Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick (trái) và Bộ trưởng Công thương Nguyễn Hồng Diên. Ảnh: Bộ Công thương Việt Nam.
Bộ Công thương Việt Nam đã phát thông tin về vòng đám phán thương mại Việt-Mỹ thứ ba, cho thấy tuy có tiến triển nhưng các vấn đề quan trọng vẫn chưa được giải quyết.
Bộ Công thương Việt Nam thông báo vào hôm 15/6 rằng, "Các bộ trưởng nhất trí giao cấp kỹ thuật hai bên tiếp tục tăng cường trao đổi để sớm có thỏa thuận phù hợp với kỳ vọng và điều kiện của mỗi bên."
Trong buổi làm việc cuối cùng của phiên đàm phán cấp kỹ thuật lần này, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã có phiên đàm phán cùng lúc với Bộ trưởng Bộ Thương mại Mỹ Howard Lutnick và Đại sứ Jamieson Greer, trưởng Đại diện Thương mại Mỹ.
theo Báo Chính phủ của Việt Nam, đây là lần đầu tiên Mỹ đề nghị hình thức đàm phán cấp bộ trưởng theo phương cách như trên.
Cả hai bên cũng đồng ý tổ chức một cuộc họp trực tuyến trong những ngày tới giữa ông Diên và ông Lutnick để giải quyết các vấn đề còn chưa được giải quyết.
Vòng đàm phán thứ ba, diễn ra từ 9-12/6, diễn ra tại thủ đô Washington DC, Mỹ trong bối cảnh thời gian tạm hoãn thuế đối ứng 46% của chính quyền Trump đối với hàng hóa từ Việt Nam sắp hết hạn vào đầu tháng Bảy.
Nếu mức thuế này được giữ nguyên, không chỉ mục tiêu tăng trưởng mà toàn bộ cấu trúc nền kinh tế vốn phụ thuộc nhiều vào đầu tư nước ngoài của Việt Nam có nguy cơ bị đe dọa nghiêm trọng - chưa kể đến sức hút đầu tư có thể bị ảnh hưởng.
Trong lần đàm phán này, Bộ trưởng Công thương Nguyễn Hồng Diên đã làm việc với Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick cũng như Trưởng Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer.
Thặng dư thương mại của Việt Nam với Mỹ đã tăng vọt lên 12,2 tỷ USD vào tháng Năm, tăng gần 42% so với cùng kỳ năm ngoái và cao hơn 17% so với tháng Tư.
Xuất cảng sang Mỹ tăng 42% so với một năm trước đó, đạt 13,8 tỷ USD - cao nhất kể từ sau đại dịch Covid-19, theo dữ liệu từ phía Việt Nam.
Các nhà đàm phán Mỹ đã đệ trình một danh sách các yêu cầu thương mại đối với Hà Nội, mà các quan chức Việt Nam từng mô tả với Reuters là "khó nhằn".
Trong danh sách đó, có các đề nghị đòi hỏi Việt Nam giảm phụ thuộc vào việc nhập cảng nguyên liệu công nghiệp và linh kiện từ Trung Quốc.
Danh sách này có thể làm phức tạp chính sách lâu dài của Việt Nam trong việc duy trì quan hệ tốt đẹp với Trung Quốc - một nhà đầu tư nước ngoài lớn và một trong những thị trường xuất cảng lớn nhất của Việt Nam, nhưng cũng là nguồn gốc của các lo ngại về an ninh do các yêu sách chồng lấn ở Biển Đông.
Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick từng nói trong phiên điều trần của Ủy ban Chuẩn chi Ngân sách Thượng viện hôm 4/6 rằng Washington sẽ không đáp lễ tương xứng ngay cả khi Hà Nội gỡ toàn bộ đối với hàng hóa từ phía Mỹ.
Ông Lutnick khẳng định Việt Nam chỉ là một "con đường để hàng Trung Quốc đi vào Mỹ".
"Họ lấy hàng đó từ đâu? Họ mua 90 tỷ USD [hàng] từ Trung Quốc. Rồi nâng giá lên và gửi sang cho chúng ta. Họ chỉ là con đường để hàng Trung Quốc đi vào Mỹ."
Khi được đặt câu hỏi nếu Việt Nam không nhập hàng từ Trung Quốc nữa, thì ông Lutnick nói mình sẽ cân nhắc lại.
Dưới áp lực từ Washington, Hà Nội gần đây đã tăng cường giải quyết nghiêm việc trung chuyển hàng hóa bất hợp pháp – thường là khi hàng hóa được di chuyển giữa các tàu trong quá trình vận chuyển – chủ yếu là hàng từ Trung Quốc.
Dữ liệu từ Mỹ và Việt Nam cho thấy lượng hàng Việt Nam xuất sang Mỹ và lượng hàng Việt Nam nhập từ Trung Quốc gần như tương đương nhau. Cả hai con số này đều đạt khoảng 140 tỷ USD vào năm 2024.
Các quan chức Mỹ cáo buộc đôi khi hàng hóa có nhãn "Sản xuất tại Việt Nam" mặc dù không được gia công hoặc chỉ được gia công rất ít ở Việt Nam. Điều này giúp người bán Trung Quốc né thuế nhập cảng cao của Mỹ.
Việt Nam cũng đã bày tỏ sẵn sàng giảm các rào cản phi-quan-thuế và tăng nhập cảng hàng hóa của Mỹ như phi cơ, nông sản và năng lượng, mặc dù chưa có thỏa thuận mua bán nào đến nay được công bố.
Tuy nhiên, một trong những người tham gia đàm phán từng nói với Reuters rằng điều đó có thể không đủ, vì các nhà đàm phán Mỹ muốn thấy những hợp đồng thật sự thay cho các lời hứa.
Trong diễn biến liên quan, một lãnh đạo của Vietnam Airlines tiết lộ với Reuters vào đầu tháng Sáu rằng hãng hàng không quốc gia này sẽ chốt đơn mua 50 phi cơ Boeing 737 MAX trong thời gian "rất sớm".
(Theo BBC)