Bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ Pete Hegseth tại Đối thoại Shangri-La, Singapore, ngày 31/12/2025. AP - Anupam Nath
Phát biểu tại diễn đàn an ninh Á châu Đối thoại Shangri-La ở Singapore hôm nay, 31/05/2025, bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ Pete Hegseth cáo buộc Trung Quốc đang chuẩn bị “cho khả năng sử dụng vũ lực” ở Á châu - Thái Bình Dương, một vùng mà Hoa Kỳ xem là “ưu tiên” trong bối cảnh gia tăng các căng thẳng thương mại và địa chính trị giữa Washington với Bắc Kinh.
Ông Hegseth tuyên bố: “Mối đe dọa từ Trung Quốc có thật và sắp xảy ra”. Theo lãnh đạo Lầu Năm Góc, Bắc Kinh "muốn thống trị và kiểm soát" khu vực này và đang "luyện tập hàng ngày" cho một cuộc xâm lược Đài Loan, qua việc gia tăng các cuộc diễn tập xung quanh hòn đảo. Do đó, Bắc Kinh "rõ ràng đang chuẩn bị cho khả năng sử dụng vũ lực quân sự để thay đổi cán cân lực lượng" ở Á Châu - Thái Bình Dương.
Ông Hegseth cũng chỉ trích tình trạng ngày càng có nhiều sự cố liên quan đến tàu thuyền Trung Quốc ở Biển Đông và cáo buộc Bắc Kinh "chiếm giữ và quân sự hóa bất hợp pháp" các đảo và đảo nhỏ, nhất là những đảo mà Philippines tuyên bố chủ quyền.
Diễn đàn Đối thoại Shangri-La quy tụ các quan chức từ khắp Á châu và từ các vùng khác của thế giới. Tuy nhiên, lần đầu tiên kể từ năm 2019, Trung Quốc không cử một quan chức quốc phòng cấp cao nào đến dự.
Đối với bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ, Á Châu - Thái Bình Dương là "khu vực ưu tiên" và Hoa Kỳ đang "định hướng lại (chiến lược của mình) nhằm ngăn chặn mọi hành vi xâm lược của nước Trung Quốc Cộng sản". Do đó, Hoa Kỳ đã tăng cường hợp tác với Nhật Bản và Philippines, các đồng minh truyền thống của mình trong khu vực, và đang nỗ lực củng cố quan hệ với Ấn Độ.
Ông Hegseth nhấn mạnh: "Hoa Kỳ tự hào khi trở lại Ấn Độ -Thái Bình Dương và chúng tôi sẽ ở lại đây". Nhưng ông yêu cầu "các đồng minh của Hoa Kỳ tại Ấn Độ - Thái Bình Dương “nhanh chóng tăng cường năng lực phòng thủ của chính họ", như các nước châu Âu đang làm. Một số nước châu Âu, bắt đầu là Đức, đã tuyên bố tăng mạnh ngân sách quân sự lên 5% GDP sau khi tổng thống Donald Trump dọa rút Hoa Kỳ khỏi hệ thống phòng thủ châu Âu thông qua NATO.
Căng thẳng giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc đã gia tăng sau khi Donald Trump trở lại nắm quyền, nhất là kể từ khi ông ban hành các mức thuế quan cao kỷ lục đối với Bắc Kinh.
Macron kêu gọi thành lập những liên minh mới trước sự thống trị của các siêu cường
Cũng tại sự kiện này, tổng thống Emmanuel Macron đã có bài phát biểu vào hôm qua, 30/05/2025. Nguyên thủ Pháp kêu gọi "xây dựng những liên minh mới" và một trật tự thế giới tự do và cởi mở trước sự thống trị của các siêu cường.
Từ Singapore, đặc phái viên RFI Nicolas Rocca tường thuật:
"Trong bài phát biểu quan trọng tại Đối thoại Shangri-La, điểm nhấn của vòng công du Á châu lần này, tổng thống Emmanuel Macron đã không né tránh những chủ đề nhạy cảm trong khu vực. Ông nói: "Nếu chúng ta cho rằng Nga có thể được phép chiếm một phần lãnh thổ của Ukraine mà không phải chịu bất kỳ giới hạn, ràng buộc hay phản ứng nào từ cộng đồng quốc tế, vậy thì điều gì có thể xảy ra với Đài Loan?"
Dù vắng mặt trong buổi lễ, Bắc Kinh vẫn bị réo tên. Tuy nhiên, trước mặt Pete Hesgeth, là lãnh đạo của Ngũ Giác Đài, nguyên thủ quốc gia Pháp cũng nhấn mạnh sự bất ổn do chính sách của Mỹ gây ra. Đối mặt với hai cường quốc này, 70 năm sau Hội nghị Bandung mà ông nhắc đến, Macron đã đề xuất một con đường thứ ba giữa Washington và Bắc Kinh, với lời kêu gọi : "Hãy xây dựng những liên minh tự do thương mại mới, mở cửa cho trao đổi để giảm thiểu rủi ro trong các mô hình của chúng ta, tạo ra một môi trường ổn định với các liên minh mới để củng cố một trật tự cởi mở và dựa trên luật lệ."
Một điểm nóng khác là Gaza, nơi tổng thống Pháp cho rằng nếu bỏ rơi vùng đất này, "chúng ta để mặc cho Israel hành động và đánh mất toàn bộ uy tín của mình". Rõ ràng ông muốn khẳng định tiếng nói của nước Pháp tại Á châu, điều mà bộ trưởng Quốc Phòng Hoa Kỳ có cơ hội phản hồi vào hôm nay."
Ngoài ra, tổng thống Pháp Emmanuel Macron cũng « nhắc nhở » Bắc Kinh: "Nếu Trung Quốc không muốn NATO hiện diện tại Đông Nam Á hay Á châu, thì Trung Quốc cần phải có thái độ rõ ràng trong việc ngăn chặn Bắc Hàn tham gia vào chiến sự tại Âu châu ", trong bối cảnh Bình Nhưỡng đã khai triển binh lính hỗ trợ Nga trong cuộc chiến với Ukraine.
Đáp lại những phát biểu này của ông Macron, Trung Quốc hôm nay chỉ trích việc so sánh vấn đề Đài Loan với cuộc khủng hoảng Ukraine là "điều không thể chấp nhận được". Theo Bắc Kinh, đây là hai việc "khác nhau hoàn toàn về bản chất" vì Đài Loan là "vấn đề nội bộ của Trung Quốc".
(Theo RFI)