Cuộc họp 2+2 tại Tokyo giữa bộ trưởng Quốc Phòng và Ngoại Giao Nhật Bản và Hoa Kỳ trong ngày Chủ Nhật 28/07/2024. AP - Hiro Komae

Thông báo cơ cấu một bộ chỉ huy chung được đặt tại Nhật Bản nhằm tăng cường quan hệ quốc phòng, giám sát và phối hợp tốt hơn về mặt quân sự trước hai mối đe dọa là Trung Quốc và Bắc Triều Tiên. Đây là trọng tâm cuộc họp 2+2 tại Tokyo giữa bộ trưởng Quốc Phòng và Ngoại Giao hai nước trong ngày Chủ Nhật 28/07/2024. Đối thoại lần này nhằm trấn an đồng minh của Mỹ sau khi tổng thống Joe Biden thông báo không ra tranh cử thêm một nhiệm kỳ thứ hai.

Bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ Lloyd Austin và ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken khai mạc cuộc họp với hai đồng cấp Nhật Bản là ngoại trưởng Yoko Kamikawa và người đứng đầu ngành quốc phòng Nhật Bản Minoru Kihara. Mọi chú ý hướng về thông báo Mỹ-Nhật thành lập một bộ chỉ huy quân sự chung đặt tại Nhật Bản và cơ cấu này sẽ do một viên tướng ba sao lãnh đạo. Theo hãng tin Anh Reuters, bộ chỉ huy chung Mỹ-Nhật hướng tới việc tăng cường khả năng điều phối và hợp tác quân sự song phương, trong đó bao gồm cả việc dễ dàng cấp giấy phép hơn cho Nhật Bản sản xuất tên lửa thuộc bản quyền của các tập đoàn Mỹ.

Trong diễn văn khai mạc hội nghị, ngoại trưởng Nhật Bản tuyên bố : « Chúng ta đang đứng trước một khúc quanh của lịch sử, trật tự trong một thế giới tự do, rộng mở, xây dựng trên nền tảng luật pháp đang bị khuynh đảo. Những quyết định của ngày hôm nay mang tính quyết định đối với tương lai sau này ». Lãnh đạo Lầu Năm Góc Lloyd Austine thì nhắm thẳng vào Trung Quốc, lên án Bắc Kinh « có những hành vi hù dọa, tìm cách thay đổi nguyên trạng tại Biển Đông và Hoa Đông, cũng như tại eo biển Đài Loan và trong toàn khu vực ». Bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ nói thêm, chương trình hạt nhân Bắc Triều Tiên và quan hệ mật thiết giữa Bình Nhưỡng với Matxcơva « đe dọa an ninh của khu vực và thế giới ».

Hãng tin AP nhắc lại hiện có khoảng 50.000 lính Mỹ đang đóng tại các căn cứ quân sự trên lãnh thổ Nhật Bản nhưng bộ chỉ huy của Hoa Kỳ được đặt tại Yokota, ngoại ô phía tây thủ đô Tokyo, chỉ đảm nhiệm các công tác quản lý về mặt hành chính. Trong cơ cấu mới, bộ chỉ huy tại Nhật Bản sẽ đóng một vai trò quan trọng hơn trong các « chiến dịch hỗn hợp ».

Ngoài ra trong cuộc họp hôm nay lãnh đạo ngoại giao và quốc phòng Mỹ-Nhật sẽ thảo luận về việc « tăng cường hợp tác trong các hoạt động tình báo, giám sát, an ninh mạng… ». Về những điểm này, Tokyo cần nhanh chóng tăng cường khả năng để đối phó với những « mối đe dọa trong tương lai »

Cuối cùng, theo dự kiến, lần đầu tiên đối thoại Mỹ-Nhật 2+2 sẽ đề cập đến một hồ sơ mang tên « mối răn đe mở rộng » mà ở đó theo hãng tin Anh Reuters, Washington trên nguyên tắc sẽ tái khẳng định với Tokyo cam kết sử dụng vũ khí hạt nhân bảo vệ các đồng minh của Hoa Kỳ. Cuộc thảo luận này được đưa ra vào lúc đe dọa hạt nhân xuất phát từ Bắc Triều Tiên càng lúc càng lớn, đặc biệt là sau khi Bình Nhưỡng thắt chặt hợp tác quân sự với Nga.

Hoa Kỳ và Nhật Bản cũng đặc biệt quan ngại « trước mối hợp tác chiến lược giữa Nga và Trung Quốc ». Điều này được thể hiện qua việc Matxcơva và Bắc Kinh vừa tiến hành các cuộc tập trận chung gần vùng biển của Nhật Bản và nhất là thái độ của Bắc Kinh về vấn đề chiến tranh Ukraina.

Theo tin mới nhất, trong thông cáo chung kết thúc cuộc họp, Hoa Kỳ cho biết « bộ chỉ huy quân sự chung với Nhật Bản sẽ chính thức đi vào hoạt động kể từ tháng 3/2025 và đây sẽ là sự thay đổi quan trọng nhất về hợp tác quân sự Mỹ Nhật từ 70 năm qua ».

(Theo RFI Việt ngữ)