Lãnh tụ lực lượng nổi dậy Abu Mohammed al-Golani đến Damas sau khi thông báo đã lật đổ tổng thống Bashar al-Assad, ngày 08/12/2024. REUTERS - Mahmoud Hassano
Trong khi nhiều nước đã có phản ứng, mãi đến tối Chủ Nhật 08/12/2024, tổng thống Hoa Kỳ mới lên tiếng về tình hình Syria. Chế độ của tổng thống Bachar Al Assad bị lật đổ sau 24 năm cầm quyền mà trong đó 14 năm liền Syria bị đẩy vào một cuộc nội chiến khiến gần nửa triệu người thiệt mạng, hơn 6 triệu thường dân phải di tản.
Trong phát biểu tối qua, tổng thống Joe Biden cho rằng chế độ « tàn bạo » của Bachar Al Assad phải đền tội, nhưng ông lưu ý rằng, trong số các lực lượng vừa giải phóng người dân Syria khỏi ách thống trị của chế độ gia đình trị Al Assad trong gần 50 năm qua, có cả những phần tử « khủng bố ». Nhóm HTS trong tay thủ lĩnh Mohammad Al Jolani là chi nhánh của Al Qaida. Theo nguyên thủ quốc gia Hoa Kỳ, đây là một « nguy cơ » đối với người dân Syria trong giai đoạn sắp tới.
Thông tín viên RFI từ Washington, Guillaume Naudin tường trình :
Khi Bachar al Assad đã đến Moscow, Joe Biden mới lên tiếng, giọng nói càng lúc càng yếu ớt và kém tự tin. Tổng thống Mỹ hoan nghênh sự kiện chế độ Syria sụp đổ, nhưng đây là một sự phấn khởi đầy thận trọng. Ông nói : « Cuối cùng thì chế độ Assad đã sụp đổ. Chế độ này đã đàn áp thô bạo, tra tấn và sát hại hàng ngàn người Syria vô tội. Một chế độ như vậy bị lật đổ, về mặt cơ bản, có nghĩa là công lý đã được thực thi. Đây là cơ hội lịch sử cho những người dân Syria từ quá lâu phải chịu đựng những đau khổ, để xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn cho đất nước mà họ tự hào. Đây cũng là một thời khắc đầy rủi ro và bất trắc. Vào lúc mà tất cả chúng ta tự hỏi điều gì sẽ xảy ra, Hoa Kỳ cùng với các đối tác và những nước trong liên minh tại Syria, sẽ giúp quốc gia này nắm bắt cơ hội và xử lý rủi ro ».
Tổng thống Hoa Kỳ muốn nói đến nguy cơ Hồi Giáo cực đoan. Joe Biden sẽ đánh giá hành động của các lãnh đạo mới ở Damas. Ông không muốn tổ chức Nhà Nước Hồi Giáo Daech tìm lại được sức mạnh. Để đạt được mục tiêu này, tổng thống Mỹ ngay từ hôm qua đã đưa ra một thông điệp rất rõ ràng khi ra lệnh mở đợt oanh kích vào các mục tiêu của Daech. Cụ thể là Hoa Kỳ đã huy động máy bay ném bom chiến lược hạng nặng B-52.
Tại Bắc Kinh, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Quốc, hôm ngày 9/12, kêu gọi tìm kiếm một « giải pháp chính trị » cho Syria. Về phần Moscow, sau khi các phương tiện truyền thông chính thức loan báo tổng thống Syria và gia đình đã đến Nga an toàn, các giới chức quân sự Nga cho biết là đã « nhận được một số bảo đảm từ các lãnh đạo mới cho các căn cứ của Nga tại Syria ». Cùng lúc Moscow yêu cầu Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc họp khẩn về tình hình Syria. Cuộc họp dự trù được mở ra vào 3 giờ chiều ngày 9/12/2024, theo giờ New York.
(Theo RFI Việt ngữ)