Ảnh ghép: Tổng thống Mỹ Donald Trump (T) đã có cuộc điện đàm với đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelenskyy ngày 19/03/2025. © Handout - Nicholas Kamm / AFP
CHIẾN SỰ NGA-UKRAINE, Tổng thống Mỹ và Ukraine đã có cuộc điện đàm vào hôm 19/03/2025, một ngày sau cuộc đối thoại rất được chờ đợi giữa lãnh đạo Nga và Mỹ. Thông cáo của Tòa Bạch Ốc nhấn mạnh tổng thống Zelenskyy "cảm ơn" Donald Trump về những nỗ lực chấm dứt chiến tranh. Tổng thống Hoa Kỳ đánh giá ông đã có một cuộc "trao đổi tốt đẹp" với đồng cấp Ukraine và đề nghị để cho Mỹ "sở hữu" các nhà máy điện của Ukraine, « cách tốt nhất để Mỹ yểm trợ » Kyiv.
Tuy nhiên, về phần tổng thống Volodymyr Zelenskyy, ông nhấn mạnh trong cuộc điện đàm với tổng thống Hoa Kỳ, đôi bên chỉ bàn về nhà máy điện nguyên tử đang bị Nga chiếm đóng tại Zaporijia, chứ không phải toàn bộ các nhà máy điện của Ukraine.
Nhìn chung, cả Kyiv lẫn Washington cùng đánh giá cao cuộc trao đổi trực tiếp đầu tiên giữa các ông Donald Trump và Volodymyr Zelenskyy từ sau cuộc đấu khẩu gay gắt tại Tòa Bạch Ốc hôm 28/02/2025. Theo thông cáo chính thức của Mỹ, Kyiv yêu cầu được « cung cấp các hệ thống phòng không và tổng thống Trump đồng ý nghiên cứu các khả năng » để đáp ứng đề xuất này. Phát ngôn viên của Tòa Bạch Ốc lưu ý Hoa Kỳ « tiếp tục chia sẻ thông tin tình báo với Kyiv trong mục tiêu giúp Ukraine tự vệ ».
Trở lại với thỏa thuận ngưng tấn công trong 30 ngày vào các cơ sở năng lượng, mà lãnh đạo Nga, Mỹ đã nhất trí sau cuộc điện đàm hôm 18/03, tổng thống Ukraine xem đây là « một trong những bước đầu tiên để chấm dứt chiến tranh », nhưng Ukraine muốn đưa thêm vào danh sách này nhiều cơ sở hạ tầng dân sự khác, theo tường trình của thông tín viên RFI Emmanuelle Chaze từ Kyiv:
« Đây là một cuộc đối thoại mang lại nhiều kết quả nhất » cho đến nay. Tổng thống Volodymyr Zelenskyy đã đánh giá như trên về cuộc điện đàm của ông với tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump. Tổng thống Ukraine cũng đã đưa ra thêm một số chi tiết về thể thức để thực hiện lệnh ngừng bắn một phần.
Kyiv sẽ trao cho phía Mỹ một danh sách các cơ sở năng lượng và dân sự cần được bảo vệ. Ngoài các nhà máy điện còn các cơ sở hạ tầng đường sắt và hải cảng của Ukraine. Mặc dù không đi sâu vào chi tiết về mặt kỹ thuật trong việc thực thi lệnh ngưng bắn, tổng thống Volodymyr Zelenskyy tỏ ra lạc quan và cho là đã không bị tổng thống Hoa Kỳ thúc ép. Lời lẽ này nhằm xua tan những nghi vấn về một số những điều kiện mà Nga muốn áp đặt với Ukraine, chẳng hạn như đòi Kyiv nhượng một phần lãnh thổ, điều mà đến nay Volodymyr Zelenskyy dứt khoát bác bỏ.
Cũng sau cuộc điện đàm với tổng thống Trump, ông Zelenskyy thông báo Ukraine vừa nhận được nhiều chiến đấu cơ F-16 của Mỹ. Điều này cho thấy các cuộc trao đổi giữa Ukraine và các đối tác Âu châu vẫn tiếp tục. Cuộc họp báo đã bị gián đoạn khi tổng thống Pháp Emmanuel Macron gọi điện cho ông Zelenskyy. Tổng thống Ukraine cho biết ông vẫn trao đổi với tổng thống Macron hàng ngày ».
(Theo RFI)
