Bài viết của Michelle Rimmer và Cameron Nicholls tại London
(Biên dịch: BBT Danviet)
Elon Musk đã sử dụng sức mạnh tài chính của mình để tác động đến cuộc bầu cử Hoa Kỳ. (Reuters: Gonzalo Fuentes)
Người đàn ông giàu nhất thế giới vừa giúp Donald Trump trở lại Tòa Bạch Ốc, nhưng Elon Musk không chỉ quan tâm đến tương lai của Hoa Kỳ.
Tỷ phú này ngày càng can thiệp nhiều hơn vào chính trường Âu châu.
Trong sáu tháng qua, Musk đã lên tiếng về những vấn đề vượt xa biên giới nước Mỹ.
Tỷ phú này lập luận rằng Anh Quốc đang "trở thành một nhà nước cảnh sát" và tuyên bố đảng chính trị cực hữu của Đức Alternative for Deutschland (AfD) từng bị xa lánh là "hy vọng duy nhất" của nước Đức.
Ông Musk cũng kêu gọi tổ chức một cuộc bầu cử mới tại Vương quốc Anh, mặc dù một cuộc bầu cử đã được tổ chức vào tháng 7 năm ngoái, và lập luận rằng "chỉ có đảng Reform mới có thể cứu được nước Anh".
Đảng Reform UK là một đảng chính trị cánh hữu, dân túy, do Nigel Farage, người ủng hộ Brexit, lãnh đạo.
Nigel Farage và Elon Musk đã gặp nhau vào trước Giáng sinh tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của ông Trump, nơi họ thảo luận về các chiến thuật chính trị, và có báo cáo rằng Musk đang có kế hoạch quyên góp tới 160 triệu đô-la cho đảng Reform UK.
Ông Farage nói với hãng tin GB News rằng ông Musk đã nói "ông ấy thực sự lo sợ rằng quốc gia mẹ nói tiếng Anh của thế giới đang đi xuống và ông ấy nói rằng nước Anh cần cải cách", trong suốt cuộc gặp gỡ của hai người họ.
Elon Musk mỉm cười chụp ảnh tại Mar-a-Lago với thủ quỹ của đảng Reform UK, Nick Candy (bên trái) và lãnh đạo đảng Reform UK, Nigel Farage. (X: @Nigel_Farage)
Hồi tuần này, ông trùm công nghệ Hoa Kỳ đã đăng một loạt các bài đăng trên nền tảng truyền thông xã hội X của mình trong một nỗ lực rõ ràng nhằm làm mất uy tín Thủ tướng Anh Quốc, Keir Starmer.
Trong một số bài đăng, ông kêu gọi trả tự do cho nhà hoạt động cực hữu người Anh, Tommy Robinson, người đang thụ án tù 18 tháng vì tội coi thường tòa án vì cứ lặp lại các cáo buộc sai sự thật rằng một cậu bé tị nạn người Syria là một tên côn đồ hung bạo.
Ông ấy cũng lên tiếng kêu gọi mở cuộc điều tra toàn quốc về vụ bê bối lạm dụng trẻ em xảy ra tại một thị trấn của Anh từ năm 1997 đến năm 2013.
Năm 2014, Cuộc điều tra Độc lập về Nạn Bóc lột Tình dục Trẻ em (Independent Inquiry into Child Sexual Exploitation) ở Rotherham do hội đồng địa phương ủy quyền đã phát hiện ra khoảng 1.400 trẻ em bị một mạng lưới đàn ông "có nguồn gốc Pakistan" xâm hại tình dục.
Nhiều vụ lạm dụng tương tự đã được phát hiện tại nhiều thị trấn ở Anh và một số thủ phạm đã bị đưa ra xét xử.
Ông Musk, trong một bài đăng trên X, đã cáo buộc Starmer, người đứng đầu Cơ quan công tố Anh Quốc (England's Crown Prosecution Service) trong năm năm kể từ năm 2008, đã bỏ rơi những người sống sót.
Sáu tiếng đồng hồ sau, Lãnh đạo phe đối lập của Anh, Kemi Badenoch, đã lặp lại lời kêu gọi mở cuộc điều tra toàn quốc trong một bài đăng trên nền tảng mạng xã hội X.
Ông Farage trả lời rằng Đảng Bảo thủ (Conservative Party) của Badenoch đã có 14 năm cầm quyền để tiến hành cuộc điều tra riêng của họ và đã chọn không làm như vậy.
Đây không phải là lần đầu tiên Musk chỉ trích chính quyền Starmer. Vào tháng Bảy năm ngoái, khi một số vùng ở Anh vật lộn với các cuộc bạo loạn chống nhập cư, Musk đã đăng trên X rằng "nội chiến là điều không thể tránh khỏi".
Ở nơi khác, ông Musk đã thể hiện sự ủng hộ của mình đối với đảng AfD của Đức, mô tả họ là "tia hy vọng cuối cùng" cho quốc gia và chuẩn bị tổ chức một cuộc phỏng vấn trực tiếp với lãnh đạo đảng này trên nền tảng X.
Ông Musk đã bày tỏ sự ủng hộ của mình đối với đảng này trong một bài viết nêu quan điểm cho tờ báo Đức, Welt am Sonntag, dẫn đến việc biên tập viên quan điểm của tờ báo này từ chức, và chính phủ cáo buộc Musk đang cố gắng tác động đến cuộc bầu cử của Đức vào tháng tới.
Các cuộc thăm dò ý kiến đang dự đoán rằng đảng AfD chống nhập cư đang trên đà trở thành nhóm đối lập lớn nhất.
Ông Musk lập luận rằng "các khoản đầu tư to lớn" của ông vào nước Đức đã cho ông quyền lên tiếng về chính trị của quốc gia này.
Anh Quốc, Âu Châu trong tầm ngắm của Musk.
Richard Johnson, giảng viên cấp cao về chính trị Hoa Kỳ và Vương quốc Anh tại Đại học Queen Mary University of London, cho biết lý do khiến ông Musk quan tâm đến các vấn đề của Anh Quốc là vì gia cảnh của ông Musk.
Tiến sĩ Johnson nói, "Bà của ông Musk là người Anh, bà sinh ra ở Liverpool và di cư đến Nam Phi, và Musk đã nói về việc xác định mình là người Anh hoặc hậu duệ Anh, không phải người Nam Phi (Afrikaner)",
"Ông đã đến thăm Anh Quốc trong suốt cuộc đời mình, kể cả khi còn nhỏ… đây không phải là môi trường xa lạ để ông bước vào, theo một số cách, đây là quốc gia tiếp theo tự nhiên để ông mở rộng ảnh hưởng chính trị của mình".
Ông Musk cũng có mối quan hệ mật thiết với các vấn đề chính trị và xã hội mạnh mẽ đã thống trị cuộc tranh luận ở Tây phương trong những năm gần đây, bằng chứng là cuộc tổng tuyển cử vào tháng Bảy năm 2024 của Vương quốc Anh, và một lần nữa trong cuộc bỏ phiếu ở Đức vào tháng tới.
Tiến sĩ Johnson nói, "Những vấn đề mà ông ấy quan tâm nhất là vấn đề nhập cư và mối liên hệ của nó với tội phạm, quyền tự do ngôn luận và quy định trực tuyến, cũng như các vấn đề về giới tính và chuyển giới",
"Một lần nữa, tôi nghĩ rằng điều đó xuất phát từ hoàn cảnh riêng của ông ấy, là cha của một đứa trẻ chuyển giới mà ông ấy hiện đã cắt đứt liên lạc.”
"Đó rõ ràng là những vấn đề gần gũi với trái tim ông ấy và ông ấy chú ý đến những vấn đề đó, và ông ấy muốn định hình cuộc trò chuyện chính trị ở Anh và ở các quốc gia khác."
Trong một cuộc phỏng vấn hồi năm 2021 với chương trình phát thanh (podcast) The Babylon Bee, Musk cho biết "virus tâm trí nhạy cảm thái quá / thức tỉnh (woke mind virus) có thể được coi là một trong những mối đe dọa lớn nhất đối với nền văn minh hiện đại".
Quan điểm kiên định của ông trùm kinh doanh về các vấn đề nóng hổi này phù hợp nhất với các đảng cánh hữu như Đảng Reform của Anh Quốc, và Đảng AfD của Đức.
Elon Musk và Rishi Sunak chia sẻ một câu chuyện cười tại một buổi hội thoại hồi năm 2023 ở London. (Pool: Kirsty Wigglesworth qua Reuters)
Michael Cox, từ Đại học Kinh tế London (London School of Economics) cho biết "cái tôi" (ego) không thể bị bỏ qua như một động lực tiềm tàng khác.
Giáo sư Cox nói, "Sự thật cơ bản là, đây là một người đàn ông rất, rất giàu có, rất tham vọng và ông ấy muốn có nhiều thứ hơn là chỉ ảnh hưởng ở Hoa Kỳ".
Sau đó là lợi ích kinh doanh của ông ấy.
Sau chiến thắng trong cuộc bầu cử ở Hoa Kỳ của ông Trump, giá cổ phiếu của hãng sản xuất xe hơi điện Tesla, nơi Musk sở hữu phần lớn cổ phần và là giám đốc điều hành, đã tăng 66 phần trăm.
Tiến sĩ Johnson nói, "Trong kinh doanh, thường thì sự cường điệu và sự chú ý mà bạn nhận được, hào quang mà bạn có được với tư cách là một nhà lãnh đạo doanh nghiệp thực sự có thể mang lại phần thưởng về mặt tài chính cho bạn, vì, khi mọi người đầu tư vào một công ty, họ cũng đang đầu tư vào bạn với tư cách là một nhà lãnh đạo doanh nghiệp".
"Nếu bạn có thể chứng minh rằng bạn là người có quyền lực, có những mối quan hệ quyền lực, có thể định hình quan điểm chính trị, có thể giúp bầu ra tổng thống Hoa Kỳ, có lẽ có thể lật đổ hoàn toàn hệ thống đảng phái chính trị của Anh... mọi người cho rằng bạn cũng có thể thành công trong kinh doanh, nhưng điều đó có luôn xảy ra hay không lại là một vấn đề khác."
Tại sao Musk có thể muốn có tiếng nói ở Úc Đại Lợi.
Ông Musk đóng vai trò quan trọng trong chiến thắng của ông Trump trong cuộc bầu cử hồi tháng 11/2024 tại Hoa Kỳ, quyên góp hàng trăm triệu đô-la cho chiến dịch tranh cử của ứng cử viên đảng Cộng hòa.
Ông cũng vận động tranh cử cùng ông Trump và, ở một giai đoạn, đã tổ chức một cuộc xổ số, trong đó ông trao 1 triệu đô-la Mỹ (1,6 triệu đô-la Úc) mỗi ngày cho những cử tri ở các tiểu bang dao động đã ký vào bản kiến nghị "ủng hộ quyền tự do ngôn luận và quyền mang vũ khí".
Một số chuyên gia cảnh báo ông Musk có thể quan tâm đến cuộc bầu cử liên bang của Úc, phải được tổ chức vào, hoặc, trước ngày 17 tháng Năm.
Giáo sư Cox nói, "Tôi nghĩ trên toàn cầu, chắc chắn Úc sẽ nằm trong tầm ngắm của ông ấy, tôi rất muốn xem ông ấy sẽ nói gì",
"Tôi nghi ngờ rằng áp lực mà ông ấy sẽ gây ra cho nước Úc, nếu đó là áp lực, là ông ấy sẽ cố gắng đưa cuộc tranh luận chính trị của Úc xa hơn về phía cánh hữu, và, tránh xa tình trạng hiện tại, với Thủ tướng Albanese."
Vào tháng 11/2024, ông trùm công nghệ đã chỉ trích ông Albanese về kế hoạch cấm trẻ em sử dụng mạng xã hội của Đảng Lao động.
Ông Musk trả lời bài đăng của Albanese trên X, rằng, "Có vẻ như đây là cách bí mật để kiểm soát quyền truy cập Internet của tất cả người Úc".
Elon Musk đưa ra quan điểm trong một buổi hội thảo truyền thông hồi năm 2017 tại thành phố Adelaide. (AAP: Ben Macmahon)
Vị tỷ phú này, trước đây, đã chứng minh được khả năng gây ảnh hưởng của mình tại Úc.
Vào năm 2017, Mike Cannon-Brookes, giám đốc của công ty Atlassian, đã thách thức Musk xây dựng một nhà máy trữ điện có thể cải thiện tính ổn định của mạng lưới điện ở tiểu bang Nam Úc.
Musk đã xắn tay áo lên và thắng thầu, và xây dựng được nhà máy trữ điện bằng các bộ pin lithium-ion lớn nhất thế giới tại tiểu bang này.
Giáo sư Cox cho biết tầm ảnh hưởng toàn cầu của Musk cần được xem xét nghiêm túc.
Giáo sư Cox nói, "Đó là một vị trí khá đáng chú ý mà ông ấy đang có, ý tôi là, điều đó chưa từng xảy ra trước đây.”
"Ông ấy cũng có ảnh hưởng lớn thông qua việc đại diện theo một nghĩa nào đó, tương lai… ông ấy không phải là người sợ công nghệ, ông ấy đại diện cho một loại thay đổi công nghệ mới, bạn biết đấy, việc lên Hỏa tinh, lên mặt trăng… có một loại tính cách phi thường ở đây, một hiện tượng mới trong chính trị Hoa Kỳ và hiện đang có tác động lớn, không chỉ ở Hoa Kỳ mà còn trên toàn thế giới."
Ông Musk và ông Farage đã được liên lạc để bình luận.
(Theo abc.net.au)