Phong trào Hồi giáo Đông Turkistan có trụ sở chính tại Afghanistan và duy trì liên hệ chặt chẽ với Taliban. (Hình ảnh miễn phí: Samhanin / Wiki Free Resources / CC BY-SA 4.0)
Kẻ thù công khai số một của ĐCSTQ, Phong trào Hồi giáo Đông Turkistan (Eastern Turkistan Islamic Movement - ETIM), một tổ chức Hồi giáo cực đoan của người Duy Ngô Nhĩ với mục tiêu thành lập nhà nước Hồi giáo Đông Turkistan ở Tân Cương, đã trở lại.
Với sự rút lui của Hoa Kỳ, vấn đề Phong trào Hồi giáo Đông Turkistan mà ĐCSTQ phải đối mặt sẽ càng thêm trầm trọng. Điều thú vị là mọi thứ dường như đột nhiên vượt khỏi tầm kiểm soát của ĐCSTQ, và Phong trào Hồi giáo Đông Turkistan có vẻ mạnh mẽ hơn trước.
Phong trào Hồi giáo Đông Turkistan.
Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (UNSC) mô tả Phong trào Hồi giáo Đông Turkistan là một tổ chức "sử dụng bạo lực để thúc đẩy việc thành lập một quốc gia Đông Turkistan độc lập bên trong Trung Quốc." Kể từ khi thành lập Phong trào Hồi giáo Đông Turkistan, tổ chức này đã duy trì quan hệ chặt chẽ với Taliban, Al-Qaida và Phong trào Hồi giáo của Uzbekistan.
Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc cho biết thêm: “Phong trào Hồi giáo Đông Turkistan được thành lập bởi Hasan Mahsum ở Tân Cương, Trung Quốc vào năm 1997. Hasan Mahsum bị quân đội Pakistan giết vào tháng 10 năm 2003. Phong trào Hồi giáo Đông Turkistan hiện do Abdul Haq lãnh đạo. Đến năm 2005, Abdul Haq cũng là thành viên của Hội đồng Shura của Al-Qaeda”.
Do đó, Phong trào Hồi giáo Đông Turkistan là một tổ chức nhắm vào Tân Cương, với hy vọng chia cắt tỉnh cực Tây này của Trung Quốc và thành lập một nhà nước Đông Turkistan độc lập. Phong trào Hồi giáo Đông Turkistan có trụ sở chính tại Afghanistan và duy trì liên hệ chặt chẽ với Taliban.
ĐCSTQ đã hỗ trợ Hoa Kỳ và hỗ trợ các chiến binh thánh chiến Hồi giáo chống lại Liên Xô trong những năm 1980. Cuộc xung đột này và việc Taliban tiếp quản Afghanistan trong 10 năm sau đó đã khai sinh ra Phong trào Hồi giáo Đông Turkistan. Tổ chức này đã cố gắng tự khởi xướng cuộc nổi dậy vũ trang ở Tân Cương. Cuộc nổi dậy bắt đầu bằng một loạt vụ tấn công chết người vào những năm 1990 và bạo lực liên quan đến nguyên nhân ly khai kéo dài đến năm 2017. Mục đích là làm suy yếu quyết tâm của ĐCSTQ ở Tân Cương. Tổ chức này tuyên bố thành lập nhà nước Đông Turkistan với lãnh thổ là Tân Cương và một phần của tỉnh Cam Túc và vùng Tây Thanh Hải.
Tân Cương giáp ranh với 8 quốc gia: Afghanistan, Ấn Độ, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Mông Cổ, Pakistan, Nga và Tajikistan, và là trung tâm dự trữ tài nguyên năng lượng tự nhiên của Trung Quốc.
Tại sao Phong trào Hồi giáo Đông Turkistan lại xuất hiện?.
Kể từ khi quân đội Mỹ rút quân, ĐCSTQ luôn lo ngại về Phong trào Hồi giáo Đông Turkistan. ĐCSTQ nhận thấy việc rút quân của Mỹ đã tạo ra một lượng lớn khoảng trống và không gian không kiểm soát ở Afghanistan, có thể khiến Phong trào Hồi giáo Đông Turkistan hưng thịnh trở lại.
Một báo cáo mới trên Newsweek đã xác nhận những lo ngại của Trung Quốc. Báo cáo bao gồm những nhận xét đầu tiên về việc Phong trào Hồi giáo Đông Turkistan sau khi được Hoa Kỳ loại khỏi danh sách các tổ chức khủng bố vào năm 2020 .
Newsweek dẫn lời phát ngôn nhân của Phong trào Hồi giáo Đông Turkistan cho biết: "Hoa Kỳ là một quốc gia hùng mạnh và có chiến lược riêng. Chúng tôi tin rằng việc chính phủ Hoa Kỳ rút khỏi cuộc chiến ở Afghanistan, một cuộc chiến đã gây ra thiệt hại kinh tế lớn, là để chống lại Trung Quốc, mà Trung Quốc (ĐCSTQ) là kẻ thù của tất cả nhân loại và các tôn giáo trên hành tinh".
Phát ngôn nhân của Đông Turkistan rõ ràng đã tức giận tấn công Trung Quốc (ĐCSTQ). Người này nói: "Đông Turkistan là vùng đất của người Duy Ngô Nhĩ."
Phát ngôn nhân này cũng cho biết: "Sau khi chính phủ Trung Quốc chiếm đóng quê hương của chúng tôi bằng vũ lực, sự áp bức của họ đã buộc chúng tôi phải rời bỏ quê hương của mình. Thế giới biết rằng Đông Turkistan đã luôn luôn là vùng đất của người Duy Ngô Nhĩ"
Hoa Kỳ có thể can thiệp?.
Điều thú vị là Newsweek cũng dẫn lời phát ngôn nhân của Phong trào Hồi giáo Đông Turkistan cho biết: “Chúng tôi tin rằng việc Hoa Kỳ phản đối Trung Quốc (ĐCSTQ) sẽ không chỉ có lợi cho Phong trào Hồi giáo Đông Turkistan và người dân Đông Turkistan, mà còn có lợi cả nhân loại".
Phong trào Hồi giáo Đông Turkistan thù ghét ĐCSTQ và hy vọng giải phóng Tân Cương khỏi nanh vuốt của ĐCSTQ. Đây là một sự thật mà mọi người đều biết. Tuy nhiên, đây là lần đầu tiên nhóm chiến binh có trụ sở tại Afghanistan này thực sự ám chỉ rằng "sự phản đối của Mỹ đối với Trung Quốc" sẽ giúp ích cho Phong trào Hồi giáo Đông Turkistan.
Trên thực tế, những gì phát ngôn nhân của Phong trào Hồi giáo Đông Turkistan nói không chỉ là tuyên truyền. Hoa Kỳ đã hủy bỏ việc chỉ định Phong trào Hồi giáo Đông Turkistan là một tổ chức khủng bố vào năm ngoái, với lý do Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ bác bỏ mọi bằng chứng cho thấy Phong trào Hồi giáo Đông Turkistan vẫn tồn tại.
Hoa Kỳ rất khoan dung với Phong trào Hồi giáo Đông Turkistan, và chỉ bắt đầu ném bom Phong trào Hồi giáo Đông Turkistan vào năm 2018. Sau đó, cùng với sự xấu đi của quan hệ Mỹ - Trung, Hoa Kỳ đã loại bỏ Phong trào Hồi giáo Đông Turkistan khỏi danh sách các tổ chức khủng bố. Hoa Kỳ không phải không biết sự tồn tại của Phong trào Hồi giáo Đông Turkistan, cũng như không phải không biết Phong trào Hồi giáo Đông Turkistan đã có kế hoạch tách Tân Cương ra khỏi Trung Quốc. Sau khi truyền thông Hoa Kỳ nghe phát ngôn viên của Phong trào Hồi giáo Đông Turkistan phát biểu, "TFI Global News" tuyên bố rằng, có thể thấy rằng ngay cả cộng đồng tình báo Hoa Kỳ cũng không biết gì về sự tồn tại của Phong trào Hồi giáo Đông Turkistan.
Hoa Kỳ có lịch sử lôi kéo các chiến binh nhằm vào đối thủ của mình, đây là những gì Hoa Kỳ làm ở các nước như Libya và Syria. Nếu Hoa Kỳ thực sự không quan tâm đến phong trào Hồi giáo Đông Turkistan, thậm chí còn ủng hộ Phong trào Hồi giáo Đông Turkistan nhắm vào Tân Cương của Trung Quốc về mặt chính sách, thì khả năng này cũng không quá nhỏ.
Ngoài ra, các tổ chức như Quỹ Quốc gia vì Dân chủ (National Endowment for Democracy) cũng đang đẩy mạnh các hoạt động chống lại các vi phạm nhân quyền của ĐCSTQ ở Tân Cương, và bắt đầu gọi Tân Cương là Đông Turkistan. Về vấn đề cốt lõi của Phong trào Giải phóng Tân Cương, chính sách của Hoa Kỳ đối với Phong trào Hồi giáo Đông Turkistan và khái niệm về Phong trào Hồi giáo Đông Turkistan ít nhất là giống nhau về mặt hình thái ý thức.
Thỏa thuận với Taliban của Đảng Cộng Sản Trung Quốc thất bại
Ngoại trưởng Trung Quốc, Vương Nghị, hội đàm với các thủ lĩnh Taliban ở Bắc Kinh. (Ảnh chụp qua màn hình)
Bắc Kinh đạt được thỏa thuận với Taliban, Đảng Cộng Sản Trung Quốc sẽ tài trợ tài chính cho Taliban, và Taliban sẽ kiềm chế hoạt động của Phong trào Hồi giáo Đông Turkistan để đáp lại. Taliban đã và đang bòn rút nguồn tiền tài từ Trung Quốc, nhưng những dấu hiệu về sự phục hồi của Phong trào Hồi giáo Đông Turkistan cho thấy, Taliban hoặc không tuân thủ thỏa thuận, hoặc cố tình không tuân thủ thỏa thuận. Nếu ĐCSTQ đột nhiên trở thành kẻ thua cuộc lớn nhất ở Afghanistan, thì đó là bởi vì có một Phong trào Hồi giáo Đông Turkistan mạnh mẽ và sôi động đang gõ cửa Đảng Cộng Sản Trung Quốc.
(ntdvn.com - Đại Minh, Theo Qua Ngự Thi – Visiontimes)
