​Ảnh do Tân Hoa Xã phổ biến: Trưởng đoàn đàm phán Trung Quốc, phó thủ tướng Hà Lập Phong và bộ trưởng Tài Chính Mỹ Scott Bessent trước khi vào đàm phán thương mại tại Luân Đôn, Anh Quốc, ngày 09/06/2025. AP - Li Ying

Kết thúc hai ngày đàm phán tại Luân Đôn, Anh Quốc khuya ngày 10/06/2025, Hoa Kỳ và Trung Quốc đã đồng ý về một "thỏa thuận khung", sẽ được trình lên nguyên thủ của hai nước để phê duyệt. Mục đích là giải quyết các tranh chấp thương mại. 

Vào khoảng 23 giờ (giờ GMT) ngày 10/06, đại diện đàm phán thương mại quốc tế Trung Quốc Lý Thành Cương (Li Chenggang) thông báo hai bên đạt được một thỏa thuận khung. Còn theo bộ trưởng Thương Mại Mỹ Howard Lutnick, mỗi bên sẽ trở về thuyết phục nguyên thủ quốc gia phê duyệt. Nếu được thông qua, văn bản sẽ được khai triển “theo đúng những gì chúng tôi (Mỹ-Trung) đã đàm phán vất vả trong hai ngày qua”. Đây là bước tiếp theo sau cuộc điện đàm giữa tổng thống Donald Trump và chủ tịch Tập Cận Bình vào tuần trước.

Thỏa thuận sẽ dỡ bỏ một số hạn chế của Mỹ đối với xuất khẩu, trong đó có những hạn chế liên quan đến đất hiếm. Theo AFP, đây là lá bài chính của Bắc Kinh trong các cuộc đàm phán với Washington, vì Trung Quốc kiểm soát phần lớn các mỏ đất hiếm. Trả lời phỏng vấn với đài CNBC, Kevin Hasset, cố vấn kinh tế chính của tổng thống Trump, cho biết Mỹ muốn tái lập nhịp độ xuất khẩu các kim loại hiếm chiến lược, vì đây là thành phần không thể thiếu để sản xuất các loại pin, điện gió, hệ thống phòng không (tên lửa, radar, vệ tinh).

Vòng đàm phán tại Luân Đôn nhằm triển hạn “đình chiến” thương mại trong vòng 90 ngày, đạt được tại Geneve (Thụy Sĩ) cách đây một tháng. Washington giảm thuế quan từ 145% xuống còn 30% đối với hàng Trung Quốc, còn Bắc Kinh giảm từ 125% xuống còn 10% đối với hàng Mỹ.

Thị trường chứng khoán Âu châu đã phản ứng thận trọng về thỏa thuận của hai cường quốc, với các chỉ số giảm nhẹ khi mở cửa sáng 11/06.

EU và 5 quốc gia khác kêu gọi Washington không áp thuế trong lĩnh vực hàng không

Theo một văn bản được bộ Thương Mại Mỹ công bố hôm 10/06, Liên Hiệp Âu Châu cùng 5 quốc gia (Canada, Trung Quốc, Nhật Bản, Thụy Sĩ, Mexico), cùng các doanh nghiệp trong lĩnh vực hàng không, đã kêu gọi chính quyền Donald Trump, vì lý do an ninh, không đánh thêm thuế nhập cảng đối với phi cơ thương mại và linh kiện phi cơ. Tổng thống Donald Trump đã áp thuế 10 % đối với gần như toàn bộ phi cơ và linh kiện nhập cảng vào Hoa Kỳ.

Trong văn bản được Reuters trích dẫn, Liên Hiệp Âu Châu cho rằng khối 27 nước và Hoa Kỳ « vốn là đối tác thương mại đáng tin cậy của nhau, cần phải tăng cường các giao dịch về phi cơ hay linh kiện liên quan, thay vì cản trở, áp đặt trừng phạt ». Trung Quốc thì cho rằng « không có quốc gia nào hay khu vực nào, vì muốn hỗ trợ ngành công nghiệp của nước mình, lại đi loại bỏ các đối thủ nước ngoài ».

Còn theo hãng Boeing của Mỹ, Hoa Kỳ cần phải bảo đảm rằng các phi cơ và linh kiện do hãng này sản xuất không bị đánh thuế trong các thỏa thuận thương mại, như Mỹ đã làm với Anh Quốc. Giám đốc của hãng Airbus Americas thì cho rằng quan thuế của Hoa Kỳ đối với ngành hàng không trên thực tế gây hại đến việc sản xuất các phi cơ  thương mại của chính nước Mỹ.

Các doanh nghiệp trong lĩnh vực hàng không thúc giục tổng thống Mỹ tái lập chế độ miễn thuế trong thỏa thuận năm 1979 về hàng không dân dụng, cho phép ngành công nghiệp Hoa Kỳ đạt thặng dư thương mại hàng năm lên đến 75 tỷ đô-la.

Doanh nghiệp Mỹ kêu gọi giảm thuế cho Việt Nam

Vẫn liên quan đến thuế quan, các doanh nghiệp Hoa Kỳ hoạt động tại Việt Nam hôm qua đã kêu gọi chính quyền Trump giảm thuế cho Hà Nội, vì thuế này có thể tác hại đến các doanh nghiệp là thành viên của Phòng thương mại Hoa Kỳ.

Hồi tháng Tư, Tổng thống Trump đã dọa áp thuế 46 % đối với hàng nhập từ Việt Nam, nếu hai nước không đạt được thỏa thuận trong những tuần sắp tới. Trong văn bản của Văn Phòng Thương Mại Mỹ gửi tới chính quyền Trump, Việt Nam được « coi là một đối tác quý báu của Hoa Kỳ, trong bối cảnh Washington muốn đa dạng hóa chuỗi cung ứng. »

Về thâm hụt thương mại nghiêng của Hoa Kỳ đối với Việt Nam, Phòng Thương Mại Mỹ kêu gọi Hà Nội, « một trong những thị trường xuất cảng của Hoa Kỳ », nhanh chóng mua các sản phẩm của Hoa Kỳ để cân bằng lại cán cân thương mại.

Một ngày trước khi văn bản này được công bố, bộ trưởng Thương Mại Việt Nam, Nguyễn Hồng Diên, đã đến Mỹ, nói chuyện với Hiệp hội May mặc và Giầy dép Hoa Kỳ (American Apparel & Footwear Association - AAFA), đại diện cho hơn một ngàn thương hiệu phân phối, sản xuất, để kêu gọi các doanh nghiệp này ủng hộ Việt Nam trước đe dọa quan thuế của Trump.

(Theo RFI)
(Phụ đính Báo Nam Úc savietnews.com.au)