Ảnh: Getty Images

Cổ phiếu của các công ty sản xuất thép Việt Nam và Nam Hàn - những nước xuất cảng thép hàng đầu sang Mỹ - đã giảm đáng kể vào hôm 2/6. Điều này diễn ra sau khi Tổng thống Donald Trump tuyên bố sẽ tăng gấp đôi thuế nhập cảng thép và nhôm lên mức 50%, Reuters đưa tin.

Trong phiên giao dịch ngày 2/6, cổ phiếu Tập đoàn Hoa Sen giảm 1,84%; Hòa Phát giảm 0,78%; Thép Nam Kim ghi nhận mức hạ 1,5%; Tổng Công ty Thép Việt Nam giảm 1,35% trên sàn UPCOM.

Cũng trong phiên cùng ngày, cổ phiếu của các ông lớn ngành thép Nam Hàn là POSCO, Hyundai Steel và SeAH Steel Corp lần lượt giảm 2,4%, 2,66% và 8,06%.

Vị tổng thống Mỹ đã công bố các mức thuế mới đối với thép và nhôm vào hôm 30/5 và sẽ có hiệu lực từ ngày 4/6.

Động thái này càng làm leo thang cuộc chiến thương mại toàn cầu, chỉ vài giờ sau khi ông cáo buộc Trung Quốc vi phạm thỏa thuận với Mỹ về việc cùng nhau giảm bớt quan thuế và các hạn chế thương mại đối với các khoáng sản quan trọng.

Các chuyên gia trong ngành thép cho rằng dù việc tăng thuế sẽ gây ra gián đoạn đáng kể cho các công ty xuất cảng lớn sang Mỹ, nhưng mức thuế này có thể giảm xuống do một số thay đổi trong chánh sách thương mại của ông Trump.

Chelsea Ye, nhà phân tích cấp cao tại công ty nghiên cứu kim loại McCloskey, nhận định: "Những thay đổi liên tục trong chánh sách thuế của chánh quyền Trump gây ra sự không chắc chắn đáng kể về tác động thực tế... Tôi nghĩ kết quả cuối cùng sẽ thấp hơn nhiều so với dự kiến ban đầu, đặc biệt là về thời gian áp dụng."

Bộ Công nghiệp Nam Hàn vào ngày 2/6 cho hay họ sẽ phản hồi với mức thuế 50% cho các sản phẩm thép như một phần của các cuộc thảo luận thương mại với Washington nhằm giảm thiểu tác động đến ngành này.

Nam Hàn là nước xuất cảng thép lớn thứ tư sang Mỹ vào năm ngoái, chỉ sau Canada, Mexico và Brazil, theo dữ liệu từ Viện Sắt và Thép Mỹ. Việt Nam xếp thứ năm.

Bộ Công nghiệp Nam Hàn tuyên bố rằng họ đã tổ chức một cuộc họp khẩn cấp với các các hãng sản xuất thép lớn của nước này, trong đó có POSCO và Hyundai Steel.

Mức thuế 50% sẽ làm gia tăng khó khăn cho các hãng xuất cảng thép của Nam Hàn. Một giám đốc điều hành trong ngành bình luận với Reuters rằng dù giá thép tại Mỹ đang tăng, các công ty Nam Hàn vẫn phải kiềm chế tăng mạnh xuất cảng sang Mỹ để tránh bị Washington giám sát hơn.

"Nếu giá thép ở Mỹ không tiếp tục tăng thêm nữa, thì việc xuất cảng thép sang Mỹ sẽ trở thành gánh nặng cho các công ty Nam Hàn," vị giám đốc nói, yêu cầu giấu tên vì sự nhạy cảm của vấn đề.

Thực tế, dữ liệu thương mại cho thấy, bất chấp các mức thuế, lượng thép Nam Hàn xuất cảng sang Mỹ vẫn tăng 12% trong tháng 4/2025 so với cùng kỳ năm trước.

Về phía Việt Nam, kim ngạch xuất cảng thép và sản phẩm thép của nước này sang Mỹ đã giảm 27% trong bốn tháng đầu năm nay so với cùng kỳ 2024, theo số liệu chính thức từ cơ quan chức năng.

Tính đến hết tháng 2/2025, Mỹ là thị trường lớn thứ ba trong tổng lượng xuất cảng thép của Việt Nam, chỉ sau ASEAN và Liên minh châu Âu (EU), theo Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA).

Số liệu từ VSA cho thấy lượng thép Việt xuất cảng sang Mỹ trong năm 2024 đạt gần 1,7 triệu tấn, trị giá 1,3 tỷ USD, tăng trên 50% so với năm 2023 xét về cả lượng và kim ngạch.

Hồi tháng 2/2025, phía VSA nhận định rằng đối với Hòa Phát, tỷ trọng xuất cảng chỉ chiếm 30% tổng doanh thu; trong đó thị trường Mỹ đóng góp 5-10%, tương đương mức 2-3% doanh thu.

Vì vậy đại diện VSA cho rằng, dù với mức áp thuế cao, song tính trên tỷ trọng nhỏ, tác động sẽ là không lớn, có chăng tác động sẽ nhìn thấy rõ với một số doanh nghiệp xuất cảng tôn mạ sang Mỹ.

Tuy nhiên, với các công ty như Hoa Sen và Nam Kim, mức độ ảnh hưởng sẽ ở mức trung bình. Điều này là bởi Hoa Sen và Nam Kim là hai đơn vị chính mua lượng lớn thép cuộn cán nóng từ Hòa Phát để sản xuất tôn và sau đó xuất cảng sang Mỹ.

Khi xuất cảng tôn sang Mỹ bị ảnh hưởng, gián tiếp sẽ tác động đến nhu cầu mua thép từ Hòa Phát, Vietnamplus dẫn lời chuyên gia trong ngành Nguyễn Văn Sưa hồi tháng 2/2025.

Thuế thép và nhôm là một trong những sắc thuế đầu tiên mà ông Trump áp đặt khi trở lại nhiệm kỳ vào tháng Một. Mức thuế 25% đối với hầu hết thép và nhôm nhập cảng vào Mỹ đã có hiệu lực từ ngày 12/3.

Các viên chức ngành công nghiệp cho hay những mức thuế này đã làm tăng giá thép tại Mỹ, gây ảnh hưởng đến một số lĩnh vực quan trọng như thiết bị gia dụng, xe hơi và xây dựng.

Nam Hàn, một đồng minh lớn của Mỹ, đã đề nghị được miễn thuế đối với thép, xe hơi và các mặt hàng khác trong các cuộc đàm phán với Hoa Kỳ.

Cuối tháng Tư, Seoul đã đồng ý xây dựng một gói thỏa thuận thương mại trước khi kết thúc giai đoạn 90 ngày tạm dừng quan thuế đối xứng của ông Trump vào tháng Bảy.

Tuy nhiên, các chuyên viên đàm phán gặp khó khăn trong việc đưa ra những quyết định lớn do khoảng trống lãnh đạo chánh trị trước thềm cuộc bầu cử trong tuần này.

Cuối tháng Ba, Hyundai Steel đã công bố kế hoạch xây dựng nhà máy trị giá 5,8 tỷ USD tại bang Louisiana để đối phó với quan thuế của Mỹ, nhưng nhà máy này sẽ không đi vào hoạt động cho đến năm 2029.

Vào tháng Tư, POSCO, đối thủ của Hyundai Steel, đã ký kết một thỏa thuận sơ bộ để đầu tư vào dự án nhà máy này.

Tại Ấn Độ, quốc gia vốn phụ thuộc rất nhiều vào xuất cảng nhôm sang Mỹ, các chuyên gia trong ngành cũng cảnh báo về một cú sốc lớn.

B.K. Bhatia, Tổng Giám đốc Liên đoàn Công nghiệp Khoáng sản Ấn Độ, cơ quan khai thác mỏ hàng đầu nước này, bình luận với Reuters rằng, "Điều này sẽ gây ra bất lợi."

Ông nói thêm, "Mỹ là thị trường lớn nhất cho nhôm của Ấn Độ. Chánh phủ đã và đang đàm phán nên chúng tôi hy vọng thông qua các cuộc đối thoại, mức thuế sẽ giảm xuống.”

Nếu không tính Liên minh châu Âu thì Mỹ là nước nhập cảng thép lớn nhất thế giới với tổng lượng thép nhập cảng đạt 26,2 triệu tấn vào năm 2024, theo số liệu từ bộ thương mại nước này.

Do đó, các mức thuế mới nhiều tiềm năng sẽ làm tăng giá thép nói chung, gây ảnh hưởng đến cả ngành công nghiệp và người tiêu dùng.

Thaiseer Jaffar, người sáng lập Global Steel Summit, đơn vị tổ chức sự kiện ngành thép có trụ sở tại Dubai, bình luận: "Lần tăng giá mới nhất sẽ buộc những công ty xuất cảng này đàm phán lại với người mua tại Mỹ về cách thức mua bán và việc bên nào sẽ gánh chịu thêm 25% chi phí."

(Theo BBC)