Một con cá mập bơi trên rạn san hô ở đảo san hô Ailinginae thuộc quần đảo Marshall, vào tháng 8 năm 2018. (Ảnh: Greg Asner, Allen Coral Atlas)
Các nhà nghiên cứu đã hoàn thành một bản đồ trực tuyến toàn diện về các rạn san hô trên thế giới bằng cách sử dụng hơn 2 triệu hình ảnh vệ tinh từ khắp nơi trên thế giới.
Tập bản đồ San hô Allen, được đặt theo tên người đồng sáng lập quá cố của Microsoft, Paul Allen, sẽ hoạt động như một tài liệu tham khảo cho việc bảo tồn các rạn san hô, quy hoạch biển và khoa học san hô khi các nhà nghiên cứu cố gắng cứu những hệ sinh thái mong manh này đang có nguy cơ biến mất do biến đổi khí hậu.
Nhóm đã công bố hoàn thành tập bản đồ hôm thứ Tư ngày 8/9/2021 và cho biết đây là bản đồ toàn cầu đầu tiên có độ phân giải cao thuộc loại này. Nó cung cấp cho người dùng khả năng xem thông tin chi tiết về các rạn san hô địa phương, bao gồm các cây sống dưới biển khác nhau như cỏ biển và san hô.
Các bản đồ, bao gồm các khu vực sâu tới 15 mét (50 feet), đang được sử dụng để cung cấp thông tin cho các quyết định chính sách về các khu bảo tồn biển, quy hoạch không gian cho cơ sở hạ tầng như bến tàu và tường chắn sóng, và các dự án phục hồi san hô sắp tới.
Bản đồ môi trường sống của Allen Coral Atlas. Trái: Bản đồ đáy của Trung Nam Thái Bình Dương, Phải: Bản đồ địa mạo của Biển Đỏ. (Ảnh từ: Allen Coral Atlas)
Greg Asner, giám đốc điều hành Atlas và giám đốc Trung tâm Bảo tồn và Khám phá Toàn cầu của Đại học Bang Arizona cho biết: “Đóng góp lớn nhất của chúng tôi trong thành tựu này là chúng tôi có bản đồ thống nhất về toàn bộ quần xã rạn san hô”.
Asner cho biết họ dựa vào mạng lưới hàng trăm người đóng góp trên thực địa, những người đã cung cấp cho họ thông tin ở các địa phương về các rạn san hô để họ có thể lập trình vệ tinh và phần mềm của mình để tập trung vào các khu vực phù hợp.
Asner nói: “Và điều đó cho phép chúng tôi đưa lĩnh vực lên một cấp độ mà các quyết định có thể được đưa ra ở quy mô lớn hơn. Bởi vì cho đến nay hầu hết các quyết định được đưa ra chỉ dựa vào yếu tố ở các địa phương cục bộ. Nếu bạn không biết mình đã có những gì khi so sánh với các nơi khác, thì làm thế nào Liên Hợp Quốc có thể đóng một vai trò thực sự? Làm thế nào một chính phủ có một quần đảo với 500 hòn đảo sẽ đưa ra một quyết định thống nhất và hiệu quả?”
Tập bản đồ cũng bao gồm một màn hình mô tả về vấn đề tẩy trắng san hô (hiện tượng san hô từ khoẻ mạnh chuyển sang bị căng thẳng) để kiểm tra các san hô bị căng thẳng do sự nóng lên toàn cầu và các yếu tố khác.
Asner lặn ở Moorea sau một sự kiện tẩy trắng gần đây. Việc phát hiện sự thay đổi sẽ giúp mọi người hiểu được các rạn san hô bị ảnh hưởng như thế nào bởi quá trình tẩy trắng bằng nước nóng và thiệt hại cục bộ. (Ảnh từ: Allen Coral Atlas)
Asner cho biết khoảng 3/4 các rạn san hô trên thế giới trước đây chưa được lập bản đồ theo cách chuyên sâu như vậy và nhiều rạn san hô hoàn toàn không được biết đến.
Dự án bắt đầu vào năm 2017 khi công ty của Allen, Vulcan Inc., đang làm việc với Ruth Gates, một nhà nghiên cứu ở Hawaii, người có ý tưởng tạo ra "siêu san hô" để phục hồi rạn san hô được tài trợ bởi quỹ từ thiện.
Ruth Gates và Vulcan đưa Asner đến vì công việc của anh ấy với Đài quan sát trên không toàn cầu, nơi đã lập bản đồ các rạn san hô ở Hawaii vào thời điểm đó.
Allen, người cho biết anh muốn giúp cứu các rạn san hô trên thế giới, thích ý tưởng sử dụng công nghệ để trực quan hóa dữ liệu, vì vậy Ruth Gates đã kết nối nhóm với một công ty vệ tinh có tên Planet và Allen đã tài trợ cho dự án khoảng 9 triệu đô-la.
Đại học Queensland ở Úc đã sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo và dữ liệu tham chiếu địa phương để tạo ra các lớp trên tập bản đồ. Bất kỳ ai cũng có thể xem bản đồ trực tuyến miễn phí.
Cả Allen và Ruth Gates đều qua đời vào năm 2018, để lại Asner và những người khác tiếp tục công việc của họ.
Asner nói: "Ruth Gates sẽ rất hài lòng, phải không? Ruth sẽ thấy vui thích khi điều này đang thực sự xảy ra”.
Ông cho biết khoảng một phần ba cuộc gọi mà ông nhận được là từ các nhà nghiên cứu, những người hy vọng sử dụng bản đồ để “đảm bảo rằng quy hoạch và công việc khôi phục rạn san hô của họ sẽ đạt hiệu quả tối đa”.
Khi Ruth Gates phát hiện ra mình bị bệnh, Ruth đã chọn một người bạn và đồng nghiệp Helen Fox từ Hiệp hội Địa lý Quốc gia để giúp trao đổi với các nhóm bảo tồn về cách sử dụng công cụ này.
Fox, hiện là giám đốc khoa học bảo tồn của liên minh rạn san hô cho biết: “Đó thực sự là một nỗ lực toàn cầu. Đã có những nỗ lực rất lớn về mặt tiếp cận và giúp mọi người nhận thức về công cụ cũng như khoa học tiềm năng và giá trị bảo tồn”.
(ntdvn.com - Theo The Epoch Times)
