Thái Lan "sẵn sàng" giải quyết xung đột với Cam Bốt qua con đường ngoại giao

Thứ bảy, 26/07/25, 14:30 Australia/Sydney

Trạm xăng Thái Lan tại tỉnh Sisaket bị trúng đạn pháo của quân đội Cam Bốt. Ảnh ngày 25/07/2025. AP - Sakchai Lalit

Các vụ đụng độ giữa Thái Lan và Cam Bốt dọc theo biên giới giữa hai nước lại tiếp diễn vào hôm qua 25/07/2025, khiến tổng cộng hơn 138.000 thường dân phải di tản bên phía Thái Lan. Theo số liệu mới nhất của bộ Y Tế Thái Lan, đã có 15 người thiệt mạng, trong đó có một quân nhân, bên phía Thái Lan. Bên phía Cam Bốt, phát ngôn viên của tỉnh biên giới Oddar Meanchey thông báo có một người chết và 5 người bị thương.

Theo hãng tin AFP, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Thái Lan tuyên bố Bangkok "sẵn sàng" giải quyết cuộc xung đột với Cam Bốt bằng con đường ngoại giao hoặc qua trung gian của Malaysia, nước hiện giữ chức chủ tịch luân phiên của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN). Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim cho biết tối qua ông đã trao đổi với hai đồng cấp Thái Lan và Cam Bốt. Trên mạng Facebook, lãnh đạo Malaysia đã kêu gọi "ngừng bắn ngay lập tức" và giải quyết căng thẳng một cách hòa bình, đã hoan nghênh "những tín hiệu tích cực và thiện chí từ Bangkok và Phnom Penh theo hướng này".

Nhưng sau đó, giao tranh lại tiếp diễn ở ba khu vực biên giới vào khoảng 4 giờ sáng ngày 25/07. Theo quân đội Thái Lan, phía Cam Bốt đã tiến hành các cuộc pháo kích bằng vũ khí hạng nặng, pháo và hệ thống rocket BM-21, và phía Thái Lan đã đáp trả "bằng hỏa lực yểm trợ phù hợp". Xung đột biên giới đã bùng phát từ hôm 24/07/2025 với quy mô chưa từng có kể từ năm 2011, với sự tham gia của chiến đấu cơ, xe tăng, bộ binh và pháo binh tại nhiều điểm tranh chấp.

Theo hãng tin AFP, tuyên bố với các phóng viên hôm qua 25/07, quyền thủ tướng Thái Lan cảnh báo: "Nếu tình hình trầm trọng hơn, xung đột biên giới có thể trở thành một cuộc chiến tranh". Người dân Thái Lan thì chỉ mong muốn xung đột nhanh chóng kết thúc. Từ Bangkok, thông tín viên Valentin Cebron tường trình:

“Nhà cửa tan hoang, cửa hàng bốc cháy, các gia đình trú ẩn trong hầm... Trên chiếc điện thoại gắn trên bảng điều khiển, tài xế taxi Alongkorn xem những hình ảnh được phát liên tục trên các kênh truyền hình Thái Lan. Ông nói: "Tôi rất phẫn nộ với Cam Bốt. Họ không nên làm vậy: đạn pháo đã bắn trúng thường dân vô tội, lẽ ra họ nên bám sát các vùng giao tranh và chỉ nhắm vào các mục tiêu quân sự. Thật kinh khủng!" Người đàn ông ba mươi tuổi này buồn bã nhưng vẫn tự tin. "Tôi không sợ. Tôi chắc chắn quân đội Thái Lan mạnh hơn quân đội Cam Bốt. Nhưng kết quả của cuộc xung đột này sẽ phụ thuộc vào cách thức mà Thái Lan lựa chọn để kết thúc nó nhanh chóng và với ít tổn thất nhất có thể."

Về phần mình, Siriwat cố giữ bình tĩnh. Anh nói: "Tôi không tin bạo lực là một giải pháp, nhưng tình hình dường như đang trở nên tồi tệ hơn. Chúng ta không thể ngồi yên khi bị tấn công. Tôi ngày càng lo ngại về quy mô của cuộc giao tranh. Tôi thực sự hy vọng sẽ không còn ai bị chết hay bị thương."

Trên mạng xã hội, nhiều người dân Thái Lan cũng chia sẻ thông điệp hòa bình, kèm theo dòng chú thích: "Không nên có chiến tranh giữa Thái Lan và Cam Bốt!"

Nỗi lo của người dân Cam Bốt

Về phía Cam Bốt, mặc dù chính quyền cho đến nay chỉ công bố có 1 người chết và 5 người bị thương, ít hơn nhiều so với số nạn nhân bên phía Thái Lan, nhưng người dân vẫn rất lo lắng. Họ hy vọng chính quyền sẽ sớm tìm ra giải pháp nhanh chóng chấm dứt xung đột với láng giềng.

Từ Phnom Penh, thông tín viên Juliette Buchez gửi về bài tường trình:

"Trên các mạng xã hội TikTok và Facebook, chúng tôi thấy nhiều đoạn phim ghi cảnh các binh sĩ Cam Bốt gài những bức ảnh gia đình vào mũ của họ. Những đoạn phim khác cho thấy nét mặt lo lắng của những người dân buộc phải rời bỏ nơi sinh sống dọc biên giới. Thân nhân của những người lính được điều ra mặt trận cũng đang rất lo lắng.

Nhiều người dân Cam Bốt bày tỏ mong muốn có một giải pháp hòa bình. Nhưng nhiều người bày tỏ sự ủng hộ đối với quân đội và những tuyên bố chủ quyền của Cam Bốt đối với các khu vực có tranh chấp với Thái Lan, đôi khi với những ngôn từ rất hung hăng, hiếu chiến.

Chính phủ cả hai nước đều đã có xu hướng khơi dậy lòng yêu nước và tinh thần dân tộc trong dân chúng, đồng thời kêu gọi người dân giữ bình tĩnh và không tấn công công dân Cam Bốt tại Thái Lan hoặc công dân Thái Lan ở Cam Bốt.

Trong khi cả hai nước đều đổ lỗi cho đối phương về việc gây ra các hành vi thù địch, thì tình trạng leo thang quân sự ngày hôm qua đã dẫn đến việc Thái Lan dùng chiến đấu cơ F-16 oanh kích Cam Bốt và Cam Bốt nã pháo hạng nặng vào đối phương.

Vào tháng 06/2025, Thái Lan đã phản đối đề nghị của Cam Bốt về việc nộp đơn khiếu kiện lên Tòa án Công lý Quốc tế, định chế mà Bangkok không công nhận thẩm quyền. Tòa án Công lý Quốc tế từng ra phán quyết có lợi cho Cam Bốt hồi năm 2013, sau cuộc xung đột giữa hai nước về ngôi đền Preah Vihear. Đây từng là cuộc xung đột lãnh thổ gần đây nhất giữa hai nước và từ hôm qua, vùng lãnh thổ này lại trở thành nơi hứng lửa đạn.

Thủ tướng Cam Bốt đã yêu cầu Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc triệu tập một cuộc họp. Theo dự kiến, cuộc họp kín diễn ra vào hôm qua".

Phản ứng quốc tế

Phó phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Mỹ Tommy Pigott hôm qua kêu gọi « ngừng ngay lập tức các hành động thù địch, bảo vệ dân thường và giải quyết hòa bình » các tranh chấp dọc biên giới Thái Lan - Cam Bốt. Liên Hiệp Âu Châu kêu gọi hai bên « giảm leo thang và giải quyết những khác biệt thông qua đối thoại và các biện pháp hòa bình khác theo luật pháp quốc tế ».

Về phía Trung Quốc, ngoại trưởng Vương Nghị (Wang Yi), trong cuộc tiếp tổng thư ký khối ASEAN Kao Kim Hourn tại Bắc Kinh, hôm qua, cho rằng bạo lực tại vùng biên giới Thái Lan – Cam Bốt là « đau lòng và đáng lo ngại ». Theo lãnh đạo ngoại giao Trung Quốc, « vấn đề này bắt nguồn từ các hậu quả lâu dài do chế độ thực dân Tây phương để lại, và cần phải được giải quyết một cách bình tĩnh và phù hợp ».

(Theo RFI)