Hai vận động viên cầm cờ của Pháp, Nantenin Keïta và Alexis Hanquinquant, dẫn đầu đoàn thể thao Pháp tại lễ khai mạc Paralympic Paris 2024 ở quảng trường Concorde, Paris, Pháp, ngày 28/08/2024. Pool via REUTERS - Julien De Rosa

Thế Vận Hội Paralympic Paris 2024, tình hình ở Trung Đông là những chủ đề được các tờ báo Pháp quan tâm nhất hôm qua, ngày 04/09/2024.

Mục xã luận của tờ Libération chú ý đến sự thành công ngoài sức mong đợi của Paralympic Paris 2024. Một cảm giác tuyệt vời khi mọi người đã ngóng chờ các vận động viên với sự nồng nhiệt, dành cho họ những tình cảm tốt đẹp, nhưng phần lớn không ai hiểu biết tường tận về những vận động viên này. Khán giả quan sát họ ngày này qua ngày khác với sự ngưỡng mộ tột cùng, kinh ngạc trước những cuộc tranh tài đi kèm với cảm xúc từ màn trình diễn của những nhà vô địch này mang lại. Năm huy chương vàng mà Pháp giành được hôm 02/09, với Alexis Hanquinquant bảo vệ thành công chức vô địch ở ba môn phối hợp, hay với chiến thắng bất ngờ của Charles Noakes ở môn para cầu lông, cùng với màn đăng quang ấn tượng của Aurélie Aubert ở môn para bi sắt, đã tạo nên rất nhiều kỳ tích thể thao đáng chú ý và những khoảnh khắc hân hoan cho những khán giả may mắn có được vé xem thi đấu.

Nhật báo thiên tả nhận định Thế Vận Hội Paralympic Paris tính đến giờ đã thành công. Mặc dù Paralympic còn bốn ngày nữa mới bế mạc, nhưng đoàn thể thao Pháp đã có được thành tích tương tự so với thành tích giành được ở Tokyo cách đây 3 năm. Ngoài ra, hiện tượng khán đài của các sân vận động hay nhà thi đấu thường chật kín đã tạo nên luồng gió chưa từng có của một kỳ Thế Vận Hội dành cho người khuyết tật. Libération nhấn mạnh đây không đơn giản chỉ là thành quả của những nỗ lực của ban tổ chức, mà còn là một điểm tựa vững chắc cho phép khoảng 12 triệu công dân Pháp bị khuyết tật ở nhiều mức độ khác nhau nhận thấy rằng xã hội cuối cùng không còn phân biệt đối xử với họ.

Vài ngày trước khi Thế Vận Hội khai mạc, trong khuôn khổ sự kiện do Libération và báo l’Equipe tổ chức, các nhà báo đã có cơ hội gặp gỡ hai nhân vật có tầm ảnh hưởng của phong trào Paralympic : nhà vô địch môn tennis xe lăn Michaël Jeremiasz (huy chương vàng nội dung đánh đôi tại Paralympic Bắc Kinh) và là vận động viên cầm cờ ở Rio de Janeiro năm 2016, và người từng vô địch môn điền kinh, Marie-Amélie Le Fur, chủ tịch Ủy Ban Paralympic Pháp, từng giành nhiều huy chương trong sự nghiệp. Cả hai vận động viên đều tự tin rằng công chúng Pháp sẽ hưởng ứng nhiệt liệt kỳ Paralympic này, nhưng không ngờ sự kiện lại thành công vang dội đến vậy.

Tờ báo thiên tả khẳng định giờ đây mỗi người đều phải có trách nhiệm thay đổi quan điểm về người khuyết tật, đồng thời duy trì lòng nhân từ trong mối quan hệ giữa con người với nhau và dành sự ngưỡng mộ cho một vận động viên bị khuyết tật không khác một vận động viên khỏe mạnh.

Libération kết luận rằng vẫn còn nhiều việc cần được cải thiện, chẳng hạn như cần bảo đảm rằng những người khỏe mạnh đều biết lo lắng cho số phận của người khuyết tật, bởi theo Jeremiasz và Le Fur, sự suy giảm hay thậm chí việc mất đi khả năng di chuyển là tình trạng mà tất cả mọi người đều có khả năng gặp phải, đặc biệt trong một xã hội đang già đi. Vì vậy, cần phải noi gương Nhật Bản, là ví dụ điển hình về một quốc gia đã, đang và sẽ không ngừng nỗ lực cải thiện khả năng di chuyển cho tất cả mọi người.

Pháp : Chính trường vẫn tê liệt do không có thủ tướng

Trang nhất và bài xã luận của tờ Le Figaro chạy tựa “Lãnh đạo tức là trì hoãn” tiếp tục đề cập đến việc chính trường Pháp vẫn trong tình trạng bị tê liệt. Sau 50 ngày tham vấn, trì hoãn, đề cập đến những cái tên như Cazeneuve, Bertrand, Migaud, Larcher cùng với một nhân vật hoàn toàn xa lạ như Thierry Beaudet, xứ lục lăng vẫn chưa tìm ra được thủ tướng mới.

Nhật báo thiên hữu nhận định đất nước đang đối mặt với hai vấn đề. Đầu tiên là tổng thống Macron có chấp nhận thực tế rằng phe của ông đã thất bại trong cuộc bầu cử lập pháp vừa qua hay không ? Tiếp theo là chủ nhân điện Elysée có sẵn sàng giao lại chính phủ, vấn đề ngân sách hay chính trị cho những người không thuộc phe của mình giải quyết hay không ? Trong bối cảnh tổng thống Macron dường như không muốn có một chút nhượng bộ nào, ông nghĩ đến giải pháp mang tính “kỹ thuật”, tức là một quan chức cấp cao “minh bạch và dễ bảo”, giống như một Jean Castex, bởi lãnh đạo song hành với trì hoãn.

Theo ý nguyện của tổng thống Macron, người dân Pháp đã bỏ phiếu ba lần trong vòng một tháng, đang chứng kiến khoảng thời gian lãng phí này với một cảm giác vừa ngạc nhiên vừa khó chịu. Dĩ nhiên, ai cũng hiểu rằng cần tìm ra một giải pháp tối ưu, nhưng đó là hệ quả của việc giải tán Quốc Hội, vốn không phải là điều mà tổng thống buộc phải làm. Tờ báo kết luận rằng một quyết định bất ngờ và vô lý không thể đì kèm với sự thiếu quyết đoán sau đó.

Pháp phải ngưng cung cấp vũ khí cho Israel

Về tình hình ở Trung Đông, tờ La Croix có bài viết cho rằng chính phủ Pháp phải tôn trọng các cam kết quốc tế và áp dụng Hiệp ước buôn bán vũ khí (ký năm 2013 và phê chuẩn năm 2014), đặc biệt là Điều 6, quy định Paris phải từ chối bất kỳ hoạt động xuất khẩu nào có thể được sử dụng để phục vụ cho các hoạt động liên quan đến tội ác chiến tranh, tội ác chống lại loài người và tội diệt chủng. Trong trường hợp ở dải Gaza, báo cáo viên đặc biệt của Liên Hiệp Quốc, Francesca Albanese, cho biết đã có cơ sở đầy đủ để nhận định rằng các hành động diệt chủng do Israel thực hiện không thế tiếp diễn. Về phần mình, Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) đã nhấn mạnh có nguy cơ xảy ra nạn diệt chủng ở Gaza.

Do vậy, nhật báo Công Giáo khẳng định chính phủ Pháp có nghĩa vụ chấm dứt mọi hoạt động chuyển giao vũ khí cho chính phủ Israel. Pháp đã phê chuẩn hiến chương Liên Hiệp Quốc và các công ước nhân quyền, trong đó quy định các quốc gia không chỉ phải tôn trọng mà còn phải thực thi chúng.

Về mặt tài chính, chính phủ Pháp không bán nhiều vũ khí cho Israel, khi Paris chỉ nhận từ khoảng 15 đến 20 triệu euro mỗi năm từ Nhà nước Do Thái. Nhưng vấn đề không nằm ở giá cả, mà là cách những vũ khí này được sử dụng. Điển hình là vụ thảm sát ở Gaza vào đêm 29/02 trong quá trình phân phát bột mì đã khiến 118 người Palestine thiệt mạng, bởi loại đạn dược có giá không đắt.

Có giá trị không lớn về mặt tài chính, nhưng hậu quả vô cùng to lớn về mặt nhân đạo. La Croix khẳng định mọi loại vũ khí mà quân đội Israel nhận được thêm sẽ làm gia tăng bạo lực trong khu vực, khiến dân thường như trẻ em hay phụ nữ mang thai bị ảnh hưởng trực tiếp. Tính đến thời điểm hiện tại, số người Palestine thiệt mạng đã lên tới hơn 40.000 người, phần lớn là phụ nữ và trẻ em, cùng với đó là gần 100.000 người bị thương và 10.000 người mất tích.

Israel phẫn nộ trước quyết định ngưng viện trợ vũ khí của Anh Quốc

Nhật báo kinh tế Les Echos cũng có bài viết quan tâm đến tình hình ở Trung Đông. Sau khi Anh Quốc tuyên bố đình chỉ 30 giấy phép xuất khẩu vũ khí sang Israel, Nhà nước Do Thái, hôm ngày 03/09, đã chỉ trích gay gắt quyết định này của Luân Đôn và lo ngại các quốc gia khác sẽ nối gót xứ sở sương mù.

Ngoại trưởng Israel, Israël Katz, lấy làm tiếc rằng “Anh Quốc đã gửi một thông điệp có lợi tới tổ chức khủng bố Hamas và các nhà tài trợ của chúng ở Iran”. Về phần mình, bộ trưởng Năng Lượng Israel, Eli Cohen, tỏ ra phẫn nộ rõ rệt và cho rằng “lệnh trừng phạt này khuyến khích những kẻ giết trẻ sơ sinh, bắt cóc người già và hãm hiếp phụ nữ. Những người làm điều này không nên ngạc nhiên khi những kẻ khủng bố gõ cửa chính nhà họ”.

Để làm xoa dịu nỗi tức giận của Israel, các quan chức Anh Quốc đã giảm thiểu tác động của các trừng phạt nói trên. Bộ trưởng Quốc Phòng John Healey khẳng định những biện pháp trừng phạt của Luân Đôn sẽ không gây nguy hiểm cho an ninh của Israel.

Israel quyết không nhượng bộ tại Gaza

Vẫn tại Trung Đông, trang nhất của nhật báo Le Monde nói về việc thủ tướng Israel từ chối mọi nhượng bộ và tấn công trực diện lập trường của tổng thống Mỹ Joe Biden.

Trong vòng chưa đầy một giờ, trong cuộc họp báo được tổ chức ngày 02/09 tại Jerusalem, thủ tướng Benjamin Netanyahu đã dập tắt những hy vọng cuối cùng còn sót lại với gia đình các con tin bị cầm giữ ở Gaza. Kể từ khi có thông báo về cái chết của sáu con tin bị Hamas giam cầm, một cuộc vận động lớn đã bùng lên ở Israel, được thúc đẩy bởi nỗi đau khổ của gia đình các con tin, phản đối sự cứng nhắc của chính quyền, đang trì hoãn các cuộc đàm phán về một “thỏa thuận” nhằm trao đổi 101 con tin còn sống hoặc đã chết ở Gaza và phóng thích một số tù nhân Palestine bị Israel giam giữ. Đối mặt với áp lực từ đường phố Israel, từ các đồng minh phương Tây, nhất là Hoa Kỳ, Benjamin Netanyahu dường như vẫn không chịu nhượng bộ.

Giáo hoàng Phanxicô tông du Á châu

Nhìn sang Á châu, Le Monde cũng dành trang nhất cho chuyến tông du châu lục của giáo hoàng Phanxicô. Ở tuổi 87 và không được khỏe mạnh, ngài di chuyển hầu hết bằng xe lăn, hoặc với một chiếc gậy. Tuy nhiên, tuổi cao sức yếu không phải là một vấn đề với giáo hoàng. Hôm ngày 3/09, ngài đã đến Indonesia và được tiếp đón nồng nhiệt tại sân bay Jakarta, và dự kiến sẽ viếng thăm Papua New Guinea, Đông Timor và Singapore cho đến ngày 13/09.

Ngài dự định tiếp tục truyền bá lời răn của Giáo hội ở bất cứ nơi nào có người Công Giáo sinh sống và đề cập đến các chủ đề mà ngài quan tâm, chẳng hạn như đối thoại liên tôn, sự phát triển của các quốc gia phương Nam trên trường quốc tế, công bằng xã hội hay bảo vệ môi trường, những vấn đề lớn đối với các quốc gia trong khu vực.

(Theo RFI Việt ngữ)