Phi cơ quân sự của hãng Mỹ Lockheed Martin tại Triển lãm Quốc phòng Quốc tế Việt Nam, Hà Nội, ngày 16/12/2024. AP - Aniruddha Ghosal
Việt Nam và Hoa Kỳ đã bắt đầu đàm phán về quan thuế. Tối ngày 23/04/2025 (giờ Việt Nam), bộ trưởng Công Thương Việt Nam, Nguyễn Hồng Diên, đã điện đàm với Jamieson Greer, Đại diện Thương mại của Tòa Bạch Ốc, về “các vấn đề kinh tế và thương mại song phương”. Theo thông tin từ Vụ Phát triển Thị trường nước ngoài (bộ Công Thương Việt Nam), buổi làm việc nhằm “thảo luận về những nguyên tắc cơ bản, phạm vi và lộ trình đàm phán”.
Tham dự cuộc điện đàm còn có các thành viên Đoàn đàm phán Chính phủ cùng đại diện kỹ thuật từ các bộ, ngành liên quan của Việt Nam. Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhắc lại mong muốn của Việt Nam là “đàm phán và giải quyết các vấn đề mà Hoa Kỳ quan tâm, và tìm ra các giải pháp hợp lý vì lợi ích chung, trên tinh thần hài hòa lợi ích và chia sẻ rủi ro”.
Theo thông cáo, được AFP trích dẫn, Đại diện Thương mại Jamieson Greer hy vọng hai nước “sẽ sớm tìm ra những giải pháp phù hợp”. Washington muốn tái cân bằng trao đổi thương mại với Hà Nội, vì Mỹ nhập siêu hơn 123 tỉ đô la năm 2024 và vẫn cáo buộc Việt Nam làm “sân sau” cho hàng hóa Trung Quốc. Ngày 02/04, tổng thống Trump đã thông báo mức thuế đối ứng 46% đối với Việt Nam, tuy nhiên biện pháp này được tạm hoãn trong 90 ngày và hàng hóa Việt Nam hiện chỉ bị áp mức thuế chung là 10%.
Trong những ngày qua, Hà Nội đưa ra nhiều đề xuất để giảm bớt thặng dư với Mỹ, như đánh thuế 0% hàng hóa của nhau và Việt Nam sẵn sàng mua thêm sản phẩm của Mỹ. Theo trang 19FortyFive ngày 19/04, dường như Việt Nam và Mỹ đã đạt được thỏa thuận mua 24 chiến đấu cơ F-16 của tập đoàn Lockheed Martin. Tuy nhiên, chuyên gia quốc phòng, được báo mạng South China Morning Post trích dẫn ngày 23/04, tỏ vẻ nghi ngờ con số này, vì kinh phí sẽ rất cao. Còn hãng tin Reuters từng nêu khả năng Mỹ xem xét bán máy bay vận tải Hercules C-130, cũng của Lockheed Martin, cho Việt Nam.
Ngoài ra, theo trang Business Times ngày 24/04, hãng hàng không Việt Nam Airlines cho biết đã ký một biên bản ghi nhớ với ngân hàng Vietcombank để tài trợ mua 50 máy bay thân hẹp, trong đó có máy bay Boeing 787, cùng với máy bay thân hẹp Airbus A321 và máy bay thân rộng như Airbus A350. Thỏa thuận được đưa ra sau khi Việt Nam và Hoa Kỳ nhiều lần nói rằng việc mua máy bay của Mỹ sẽ góp phần quan trọng giảm thặng dư thương mại lớn giữa hai nước. Trước đó, hãng hàng không giá rẻ VietJet cũng thông báo dự án mua máy bay Boeing của Mỹ.
Tổng thống Trump nêu ra khả năng đạt thỏa thuận "công bằng" với Trung Quốc về quan thuế
Hôm ngày 23/04/2025, tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã đề cập đến khả năng giảm mức thuế quan đối với hàng Trung Quốc và đạt được một thỏa thuận thương mại « công bằng » với Trung Quốc, mặc dù hai bên chưa bắt đầu đàm phán.
Trong cuộc họp báo tại Tòa Bạch Ốc, tổng thống Donald Trump khẳng định ông « có quan hệ rất tốt với Tập Cận Bình », và hai nhà lãnh đạo « có thể ký kết một thỏa thuận công bằng ». Trước đó một ngày, ông Trump cũng đã nêu ra khả năng giảm thuế đối với hàng hóa Trung Quốc.
Cuộc chiến thương mại do Donald Trump khởi xướng đã nâng mức thuế quan mà Hoa Kỳ áp dụng với hàng nhập từ Trung Quốc lên thêm 145 %. Bắc Kinh đã mạnh mẽ đáp trả bằng mức thuế 125 % đối với hàng nhập cảng từ Hoa Kỳ.
Phía Trung Quốc cũng đã tỏ ra cởi mở với đàm phán hơn. Hôm ngày 23/04, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Quốc, Quách Gia Khôn, (Guo Jiakun) cho biết « nếu cần phải đấu, chúng tôi sẽ đấu đến cùng, nhưng cánh cửa đối thoại vẫn rộng mở ».
Hiện hai bên vẫn chưa chính thức bắt đầu đàm phán về quan thuế, nhưng theo Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Scott Bessent « mức thuế hiện hành của cả hai bên nên được hạ xuống, và đó là điều kiện tiên quyết cho bất kỳ cuộc đàm phán nào ».
Phát ngôn viên của Tòa Bạch Ốc, Karoline Leavitt, trước đó khẳng định các cuộc thảo luận để tìm ra một thỏa thuận thương mại với Bắc Kinh « đang tiến triển rất tốt ». Nhưng sáng ngày 24/04, Bắc Kinh tuyên bố bất cứ thông tin về tiến triển trong đàm phán thương mại với Washington đều là « vô căn cứ », hai nước chưa có bất cứ đàm phán nào.
(Theo RFI)
