.png)
Cờ Nga và ảnh tổng thống Vladimir Putin trên đường phố thủ đô Bình Nhưỡng, Bắc Hàn. Ảnh ngày 19/06/2024. AP - Gavriil Grigorov
QUỐC TẾ - Việc Bình Nhưỡng cung cấp đạn dược, tiếp tay Moscow trong cuộc xâm lược Ukraine để đối lấy công nghệ quốc phòng của Nga trong những lĩnh vực nhậy cảm nhất, « trực tiếp đe dọa đến an ninh của Hoa Kỳ ». Trong bài viết đăng trên trang mạng của Trung Tâm Nghiên Cứu Chiến Lược Quốc Tế CSIS, ngày 17/06/2024, chuyên gia Victor Cha đã nhận định như trên.
Lãnh đạo Nga và Bắc Hàn (Bắc Triều Tiên) vừa ký kết « thỏa thuận đối tác chiến lược », tăng cường hợp tác quân sự. Tổng thống Putin nói đến một « nền tảng trong quan hệ lâu dài » giữa Moscow với Bình Nhưỡng. Chủ tịch Kim Jong Un ca ngợi tình « hữu nghị thắm thiết » gắn liền hai quốc gia đang bị phương Tây trừng phạt.
Trong bài tham luận trên trang nhà của CSIS, Victor Cha lấy làm tiếc là chính quyền Biden quá thụ động trước mối đe dọa đang lớn dần từ Bắc Hàn. Ông Victor Cha nguyên là giám đốc đặc trách châu Á trong ban Cố Vấn An Ninh Quốc Hoa Kỳ và ông cũng từng là nhân vật số hai trong phái đoàn chính thức của Mỹ trong các vòng đàm phán Sáu Bên về phi nguyên tử hóa bán đảo Triều Tiên.
« Có qua, có lại »
Mở đầu bài viết tác giả nhắc lại từ tháng 11/2022 Hoa Kỳ đã có thông tin Bắc Hàn cung cấp đạn dược cho Nga. Chính xác hơn là cho tổ chức bán quân sự Wagner trong tay Yevgeny Prigozhin. Nhưng mãi đến gần đây ngoại trưởng Antony Blinken mới nhìn nhận rằng Wagner đã nhận 5 triệu đầu đạn của Bình Nhưỡng và kể cả hàng chục hỏa tiễn đạn đạo của quốc gia Đông Bắc Á này. Đáng lo ngại hơn cả là « những gì Nga nhượng bộ Bắc Hàn ».
Dù rất cần dầu hỏa, nông phẩm của Nga, nhưng đó không phải là lý do « mà chủ tịch Bắc Hàn trải thảm đỏ và long trọng tiếp đón tổng thống Vladimir Putin ». Dầu hỏa và lương thực của Nga chỉ là « chuyện nhỏ » trong quan hệ song phương. Món quà đáng giá nhất Vladimir Putin có thể trao tặng cho Kim Jong Un nằm ở vế « hợp tác quân sự ».
Cuối tháng 3/2024, Nga - thành viên thường trực Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc, đã dùng quyền phủ quyết, ngừng triển hạn công tác của nhân viên quốc tế giám sát các lệnh trừng phạt Bắc Hàn.
Kế tới trong tháng 6/2024 « một nhóm các chuyên gia của Nga được điều sang Bắc Hàn trước khi Bình Nhưỡng phóng vệ tinh quân sự ». Ông Kim Jong Un tuyên bố « hài lòng trước tiến triển của các dự án phát triển tàu ngầm nguyên tử ». Trong tuần này, một chuyên gia cũng trực thuộc Trung Tâm Nghiên Cứu Chiến Lược Quốc Tế CSIS báo động « có dấu hiệu Bình Nhưỡng chuẩn bị phóng hỏa tiễn đạn đạo từ tàu ngầm » và đó có thể là các loại hỏa tiễn đạn đạo hải đối không SLBM và hỏa tiễn hành trình SLCM.
Đành rằng Nga tiếp tục cần đạn dược của Bắc Hàn nhưng đổi lại thì Bình Nhưỡng đang cần « công nghệ tiên tiến của Nga cho các chương trình tàu ngầm nguyên tử, cho các dự án phóng vệ tinh do thám, vệ tinh quân sự, cho tham vọng làm chủ công nghệ chế tạo hỏa tiễn đạn đạo xuyên lục địa ICBM »
Kim Jong Un đã có sẵn « 50 quả bom nguyên tử »
Bắc Hàn mà được Nga hỗ trợ trong các lĩnh vực này thì đây là điều không hay cho nước Mỹ, bởi Bình Nhưỡng sẽ có thêm vũ khí gây bất ổn cho an ninh trên Bán đảo Triều Tiên và Á châu.
Hệ quả tiếp theo là « an ninh của bản thân nước Mỹ cũng bị đe dọa ». Vệ tinh và tàu ngầm của Bắc Hàn có thế nhắm tới lãnh thổ Hoa Kỳ, trong lúc mà Washington « khó lòng diệt trừ hiểm họa nguyên tử của Bình Nhưỡng ». Victor Cha trích dẫn thẩm định của một số chuyên gia Hoa Kỳ, Bắc Hàn dường như đã có « 50 quả bom nguyên tử ».
Từng trực tiếp tham gia các vòng đàm phán 6 bên phi nguyên tử hóa Bắc Hàn, tác giả bài viết lấy làm tiếc là trước những hành vi khiêu khích càng lúc càng dồn dập trong thời gian gần đây của chế độ Kim Jong Un, chính quyền Biden chỉ « ghi nhận », rồi « lên án » Bình Nhưỡng đồng thời tiến hành các cuộc tập trận quy mô hơn, thường xuyên hơn với hai đồng minh Đông Bắc Á là Nhật Bản và Nam Hàn (Nam Triều Tiên).
Có điều theo Victor Cha, vào lúc mà Bình Nhưỡng chưa bao giờ có nhiều phương tiện như hiện nay để « khiêu khích » cộng đồng quốc tế, nhất là gần đến bầu cử tổng thống Hoa Kỳ, thì ở góc đài bên kia chính quyền Biden vẫn bổn cũ soạn lại. Tòa Bạch Ốc « vẫn giữ lập trường từ thời Barack Obama, đòi Bắc Hàn từ bỏ tham vọng hạn nhân ». Chế độ Kim Jong Un đã ít nhất « 20 lần bác bỏ mọi đề xuất của Mỹ khởi động lại đàm phán ».
Vậy Mỹ phải làm gì ?
Cựu quan chức trong chính quyền Mỹ tán đồng việc Washington mở rộng các chương trình tập trận chung với Tokyo và Seoul, tăng thêm khả năng răn đe cho cả ba bên. Nhưng thay vì cứ một mực đòi Bình Nhưỡng từ bỏ các chương trình nguyên tử và hỏa tiễn đạn đạo, thì Hoa Kỳ cần « gấp rút tìm cách ngăn cản các khoản giao thương về quân sự, vũ khí giữa Bắc Hàn và Nga ».
Làm thế nào để ngăn chận cả trên bộ lẫn trên biển các khối đạn dược Bình Nhưỡng chuyển đến tay Moscow, bởi vì ở thời điểm này sau chiến tranh Ukraine và xung đột tại Gaza ông « Biden không cần trông thấy rộ lên thêm một cuộc xung đột vũ trang khác ».
Victor Cha khó hiểu vì sao Washington không phản ứng mạnh hơn trước việc Nga tháng 3 vừa rồi đã phủ quyết việc triển hạn công tác của ủy ban chuyên gia Liên Hiệp Quốc giám sát lệnh trừng phạt Bắc Hàn. Bởi với quyết định này coi như Moscow mặc nhiên để cho Bình Nhưỡng « muốn làm gì thì làm », đồng thời tự cho mình quyền giúp Bắc Hàn hiện đại hóa cỗ máy quân sự, kể cả trong lĩnh vực nguyên tử và chế tạo hỏa tiễn.
Còn nước còn tát
Song theo chuyên gia của trung tâm nghiên cứu CSIS, Mỹ vẫn còn có khả năng can thiệp.
Victor Cha nhắc lại : Washington tuy không có liên hệ trực tiếp với Bình Nhưỡng nhưng một số nước châu Âu vẫn để ngỏ cánh cửa với chế độ Bắc Hàn. Bản thân Kim Jong Un dường như cũng muốn xem châu Âu là một cửa ngõ mở ra với thế giới phương Tây. Vậy thì tại sao không sử dụng đến công cụ này để gây sức ép, ngăn chận vũ khí của Bắc Hàn trên hành trình được đưa sang Nga ?
Một khả năng thứ nhì là tại sao chính quyền Biden không lôi kéo Trung Quốc về phía mình khi biết rằng Trung Quốc bất bình thấy Bình Nhưỡng đang ngả vào vòng tay của Moscow?
Một công cụ thứ ba mà Mỹ có thể sử dụng đó là chiến tranh « tuyên truyền ». Chủ nhiệm chương trình châu Á của trung tâm CSIS đơn cử một thí dụ cụ thể là vào lúc Bắc Hàn dùng bóng bay thả rác thải sang lãnh thổ Nam Triều Tiên (Nam Hàn) thì Seoul cũng đáp trả bằng bóng bay nhưng là để thả truyền đơn và đĩa hát của ban nhạc nổi tiếng K-POP BTS sang sứ sở của ông Kim.
Quyền lực mềm của Nam Hàn (Nam Triều Tiên) có lẽ còn khiến Bình Nhưỡng lo sợ hơn các cuộc tập trận chung Mỹ-Hàn.
Cựu quan chức Hoa Kỳ Victor Cha cho rằng đã đến lúc Washington cần mạnh dạn tìm kiếm những phương pháp mới để hóa giải mối đe dọa Bắc Hàn. Trong khi chờ đợi, Vladimir Putin và Kim Jong Un đang thực sự hài lòng với một « cuộc hôn nhân hoàn hảo ». Moscow mượn tay Bình Nhưỡng gây khó khăn cho Hoa Kỳ tại châu Á. Còn Bắc Hàn thì trông thấy ở Nga một đối tác đáng tin cậy để « hiện đại hóa » và tăng tốc các chương trình nguyên tử. Phó chủ nhiệm chương trình châu Á và Bắc Hàn của trung tâm nghiên cứu CSIS kết luận : đã đến lúc Hoa Kỳ phải chuyển sang thế phản công !
(Theo RFI Việt ngữ)
