Tổng thống Mỹ Donald Trump chụp ảnh với các lãnh đạo ASEAN trước khi khai mạc kỳ họp thứ 13 của Hiệp Hội Các nước Đông Nam Á, tại Kuala Lumpur, Mã Lai Á, ngày 26/10/2025. AP - Vincent Thian
ĐÔNG NAM Á CHÂU - Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 47 khai mạc tại Kuala Lumpur thủ đô của Mã Lai Á chiều ngày 26/10/2025 và đã kết nạp thêm một thành viên mới là Timor Leste. Tuy nhiên mọi chú ý hướng về một loạt các hội nghi cấp cao khác mở ra từ hôm nay cho đến ngày 28/10/2025, như Hội Nghị Cấp Cao ASEAN + 3, Hội Nghị Cấp Cao Đông Á (EAS).
Hơn 30 nguyên thủ quốc gia và thủ tướng chính phủ các nước thành viên ASEAN cùng nhiều đối tác của khu vực Đông Nam Á như Trung Quốc, Nhật Bổn, Nam Hàn, Tân Tây Lan, Úc, Mỹ, Gia Nã Đại ... có mặt tại thủ đô Kuala Lumpur, chuẩn bị tham dự các cuộc họp trong ba ngày 26-28/10/2025. Khác với nhiệm kỳ đầu, tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump lần này đích thân đến dự thượng đỉnh với các đối tác Đông Nam Á.
Theo ghi nhận từ Kuala Lumpur của đặc phái viên Sébastien Berriot của đài France Inter tường thuật cho RFI, tổng thống Trump nỗ lực chinh phục lại cảm tình của khối ASEAN:
« Hình ảnh gây chú ý nhất sáng 26/10 tại Kuala Lumpur là, bên cạnh Thủ tướng Mã Lai Á, Tổng thống Donald Trump nhún nhẩy vài bước theo điệu nhạc ngay khi vừa bước xuống từ phi cơ của tổng thống. Đây là dấu hiệu cụ thể cho thấy ông muốn chinh phục cảm tìm của công luận.
Lãnh đạo Tòa Bạch Ốc ý thức được các đòn quan thuế đã để lại nhiều hậu quả cho một khu vực rất quan trọng đối với kinh tế của Hoa Kỳ. Những lo ngại về chính sách thương mại của Hoa Thịnh Đốn đã thúc đẩy các nước Đông Nam Á thắt chặt thêm quan hệ với Bắc Kinh.
Do vậy, lần này tổng thống Trump đích thân đến dự thượng đỉnh ASEAN như thể là để hàn gắn quan hệ. Ông đã chẳng mấy quan tâm đến các đối tác Đông Nam Á trong nhiệm kỳ đầu. Lần này nguyên thủ Mỹ dự trù sẽ ký kết nhiều thỏa thuận thương mại, chủ yếu là với nước chủ nhà. Mã Lai Á là một trong những đối tác Đông Nam Á quan trọng nhất của Hoa Kỳ ».
Thỏa thuận khoáng sản
Ngay sáng ngày 26/10, tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã ký hàng loạt thỏa thuận về thương mại và khoáng sản chiến lược với ba đối tác Đông Nam Á là Mã Lai Á, Cam Bốt và Thái Lan. Hoa Thịnh Đốn đang tìm cách giải quyết mất cân bằng thương mại và đa dạng hóa chuỗi cung ứng giữa lúc Trung Quốc thắt chặt xuất cảng đất hiếm.
Theo thông cáo của Tòa Bạch Ốc, Mỹ giữ mức quan thuế 19% đối với hầu hết các mặt hàng xuất cảng từ cả ba quốc gia nói trên. Tổng thống Trump cũng đã ký hàng loạt các thỏa thuận hợp tác về khoáng sản chiến lược với Thái Lan và Mã Lai Á. Mục đích của Hoa Thịnh Đốn nhằm đa dạng hóa các nguồn cung ứng trong lĩnh vực này, giảm bớt mức độ phụ thuộc vào đất hiếm Trung Quốc. Reuters nhắc lại Mã Lai Á có trữ lượng đất hiếm ước tính trên 16 triệu tấn, nhưng hiện tại đang cấm xuất cảng đất hiếm dạng thô nhằm ngăn thất thoát tài nguyên. Cùng lúc Kuala Lumpur muốn đẩy mạnh phát triển công nghiệp tinh chế kim loại hiếm.
(Theo RFI)
