.png)
Nguồn: AAP
TRUNG ĐÔNG - Sau bảy năm chia rẽ gay gắt, một liên minh mới được thành lập giữa các nhóm Palestine, Hamas và Fatah, đã định hình lại cục diện chính trị ở Trung Đông. Một hiệp ước được công bố hôm nay sẽ chứng kiến một chính phủ đoàn kết dân tộc Palestine trong vòng vài tuần và các cuộc bầu cử ngay sau đó. Thế nhưng Israel đã cáo buộc Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas chọn hòa bình với Hamas thay vì Israel. Phân tich gia chính trị của đài ABC là Tim Palmer trả lời cuộc phỏng vấn của ký giả Mark Colvin, Phan Bách (SBS) chuyển ngữ.
Trong bảy năm qua, người Palestine đã bị chia rẽ.
Một cuộc nội chiến tàn khốc và ngắn ngủi vào năm 2007, đã khiến Hamas điều hành Gaza, và Chính quyền Palestine có trụ sở tại Fatah thống trị trước đây, được giao quyền điều hành Bờ Tây.
Hôm nay, họ đã công bố một hiệp ước sẽ chứng kiến một chính phủ đoàn kết dân tộc Palestine trong vòng vài tuần và các cuộc bầu cử ngay sau đó.
Phản ứng của Israel rất nhanh chóng và gay gắt, khi cáo buộc Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas chọn hòa bình với Hamas thay vì với Israel, nhưng trên đường phố Gaza, một số người đang ăn mừng cuộc hội ngộ đã hứa.
Phân tích gia chính trị của ABC và cựu phóng viên Trung Đông là ông Tim Palmer bên kia đầu giây.
Vấn đề là giữa Hamas và Fatah vẫn còn những điều lớn lao, mà mọi người nghĩ có thể chia rẽ họ.
Ông có nghĩ rằng họ có nhiều khả năng hơn, khi hiệp ước này có nhiều khả năng được giữ vững hơn bây giờ?.
Tim Palmer -TP: "Rõ ràng như vậy.”
Đó là một sự phân chia tàn bạo vào năm 2007, với những vụ giết người và bỏ tù tùy tiện ngay trên đường phố và có vẻ như bây giờ phần lớn trong số đó, đã trôi qua dưới gầm cầu.
Mặc dù trước đây đã có một số nỗ lực khá ngắn ngủi nhằm thống nhất các phe phái, nhưng lần này dường như đã có một kế hoạh cụ thể và được thống nhất hơn.
Một quốc gia có lộ trình bầu cử được ấn định trong vòng vài tháng và có một số thỏa thuận rằng, Tổng Thống Chính quyền Palestine, Mahmoud Abbas, cùng với một nhóm các viên chức, sẽ có một tiến trình chuyển tiếp và điều đó có vẻ như được đồng ý hơn.
Có lẽ là dấu hiệu tốt nhất về sự tự tin là lần này Hamas đang đàm phán từ thế yếu.
Điều đó không liên quan gì đến bất cứ điều gì xảy ra ở lãnh thổ Palestine và chính Israel, đó là vì những gì đang xảy ra ở Ai Cập.
Khi Tổ chức "Huynh Đệ Hồi giáo" bị lật đổ quyền lực và rút lui về hoạt động ngầm, Hamas không chỉ mất đi một trong những đồng minh chính trong khu vực, mà còn chứng kiến chính phủ mới thành lập phong tỏa biên giới với Ai Cập chặt chẽ hơn nhiều, so với bất kỳ thời điểm nào trước đây".
“Ở mức độ nào đó, có vẻ một mặt trận ôn hòa hơn cho một chính quyền Palestine thống nhất”, Tim Palmer.
Vậy những đường hầm nổi tiếng đó không hoạt động theo cách tương tự hay sao thưa ông?.
TP: "Các đường hầm được kiểm soát theo cách mà ngay cả người Israel cũng không thể đạt được và giao lộ Rafah, với biên giới chính thức đã bị đóng cửa.
Đây là huyết mạch cho nền kinh tế nhỏ bé tồn tại ở Gaza và khi mức độ khốn khổ ở Gaza tăng lên, với tình trạng mất điện thường xuyên và thậm chí không được tiếp cận với nước sạch, cùng với nguồn cung cấp và bất kỳ hoạt động kinh tế nào, Hamas không còn một xu dính túi và đang trông chờ.
Bị nguyền rủa về mặt chính trị ở đó, Hamas về căn bản đã chuyển sang đoàn kết dân tộc với Chính quyền Palestine".
Vậy điều đó sẽ cải thiện cuộc sống của người dân Gaza như thế nào, vì có lẽ hiệp ước này sẽ không khiến các cường quốc quân sự ở Ai Cập trở nên có lợi hơn với họ?.
TP: "Vâng, có ý kiến cho rằng chính phủ hiện tại ở Ai Cập sẽ thân thiện hơn, sẽ xem Chính quyền Palestine quản lý Gaza một cách cởi mở hơn và có thể mở lại Giao lộ Rafah.
Và điều đó sẽ thay đổi hoàn toàn cuộc sống của Gaza, chắc chắn là về mặt kinh tế".
Rõ ràng là Israel rất tức giận về điều này, ông thấy điều này ảnh hưởng như thế nào đến các cuộc đàm phán hòa bình có thể xảy ra?
TP: "Vâng, họ đều tiêu cực, ý tôi là đã có một số bình luận rất hiếu chiến.
Một số dòng tweet từ văn phòng Thủ Tướng bằng tiếng Ả Rập, đã sử dụng các từ ngữ như 'Israel sẽ có thể đè bẹp cả Fatah và Hamas, nếu họ chọn làm như vậy'.
Ở một mức độ nghiêm trọng hơn, Israel đã hủy bỏ các cuộc họp đàm phán dự kiến vào thứ Tư tới, thế nhưng điều đó sẽ không có ý nghĩa nhiều đối với người Palestine, bởi vì nếu điều này có thể dẫn đến việc phá hỏng các cuộc đàm phán hòa bình, thì hầu hết người Palestine đều coi họ như đang hấp hối, vì 8 tháng qua chẳng đi đến đâu cả.
Các cuộc gặp mặt trong vài tuần qua giữa hai ngoại trưởng Saeb Erekat và Tzipi Livni, không đạt được tiến triển nào, ngoại trừ điều mà người Palestine coi là sự phát triển hơn nữa về khu định cư.
Vì vậy trong khi Israel nói rằng, bạn không thể đạt được hòa bình với Hamas và đồng thời mong muốn đàm phán hòa bình với Israel, thì người Palestine sẽ nói 'hãy chờ đợi', trong năm qua quan điểm của Israel là 'khi chúng tôi đàm phán hòa bình với tư cách là người Palestine, chúng tôi không đại diện cho tất cả người dân Palestine, bởi vì chúng tôi không có quyền kiểm soát Gaza'.
Đây là tình huống mà bây giờ chúng tôi có thể lên tiếng thay cho tất cả người dân Palestine, và bạn lại nói rằng bạn sẽ không nói chuyện với chúng tôi, vì chúng tôi có liên quan đến Hamas".
Nhưng Hamas sẽ không công nhận Israel chút nào, như vậy có sự khác biệt lớn giữa hai bên về vấn đề công nhận hay không?.
TP: "Có đấy chứ".
Rất ngắn gọn, thưa ông ai hiện đang chiếm ưu thế theo nghĩa đó?.
TP: "Ồ, tôi nghĩ đó là điều mà cuộc bầu cử sẽ quyết định.
Trong khi Mỹ bày tỏ sự thất vọng, Liên minh Âu châu có thể sẽ ôn hòa hơn trong cách thể hiện của mình, nhưng tôi nghĩ phần lớn điều đó có thể được giải quyết, nếu vận may của Hamas suy giảm trong cuộc bầu cử sắp tới và Chính quyền Palestine có thể củng cố quyền lực của mình, đối với một số người.
Ở mức độ nào đó, có vẻ một mặt trận ôn hòa hơn cho một chính quyền Palestine thống nhất, Tim Palmer.
