Cảng Tanjung Priok, bắc Jakarta, Nam Dương, ngày 8/7/2025. REUTERS - Ajeng Dinar Ulfiana

Hôm qua, 15/07/2025, trên mạng xã hội Truth Social của ông, tổng thống Mỹ Donald Trump loan báo đã đạt được một thỏa thuận thương mại với Nam Dương (Indonesia), tránh cho quốc gia Đông Nam Á này bị Hoa Thịnh Đống (Washington) áp thuế bổ sung trên mức sàn ấn định là 10%.

Theo AFP, trong tin nhắn đầu tiên, Donald Trump viết: « Thỏa thuận tuyệt vời cho tất cả các bên vừa đạt được với Nam Dương. Tôi đã đàm phán trực tiếp với vị tổng thống rất đáng kính của nước này ». Nhưng ông không nêu rõ chi tiết.

Trước giới báo chí, tổng thống Mỹ khẳng định Nam Dương sẽ « mở cửa cho Mỹ tiếp cận hoàn toàn thị trường » nước này mà không phải chịu một mức thuế nào, trong khi hàng hóa của Nam Dương nhập cảng vào Mỹ phải chịu thuế 19%. Tổng thống Trump còn nhấn mạnh đến tầm quan trọng của kim loại đồng do Nam Dương sản xuất, mặt hàng mà nguyên thủ Mỹ muốn áp quan thuế.

Trong những tin nhắn sau đó trên Truth Social, Donald Trump nêu rõ thỏa thuận dự trù khả năng Nam Dương đặt hàng 50 phi cơ của hãng Boeing, đặc biệt là dòng Boeing 777.

Tổng thống Indonesia Prabowo Subianto hôm nay, 16/07, trên mạng Instagram cho biết đã có một « cuộc trao đổi rất hiệu quả » với đồng nhiệm Mỹ. Ông chỉ nói rằng việc đạt được thỏa thuận « sẽ đưa mối quan hệ thương mại giữa Nam Dương và Mỹ vào một kỷ nguyên mới, đôi bên cùng có lợi », nhưng không cho biết thêm chi tiết.

AFP lưu ý là bộ trưởng Kinh Tế Indonesia Arlangga Hartarto đã đến Washington đầu tháng Bảy để đàm phán về thỏa thuận này. Ông cho biết Nam Dương sẽ mua thêm nông sản và dầu lửa của Mỹ, nhưng không nói rõ giá trị hợp đồng, mà chỉ cho biết là các doanh nghiệp Nam Dương sẵn sàng chi tổng cộng 34 tỷ đô-la.

Theo các số liệu chánh thức từ phía Mỹ, trong năm 2024, thâm hụt thương mại của Mỹ với Nam Dương là 17,9 tỷ đô-la, tăng 5,4% so với năm 2023.

Trump: Sắp hoàn tất thỏa thuận thương mại Mỹ - Việt

Tổng thống Trump hôm qua cũng thông báo thỏa thuận thương mại giữa Hoa Kỳ với Việt Nam gần như đã được hoàn tất, sau khi hai nước đạt được một thỏa thuận sơ bộ. Tổng thống Trump cho biết ông có thể tiết lộ thêm thông tin nhưng thấy không cần thiết. Ông nói: « Chúng tôi đã có một thỏa thuận với Việt Nam và tôi cho rằng thỏa thuận đó được thiết lập khá tốt. »

Thỏa thuận được đề nghị là nhằm giảm mức quan thuế của Hoa Kỳ đối với hàng nhập cảng từ Việt Nam xuống còn 20%, thay vì áp mức thuế 46% như ông Trump đã đe dọa trước đó. Tuy nhiên, thỏa thuận này cũng sẽ áp mức thuế 40% đối với hàng hóa bị coi là « trung chuyển bất hợp pháp » qua Việt Nam, một biện pháp nhắm vào các sản phẩm Trung Quốc bị nghi là được trung chuyển qua Việt Nam để được dán nhãn « Made in Vietnam » và như vậy tránh được mức quan thuế cao của Hoa Kỳ. 

Tuy nhiên, các chi tiết của thỏa thuận thương mại Mỹ-Việt vẫn còn mơ hồ. Chẳng hạn như chưa rõ Hoa Kỳ sẽ định nghĩa thế nào là « trung chuyển bất hợp pháp » và những mặt hàng cụ thể nào sẽ bị áp thuế 20%. Việt Nam chưa xác nhận các mức quan thuế cụ thể, chỉ cho biết đã có một tuyên bố chung với Mỹ về thỏa thuận khung.

Theo hãng tin Bloomberg, tổng thống Trump đã công bố thỏa thuận khung đó trên mạng Truth Social vào ngày 2 tháng Bảy. Nhưng theo bốn nguồn tin theo dõi sát các cuộc đàm phán, chính phủ Việt Nam vẫn chưa chính thức chấp nhận một phần quan trọng của thỏa thuận, mặc dù tổng thống Trump khẳng định các điều khoản đã được tổng bí thư đảng Cộng sản Việt Nam, ông Tô Lâm, đồng ý trong cuộc điện đàm giữa hai nhà lãnh đạo. Cho tới nay cả Hà Nội và Hoa Thịnh Đốn (Washington) đều chưa công bố văn bản thỏa thuận, làm dấy lên nghi vấn về việc liệu hai nước có đã thực sự đạt được thỏa thuận hay không.

(Theo RFI)