Tổng thống Donald Trump trả lời phóng viên trong Phòng Bầu dục của Tòa Bạch Cung, thứ Sáu, ngày 23 tháng Năm năm 2025, tại Washington. (Ảnh AP/Evan Vucci, Tư liệu). Nguồn: AP / Evan Vucci/AP

Các mức thuế nhập cảng diện rộng do Tổng thống Donald Trump áp đặt sẽ tiếp tục có hiệu lực tạm thời, sau khi Tòa Bạch Cung đệ đơn can thiệp khẩn cấp lên Tòa án Liên bang Mỹ. Chánh phủ Mỹ đã kháng cáo nhằm phản đối phán quyết yêu cầu dỡ bỏ một số mức thuế nhập cảng, với lý do rằng tổng thống đã vượt quá thẩm quyền của mình.

Sau 48 giờ đầy bất ổn liên quan đến các mức thuế của ông Trump, mọi thứ vẫn chưa ngã ngũ, nhưng một điều rõ ràng: cuộc chiến thương mại toàn cầu còn lâu mới kết thúc.

Tòa Bạch Ốc tuyên bố nhiều thỏa thuận thương mại mới đang được xúc tiến, thông tin này xuất hiện giữa cơn lốc những tin tức trái chiều, khi chánh quyền Trump tiếp tục tranh đấu với Tòa án Liên bang về nỗ lực ngăn chặn các mức thuế áp lên hàng nhập cảng quốc tế.

Cố vấn kinh tế Tòa Bạch Ốc, ông Kevin Hassett, gọi phán quyết của tòa là một “cuộc tấn công” trong cuộc phỏng vấn với Fox News.

Cố vấn kinh tế Tòa Bạch Cung phát biểu, “Mùa đàm phán thương mại lần này thực sự, thực sự hiệu quả đối với người dân Mỹ. Thật đáng tiếc khi có người tìm cách phá hoại nó, như giới báo chí đã làm, hay như các thẩm phán vừa rồi. Những thẩm phán mang tư tưởng hoạt động chánh trị này đang cố làm chậm tiến trình ngay giữa thời điểm đàm phán quan trọng.”

Đêm qua, Tòa Bạch Cung đã kháng cáo thành công đối với phán quyết của Tòa án Liên bang nhằm chặn đứng lệnh áp thuế quốc tế của Tổng thống.

Chánh phủ đã viện dẫn Đạo luật Quyền lực Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (International Emergency Economic Powers Act) để tạm dừng quyết định của Tòa án Thương mại Quốc tế Hoa Kỳ về việc ngăn chặn các mức thuế.

Điều đó đồng nghĩa với việc các biện pháp trừng phạt thương mại vẫn đang có hiệu lực – ít nhất là ở thời điểm hiện tại.

Lệnh đình chỉ thuế có thể được khôi phục, nhưng Cố vấn Thương mại Tòa Bạch Ốc Pete Navarro tuyên bố: bất kể chướng ngại nào được dựng lên, ông và các đồng sự sẽ vượt qua tất cả.

“Như thế này nhé, quan thuế, các mức thuế, vẫn đang có hiệu lực. Tòa án không chỉ ngầm nói với chúng tôi, mà nói thẳng rằng: hãy làm theo cách khác. Vậy nên, bạn có thể hiểu rằng kể cả nếu chúng tôi thua, chúng tôi sẽ làm theo một cách khác. Và tôi xin bảo đảm với người dân Mỹ rằng chánh sách quan thuế của ông Trump vẫn đang sống, mạnh khỏe, và sẽ được thực thi, để bảo vệ các bạn, giữ gìn việc làm, các nhà máy của các bạn, và ngăn chặn việc chuyển của cải quốc gia vào tay nước ngoài.”

Các chuyên gia phân tích thị trường, bao gồm cả Giám đốc danh mục đầu tư của Ballast Rock Private Wealth, ông Jim Carroll, đang trấn an nhà đầu tư bằng một thông điệp thẳng thắn: nếu bạn đang bối rối, thì chúng tôi cũng vậy.

“Thật sự không thể nào hiểu nổi tất cả những trò rối ren này. Bạn chỉ có hai lựa chọn: hoặc trở thành nhà đầu tư dài hạn và tắt ti-vi đi, hoặc trở thành một nhà giao dịch luôn luôn chủ động. Còn nếu bạn ở giữa hai thái cực đó, thì bạn đang tự đẩy mình vào rắc rối. Chúng tôi đã cố gắng truyền đạt với khách hàng rằng đây là một môi trường mà kỷ luật đầu tư sẽ bị thử thách nghiêm trọng.”

Mark Spindel là Giám đốc Đầu tư của Potomac River Capital.

“Tôi nghĩ thị trường sẽ còn tiếp tục bị cuốn vào một cỗ máy bắn bi hỗn loạn giữa các phán quyết của tòa, sắc lệnh hành pháp và các cuộc rà soát tư pháp.”

Adam Sarhan từ 50 Park Investments kêu gọi các nhà đầu tư giữ bình tĩnh và tiếp tục kiên định.

“Mặc dù đang chiếm trọn các dòng tiêu đề, đây chỉ là vấn đề thứ yếu. Các nhà đầu tư đang nhìn về phía trước. Trump vốn dĩ đã rút lại phần lớn các mức thuế này, nên các phán quyết của tòa chỉ là những cái tít trên báo. Thậm chí có lẽ Trump đã chuẩn bị đơn kháng cáo trước cả khi bản án được công bố.”

Quan thuế của Mỹ tiếp tục là một con bài mặc cả trong các cuộc đàm phán thương mại trên trường quốc tế.

Úc vẫn đang tích cực vận động để được miễn trừ khỏi các mức phạt, trong bối cảnh hàng hóa Úc hiện đang chịu mức thuế cơ bản 10%, và toàn bộ mặt hàng thép và nhôm xuất cảng sang Mỹ bị áp thuế 25%.

Úc hiện nhập cảng nhiều sản phẩm của Mỹ hơn là xuất cảng sang Mỹ, một yếu tố mà Thủ tướng Anthony Albanese từng cho rằng nên được xem là cơ sở để được miễn trừ.

Tuy nhiên, nước Anh, được gọi là “người bạn thân nhất” của ông Trump, cũng ở trong hoàn cảnh tương tự, và vẫn không thể tránh khỏi mức thuế 10% đánh vào hầu hết hàng hóa xuất cảng sang Mỹ.

Bill Reinsch, cố vấn cao cấp tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), nhận định rằng các quốc gia kỳ vọng được miễn trừ có thể sẽ phải thất vọng.

“Bạn thấy đấy, quan thuế lúc thì được áp, lúc thì bị gỡ, lúc tăng, lúc giảm. Lúc thì lớn, lúc thì nhỏ. Có miễn trừ, rồi lại không. Cứ vài ngày lại có một diễn biến mới, nên rất khó để dự đoán. Tuy nhiên, chúng ta bắt đầu thấy một mô hình lặp lại. Mô hình đó là: đưa ra yêu sách lớn, đe dọa mạnh mẽ, rồi hoãn lại, và đôi khi, như trường hợp Anh Quốc, vốn là thỏa thuận duy nhất đến nay đã hoàn tất, kết quả cuối cùng lại khá khiêm tốn.”