Quốc can thiệp.
Hơn thế nữa, điều này hoàn toàn gây khó khăn cho Thái Lan. Eo biển Malacca chỉ mang lại lợi ích cho Singapore vì Singapore có một nền kinh tế mở, tương đối không chịu ảnh hưởng của nước ngoài. Thái Lan nên suy ngẫm về bài học đó trước khi “thò cổ ra” vì lợi ích của Trung Quốc.
(Theo ntdvn.com)
